Паянтан Шупашкарта ӑшӑ пама пӑрахнӑ. Кун пирки тивӗҫлӗ хушӑва республикӑн тӗп хулин администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков кӑшт маларах кӑларнӑ. Унта 2014–2015 ҫулсенчи ӑшӑтмалли тапхӑра акан 29-мӗшӗнчен вӗҫлесси пирки каланӑ.

Хушу пур пулин те хула администрацийӗ управляющи компанисемпе ҫурт-йӗр харпӑрлӑхҫисен юлташлӑхӗсен ертӳҫисемпе калаҫса татӑлнӑ хыҫҫӑн ӑшӑ чарма сӗннӗ-мӗн.

Хваттерсене ӑшӑ пама пӑрахсан та ӑшӑ шыва сӳнтермӗҫ, апла тӑк ку ырлӑхсӑр тӑрса юлмӗҫ-ха хула ҫыннисем.

Шупашкара ӑшӑпа тивӗҫтерекен организацисем талӑкри сывлӑш температури 8 градусран 5 кун хушши ӑшӑрах тӑрсан ӑшша чарса лартассине пӗлтереҫҫӗ.

Ҫанталӑк ӑшӑтсан хулара кӑна мар, районсенче те ӑшӑ пама пӑрахаҫҫӗ.

Юрий Моисеев

Паян Чӑваш Енӗн Аслӑ судӗнче Сӗнтӗрвӑрри район администрацийӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ Юрий Моисеевпа ҫыхӑннӑ ӗҫе пӑхса тухмалла.

Ӑна, аса илтеретпӗр, сӗтев илнӗ тесе 11,5 ҫуллӑха хупса хунӑ, 280 миллион тенкӗлӗх штрафланӑ. Моисеевӑн ваккачӗ Алексей Максимов экс-пуҫлӑх пайта илес тесе ӗҫ вырӑнӗпе ӳстерсе усӑ курнине хирӗҫлемест иккен, анчах сӗтев илме тапӑннине шухӑшласа кӑларнӑ япала тата сӗмсӗрлӗх тесе хаклать-мӗн.

Ваккат шучӗпе Моисеев ӗҫӗнче «айӑплава ҫирӗплетекен обстоятельствӑсене тӗрӗс мар ҫирӗплетнӗ». Укҫа сӗннӗ усламҫӑна Моисеев епле пулӑшни е унӑн мӗнле ыйтӑвне татни пирки айӑплав енӗ ҫирӗплетсе паман тесе калать-мӗн Моисеевӑн хӳтӗлевҫи.

Мӗнех, паян Моисеев ӗҫне тепӗр хут пӑхса тухӗҫ. Унта епле йышӑнасси пирки хальлӗхе калама хӗн, тӗшмӗртесси кӑна юлать.

Леонид Лебедев сенатор

Чӑваш Енрен сенатора кайнӑ Леонид Федоров хӑйӗн полномочине вӑхӑт тухичченех пӑрахма шут тытнӑ. Ҫак утӑма вӑл мӗншӗн тунине унӑн пресс-секретарӗ Константин Шварцкопф ҫапларах ӑнлантарнӑ: «Эп хамӑн полномочине вӑхӑт ҫитичченех пӑрахас терӗм, мӗншӗн тесен Федераци Канашне сиен кӳрекен тӗрлӗ калаҫу объекчӗ пулас теместӗп. Хамӑн малашнехи плансем пирки каласан, оппонентсем пӑснӑ саккунлӑ правасене суд урлӑ хӳтӗлессипе ҫине тӑрӑп».

Чӑваш Енрен сенатора кайнӑ Леонид Лебедев хӑйӗн полномочине пӑрахасси пирки ҫырса панӑ. Ӑна паян Федераци Канашӗн пленарлӑ ларӑвӗнче пӑхса тухмалла. Асӑннӑ органӑн вице-спикерӗ Юрий Воробьев Лебедев тупӑш тата пурлӑх пирки деклараци тӗрӗс тӑратнипе тӑратманнине тӗрӗслессине пӑрахӑҫлама сӗннӗ. Тӗрӗслеве пуҫӑнма РФ Президенчӗн коррупцие хирӗҫ кӗрешекен управленийӗн кӑтартӑвӗ хистенӗ-мӗн. Леонид Лебедев хӑйӗн тупӑшне 97,2 миллион тенкӗ ытларах кӑтартнӑ. Уйрӑм ҫурт-йӗр тума унӑн пилӗк ҫӗр лаптӑкӗ пур иккен, усламҫӑра ӗҫлеме – пӗр участок, пурӑнмалли виҫӗ пӳрт тата 10 хваттер. Сенаторӑн сакӑр машина: «Феррари», «Тойота Тундра», икӗ тӗрлӗ БМВ, икӗ «Мерседес Бенц» (300ЭС и ЭС500 4 Матик), ГАЗ 21М тата ЗИС 110.

Малалла...

Шупашкара ача-пӑча хирургӗсен скальпелӗ пуҫласа килсе ҫитнӗ. Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав тата социаллӑ аталану министерствин ача-пӑчан тӗп хирургӗ, Республикӑри ача-пӑча клиника пульницин тӗп врачӗ Анатолий Павлов ку инструмент ҫӗршыври ача-пӑча хирургӗсемшӗн реликви шутланнине пӗлтерет.

Экспонатӑн кун-ҫулӗ Раҫҫейре ҫав специалистсен ҫулсерен иртекен симпозиумӗпе тата «Ача ҫулӗнчисен хирургийӗнчи, анестезиологийӗнчи тата реаниматологийӗнчи ҫивӗч ыйтӑвӗсем» студентсен конференцийӗпе ҫыхӑннӑ иккен. Кӑҫал форум Сочире 55-мӗш хут пуҫтарӑннӑ. Скальпеле тепӗр ҫул мероприятие ирттерме палӑртнӑ хулана параҫҫӗ. 2016 ҫулта ача-пӑча хирургӗсем Шупашкара пуҫтарӑнӗҫ. Ку вӑл ҫак енӗпе пирӗн тӑрӑхра лару-тӑру аваннине пӗлтерекен паллӑ тесе палӑртнӑ маларах асӑннӑ Анатолий Павлов тухтӑр.

Анатолий Аксаков

Чӑваш Енрен Патшалӑх Думине суйланнӑ депутатсем — Анатолий Аксаковпа Алена Аршинова — Раҫҫейри чи малашлӑхлӑ тата публикӑллӑ политиксем шутланаҫҫӗ. Вӗсем ҫӗршывра кӑҫалхи нарӑс–ака уйӑхӗсенче ирттернӗ танлашӑм тӑрӑх чи паллӑ 100 политик йышне кӗнӗ.

Танлашӑма Социаллӑ экономика тата политика тӗпчевӗсен институчӗ ирттернӗ. Списока тӑватӑ ушкӑна пайланӑ: «Малта пыракансем», «Ҫӳле хӑпаракансем», «Тӑнӑҫ вырӑнтисем», «Анса пыракансем».

Анатолий Аксаков 15 вырӑн йышӑнса «Ҫӳле хӑпаракансен» йышне лекнӗ. Унчченхи танлашӑмринчен вӑл пӗр картлашка ҫӳлерех хӑпарнӑ.

Алена Аршинова ҫамрӑк пулин те ятлӑ-сумлӑ теме юрать. Вӑл «Тӑнӑҫ вырӑнтисен» йышне кӗнӗ. 100 политик хушшинче Аршинова 51-мӗш вырӑн йышӑнать.

Ҫӗрпӳ хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Николай Леонтьев

Ҫӗрпӳ хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе РФ Следстви комитечӗн республикӑри тӗпчевҫисем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Николай Ленотьев ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса укҫа кӗсьене чикнӗ тата ӗҫ вырӑнӗпе ӳстерсе усӑ курнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, иртнӗ ҫулхи ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче пуҫлӑх муниципалитет служащийӗсене укҫа-тенкӗ енчен тытса тӑрасси ҫинчен калакан нормативлӑ актсене пӑснӑ пулать. Вӑл хӑйне тата хӑйне пӑхӑнакан тӑватӑ ӗҫчене 35 пин тенкӗ преми памалла тунӑ. Анчах кун пек йышӑну кӑларма унӑн ниепле те ирӗк пулман иккен, мӗншӗн тесен укҫан хавхалантарассине ӗҫ укҫипе ахаль те пӑхса хӑварнӑ-мӗн те, лешсене те ахаль те параҫҫӗ иккен. Хушма преми парса хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ хыснана 35 пин тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Мускавра кондитерсен MODERNBAKERYMOSCOW 2015 конкурсӗ иртнӗ. Шупашкарта вӗренекен студентка пӗр номинацире ҫӗнтерме пултарнӑ. Жюри вӑл торта илемлетме пултарнине пысӑка хурса хакланӑ. Конкурс ака уйӑхӗн 22-24-мӗшӗсенче иртнӗ.

Людмила Румянцева Шупашкарти экономикӑпа технологи колледжӗнче вӗренет. Жюрире Раҫҫей кулинарӗсен наци ассоциацийӗн вице-президенчӗ Александр Прокопович тата Коркунов шӑккалат шкулӗн директорӗн ҫумӗ Елена Сучкова пулнӑ. Жюри председателӗн вырӑнӗнче Германири SweetART команири Роберт Оппенедер пулнӑ.

Конкурсҫӑсен ӗҫӗсене тӑватӑ номинацире хакланӑ: юниорсен категорийӗнчи «Чи лайӑх кондитер» (торт илемлетесси), профессионалсен йышӗнчи «Чи лайӑх кондитер» (торт илемлетесси), шӑккалатран хатӗрленӗ чи лайӑх ҫимӗҫ, сахӑртан тунӑ чи лайӑх ҫимӗҫ. Ӑмартӑва Мускаври, Пятигорскри, Брестари, Дон ҫинчи Ростов хулинчи, Шупашкарти тата ытти хулари кондитерсем хутшӑннӑ.

Шупашкар студентки 14 кондитерпа пӗрле юниорсен категорийӗнчи «Чи лайӑх кондитер» (торт илемлетесси) номинацире тупӑшнӑ. Вӗсем икӗ сехет хушшинче торт илемлетнӗ. Ҫапла Людмила Румянцева пӗрремӗш вырӑн ҫӗнсе илнӗ.

Малалла...

Аслӑ Ҫӗнтерӳ 70 ҫул тултарнӑ май ветерансене тӗрлӗ пулӑшу кӳме тӑрӑшаҫҫӗ. Вӗсене ҫул ҫинче тӳлевсӗр илсе ҫӳреҫҫӗ кӑна мар-мӗн. Канаш хулинчи парикмахерскисем вӑрҫӑ ветеранӗсене ҫӳҫ те тӳлевсӗр касаҫҫӗ иккен. Е хака вӗсемшӗн 30-50 процент чакараҫҫӗ вӗсем.

Ку акцие Канашри 40 ытла парикмахерски хутшӑнать. Кунсӑр пуҫне пушмак юсакан темиҫе мастерской ветерансене, тыл ӗҫченӗсене тӳлевсӗр йышӑнать-мӗн.

Ҫӳҫе хими тума е сӑрлама ҫур хакпа пулать. Кастармашкӑн — тӳлевсӗр. Пушмака юсаттармашкӑн хака 30-50 процент чакараҫҫӗ. Акци ҫу уйахӗн 1-10-мӗшӗсенче кӑна пулӗ.

