Сӑмах таблицӑн 113-мӗш вырӑнӗ пирки пырать. Ун ятне йышӑнассишӗн Раҫҫей тата Яппун ӑсчахӗсем вунӑ ҫул ытла тупӑшаҫҫӗ.

Хими элементне Riken яппун институчӗн тата пирӗн ҫӗршывпа американ ӑсчахӗсен ушкӑнӗ уйрӑмшар уҫнӑ пулать. Вӗсенчен хӑшӗ чи малтанхи хут ҫак элемента кӑларма пултарнине кӑрлач уйӑхӗн вӗҫнелле палӑртасшӑн. Енчен те яппунсен ушкӑнӗ ҫӗнтерӗ пулсан ҫӗнӗ элемента «японий» ят парӗҫ. Хальлӗхе вара вӑл таблицӑра «Унунтрий» ятпа вырнаҫнӑ.

Сӑмах май, Раҫҫейри Дубна хулари ӑсчахсем ҫак элемента Анри Беккерель (вӑл радиоактивноҫе уҫнӑ) ячӗпе «Беккерелий» ят пама сӗннӗ. Яппунсем тепӗр темиҫе ят та сӗннӗ: Ёсио Нисин физика халалласа «Нисинаний» теме е Riken институчӗн ячӗпе — «Рикений».

Хӑш ята суйласа илессине Пӗтӗм тӗнчери теорилле тата практикӑлла хими союзӗн ларӑвӗнче пӑхса тухса йышӑну тӑвӗҫ.

Аса илтеретпӗр, ҫутҫанталӑкра 92-мӗш элемент таран ҫеҫ тӗл пулаҫҫӗ. Ыттисене ҫын ӑҫталанӑ хатӗрпе ҫеҫ тума пулать. 93–100 номерлисене тӗрлӗ реакторсенче кӑларма пулать, 100-тен иртекеннисене вара —частицӑсене хӑвӑртлатакан ятарлӑ хатӗрсенче ҫеҫ.

«Открытые данные» (чӑв. Уҫӑ кӑтартусем) информаци ресурсӗсен регионти порталӗсен танлаштарӑмӗнче Раҫҫӗйре пиллӗкмӗш вырӑн йышӑннӑ.

Тӗпчеве «Инфометр» проект ирттернӗ. Унтисем пахаланӑ тӑрӑх, пирӗн республика уҫҫӑнлӑх енӗпе экспертсемпе усӑ куракансен 88,7 процентне тивӗҫтерет. Аудита 86 йышши параметрпа ирттернӗ.

Ҫуркуннехи танлаштарӑмра та пирӗн республика начар вырӑнта пулман. Ун чухне вӑл улттӑмӗш вырӑн йышӑннӑ. Халӗ, ав, регионсенчи сайтсемпе разделсем хушшинче кӑтарту тата лайӑхланнӑ.

Аса илтерер, «Открытые данные» республика порталӗ 2013 ҫулхи раштав уйӑхӗнче ӗҫлесе кайнӑ. Вӑл влаҫ органӗсен ӗҫ-хӗлӗ пирки ҫӑмӑллӑнах пӗлме май парать. Ҫав вӑхӑтра унта 183,8 пин хут ытла кӗрсе пӑхакан тупӑннӑ.

Раҫҫейре чи лайӑх экологиллӗ регионсен танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Кун пирки greenpatrol.ru портал пӗлтерет.

Рейтинга хатӗрленӗ чухне 2015 ҫулти кӑтартусене шута илнӗ. Списока тунӑ чухне регионта ҫутҫанталӑка мӗнле сыхланине, промышленноҫ тата социаллӑ экологи мӗнлерех пулнине тишкернӗ.

Танлаштарӑма ӗненес тӗк, Тамбов облаҫӗ экологи тӗлӗшӗнчен чи лайӑх регион шутланать. Унтан Алтай списока тӑснӑ. Виҫҫӗмӗш вырӑна Белгород облаҫӗ йышӑннӑ. Чӑваш Ен 8-мӗш йӗркене тивӗҫнӗ.

Рейтингра юлашки вырӑнсене Свердловск, Челябинск облаҫӗсем, Ҫурҫӗр Осети йышӑннӑ.

Сӑмах май, Чӑваш Ен экологи тӗлӗшӗнчен хатӗрленӗ танлаштарӑмсенче яланах малти вырӑнсене йышӑнать. 2013 ҫулта пирӗн республика малти вырӑна йышӑнса та курнӑччӗ.

«Рейтинг» информаци коммуникацийӗсен центрӗ 2015 ҫулта палӑрнӑ регионсен пуҫлӑхӗсен списокне хатӗрленӗ. Тӗпчев пӗтӗмлетӗвӗпе килӗшӳллӗн, ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев лайӑххисен йышне кӗнӗ. Кун пирки russia-rating.ru портал пӗлтерет.

Танлаштарӑма уҫӑ ҫӑлкуҫсенчи материалсене, регионсенчи тата федераци эксперчӗсен шухӑшӑсенче тӗпе хурса хатӗрленӗ.

2015 ҫулхи пӗтӗмлетӳпе килӗшӳллӗн, чи лайӑххи Кемӗр облаҫӗн пуҫлӑхӗ Аман Гумирович Тулеев пулнӑ. ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев рейтингра 20-мӗш вырӑн йышӑннӑ.

Чи юлашки йӗркесене Удмурт Республикин, Карели Республикин, Байкал тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗсем йышӑннӑ.

РФ спорт министрӗ Виталий Мутко хушу алӑ пуснӑ. Унпа килӗшӳллӗн, «Раҫҫей спорт мастерӗ» ята Чӑваш Республикинчи спортсменсем тивӗҫнӗ.

Списока пирӗн республикӑри сакӑр ҫын кӗнӗ. Вӗсен йышӗнче — Татьяна Ефимова ҫӑмӑл атлетка, Ольга Иванова ишевҫӗ, Алексей Смирнов, Евгения Меньшикова гимнастка, ухӑран перекен Дмитрий Ермоаев. Кире пуканӗн спортӗнче Дмитрий Давыдова, Алексей Иванова, Максим Морозова спорт мастерӗн ятне пама йышӑннