Ҫак кунсенче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче «Филипп Лукин. Композитор и дирижер» (чӑв. Филипп Лукин. Композитор тата дирижёр) курав ӗҫлет. Ӑна виҫӗмкун, утӑ уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, уҫнӑ.
Курава РСФСР халӑх артисчӗ тата паллӑ композитор Филипп Лукин ҫуралнӑранпа 110 ҫул ҫитнине халалланӑ. Паллӑ композитора портрет урлӑ В.М. Макаров, П.Г. Григорьев-Савушкин тата А.Н. Алимасов художниксем сӑнласа панӑ ӗҫсем музейра упранаҫҫӗ.
Филипп Миронович Лукин (1913-1994) – композитор, хор дирижерӗ, педагог. Чӑваш Енре музыка культурине професси шайӗнче аталантарни ун ячӗпе те тӳрремӗн ҫыхӑннӑ. Сӑмах май каласан, Филипп Лукин — Мускаври консерваторире аслӑ пӗлӳ илнӗ малтанхи чӑваш музыканчӗсенчен пӗри.
Мускаври строительство организацийӗн пуҫлӑхне «Чӑваш Республик умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медалӗпе чыслама йышӑннӑ. Хушӑва республика Элтеперӗ Олег Николаев паян алӑ пуснӑ.
Пысӑк наградӑна «Строительство управленийӗ-555» компанисен ушкӑнӗн президенчӗ Владимир Селивестров тивӗҫнӗ.
Владимир Вячеславович – Чӑваш Енрен тухнӑ офицерсен «Сыны Отечества» (чӑв. Тӑван ҫӗршывӑн ывӑлӗсем) юлташлӑхӗн членӗ. Вӑл 1975 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Березовка ялӗнче ҫуралнӑ. Ҫар финансисчӗ, полковник, экономика наукисен кандидачӗ.
Ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Элтеперӗ патшалӑх наградисене парасси ҫинчен калакан черетлӗ хушӑва алӑ пуснӑ.
«Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ята Ольга Тимофеева тивӗҫнӗ.
Хушури кӗске информаци тӑрӑх хакласан, Ольга Александровна – «Сыны Отечества» (чӑв. Тӑван ҫӗршывӑн ывӑлӗсем) офицерсен юлташлӑхӗн регионти общество организацийӗн пайташӗ.
Эпир тӗшмӗртнӗ тӑрӑх, кунта сӑмах Ольга Оболенская-Тимофеева пирки пырать. Вӑл Шупашкарта ҫуралнӑ, Мускавра пурӑнать. Ҫав хӗрарӑм концертсемпе хӗрӳ точкӑсенче те пулнӑ.
Мускавра чӑвашсем Акатуя пухӑниччен вӑхӑт нумаях юлмарӗ. Кун пирки унччен пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: вӑл утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче иртӗ.
Чӑваш Акатуйӗ "Сокольники" паркра 12 сехетре уҫӑлӗ. Уявра Мускав ҫыннисемпе хӑнисене Чӑваш Ен йӑли-йӗркипе паллаштарӗҫ: ташлӗҫ, юрлӗҫ, тӗрлӗҫ, чӑваш апат-ҫимӗҫне тутантарӗҫ.
Раҫҫей халӑх артистки Надежда Бабкина та чӑвашсене Акатуя чӗнет.
Чӑваш Енри районсенче ӗҫре юрӑ уявӗсем иртеҫҫӗ. Ҫак йӗркесен авторӗ пӗлнӗ тӑрӑх, паян Акатуя Шупашкар районӗнче пуҫтарӑннӑ. Асӑннӑ тӑрӑхра ҫак уява ҫулсерен тӗрлӗ Ялта ирттереҫҫӗ. Кӑҫал Ҫӗньял тӑрӑхӗнче пуҫтарӑннӑ.
Етӗрне районӗнче те Акатуй кӗрлет. Кун пирки Чӑваш Енри муниципалитет пӗрлешӗвӗсен Канашӗн ертӳҫи Александр Кузнецов халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ. Акатуйра ҫӗр ӗҫченӗсене савӑнтарма юрӑ-ташӑ ӑстисем пуҫтарӑннӑ.
Аса илтерер: ҫӗршывӑн тӗп хулинче те Акатуй ирттерӗҫ. Унта ӑна утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче уявлама палӑртса хунӑ.
Мускавра та Акатуя пуҫтарӑнӗҫ. Ӑна унта утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ирттерӗҫ.
Наци сӑн-сӑпатне тӑван культурӑн йӑли-йӗркине тӗпе хурса, ӳнерпе спорт мероприятийӗсемпе пуянлатса та илемлетсе кӑтартма палӑртаҫҫӗ. Ҫӗршывӑмӑрӑн тӗп хулинчи уява республикӑн ял хуҫалӑх отраслӗнче ӗҫлекенсем те хутшӑнӗҫ.