Ҫавӑн пекех Канашри 2-мӗш мунчара ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ветерансемпе тыл ӗҫченӗсене ҫур хакпа ҫӑвӑнтараҫҫӗ.

Шупашкарти аш-какай комбинатне инвестици ҫӗнӗ варкӑш парнеленӗ. Вӑл аталанма тытӑннӑ ӗнтӗ. Кунта кӗҫех конкурс вӗҫленмелле. Вӗсем пельмень валли ят тупмашкӑн конкурс ирттернӗ. Ҫӗр-ҫӗр ятран финала виҫҫӗшӗ тухнӑ. Нумаях пулмасть вӗсене чысланӑ.

Жюрире комбинат ӗҫченӗсем пулнӑ: маркетолог, технолог, ертӳлӗх. Конкурса хутшӑнакансем 400 ытла ят сӗннӗ. Анчах экспертсене виҫҫӗшӗ килӗшнӗ: «21-й регион», «Чебняшки», «Чебак Сара». Шел те, кусен йышӗнче чӑвашли ҫук.

Конкурс ҫӗнтерӳҫи — Надежда Ушакова. «Чебак Сара» — икӗ ят. «21-й регион» ята Алексей Михайлов сӗннӗ. Ӑна курсан пельмень вырӑнти комбинатӑн пулнине тӳрех тавҫӑрма пулать-мӗн.

Комбинатра халӗ реконструкци пырать. Кӗҫех пельмень тата пулӑ цехӗсем уҫӑлмалла.

Комбинат кунашкал конкурссене малашне те йӗркелесшӗн. Продукцие кӳршӗ регионсене те ӑсатма тытӑнасшӑн вӗсем.

Нумаях пулмасть Олег Таланов депутат пула Шупашкарта оперӑпа балет театрӗ ҫывӑхӗнче авари пулни пирки пӗлтернӗччӗ. Вӑл ун чухне ӳсӗр пулнӑ тесе сас-хура сарӑлнӑччӗ.

Унтанпа вӑхӑт нумай иртмерӗ. «Халӑх тарҫи» аварире хӑйӗн айӑпне туйса «Ҫыхӑнура» канашлӑва ҫыру ҫырса каҫару ыйтнӑ. Унӑн ҫырӑвӗпе паллашма сӗнетпӗр. Паллах, вӑл ӑна вырӑсла ҫырнӑ. Эпир ӑна чӑвашла текста ҫывӑх куҫарма тӑрӑшӑпӑр.

«Ырӑ кун! Эпӗ Олег Таланов. Аварире айӑплӑскер. Эпӗ сире ку пулӑм пирки тӳррӗнех пӗлтересшӗн. Пулни-иртни пирки чунран шеллетӗп. Хама ҫеҫ айӑплатӑп. Хама каҫараймастӑп — руль умне кун пек чухне лармалла марччӗ. Ҫав каҫ унта ҫитнӗ Альберт Ильинпа унӑн ӗҫтешӗсем тӗрӗсех пулчӗҫ. Ҫӳлти Турӑ ман ҫине сасӑ хӑпартрӗ. Аварире суранланнӑ ҫыннӑн сывлӑхне питех вӑйлӑ сиен кӳменни енчен ӑннӑ мана. Вӑл урапара пӗччен пынӑшӑн, манӑн айӑп питӗ пысӑк хурлӑх кӳменшӗн Турра тав тӑватӑп.

Ку маншӑн урок. Питӗ вӑйлӑ урок. Хама валли пӗтӗмлетӳ турӑм, никама та кун пек лару-тӑрӑва лекме сунмастӑп. Сирӗн умра айӑплӑ эпӗ. Хамӑн юлташсемпе ӗҫтешсен умӗнче те. Каҫарӑр».

Унтан Олег Таланов канашлура сӳтсе явнине кура хӑйӗн шухӑшне пӗлтернӗ.

Малалла...