Мускаври уяв пирки Телеграмри хӑйӗн страницинче хыпарланӑ май республика Элтеперӗ Олег Николаев чӑваш Акатуйне ытти халӑх ҫыннисем те ҫитсе курасса шаннине палӑртса хӑварнӑ. Республика ертӳҫи хӑй те Акатуя хутшӑнма ӗмӗтленет.
Чӑваш Енре ҫуралнӑ Евгений Степанов «Мускаври ӑстасем» конкурсра чи маттурри пулнӑ. 39 ҫултискер халӗ Мускавра пурӑнать.
Евгений Шупашкар районӗнче кун ҫути курнӑ, И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн журналистика факультетӗнче ӑс пухнӑ. Кайран вӑл пӗр хушӑ телевиденире ӗҫленӗ. Кун хыҫҫӑн экскурсисем ирттерме тытӑннӑ.
Ӗнер унӑн «Мускавра уҫӑлса ҫӳретпӗр» проекчӗ пурнӑҫланма тытӑннӑранпа 7 ҫул ҫитнӗ. Евгений хӑйӗнпе пӗр шухӑшлӑ ҫынсемпе туристсем валли тӳлевсӗрех экскурси ирттерет: Мускава ҫуран курса ҫӳреҫҫӗ.
Ҫак кунсенче Мускаври Хӗрлӗ тӳремре кӗнеке куравӗ ӗҫлессине эпир унччен пӗлтернччӗ-ха. Аса илтерер: унта Чӑваш кӗнеке издательстви те хутшӑнать. Издательство ӗҫченӗ Ольга Фёдорова халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, унта вӑл хакас хӗрӗпе ӑнсӑртран паллашнӑ. Ҫамрӑк хӗрарӑм сӑвӑсем ҫырать иккен. Вӗсене вӑл ачаранпах шӑрҫалать. Тамара Тинникова «Прежде чем...» ятлӑ кӑларӑма Красноярскра кун ҫути кӑтартнӑ. Унта поэзие куҫакан прозӑна кӗртнӗ. Вӗҫӗнче шухӑша автор сӑвӑпа палӑртнӑ.
Тамарӑн амӑшӗ чӑваш иккен, Муркаш районӗнчи Калайкассинчен. Ашшӗ — хакас. Тамара Хакас Республикиинче ҫуралнӑ, халӗ Мускавра пурӑнать.
Ҫак уйӑхӑн 2-6-мӗшӗсенче ҫӗршывӑн тӗп хулинче «Красная площадь» (чӑв. Хӗрлӗ тӳрем) кӗнеке фестивалӗ иртӗ. Ӑна Мускавра ҫулсерен йӗркелеҫҫӗ, кӑҫалхи шучӗпе — тӑххӑрмӗш.
Кӗнеке куравне хамӑр ҫӗршыври 400-е яхӑн издательство хутшӑнӗ, ҫав шутра Чӑваш кӗнеке издательстви те пулӗ. Чӑваш кӗнекисемпе «Раҫҫей регионӗсем» 16-мӗш чатӑрта паллашма май килӗ. Мускава пирӗн республикӑран 150 кӗнеке илсе кайма палӑртнӑ.
Фестиваль кашни кунах ирхи 10 сехетре уҫӑлӗ. Пӗрремӗш кунхне, ҫӗртме уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, вӑл 22 сехетчен ӗҫлӗ; 3-4-мӗшӗсенче – 22 сехет те 30 минутчен, 5-6-мӗшӗсенче – 21 сехет те 30 минутчен.
Паян, ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн директорӗ Елена Николаева 50 ҫул тултарнӑ.
Елена Николаева 1973 ҫулта Етӗрне районӗнчи Тури Ачак ялӗнче ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗреннӗ вӑхӑтрах шкулта чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентме тытӑннӑ. 2002 ҫулта вӑл Республикӑн халӑх пултарулӑхӗн ӑслӑлӑхпа методика центрне ӗҫлеме пуҫланӑ, каярах вӑл Республикӑн культура программисен дирекцине куҫнӑ.
Ҫамрӑксен театрӗн директорӗнче вӑл 2011 ҫултанпа ӗҫлет. Театрта палӑртнӑ тӑрӑх, культура учрежденине Елена Николаева ертсе пыма тытӑннӑранпа театр пурнӑҫпа тан утма тытӑннӑ.
Спектакльсем лартма театра тӗрлӗ ҫӗрти пултаруллӑ режиссерсене, художниксене тата композиторсене пӗрмаях чӗнсе илеҫҫӗ. Театр ӗҫченӗсем хӑйсен пултарулӑхне Мускавра, Питӗрте тата Хусанта туптаҫҫӗ.
+6.3 °C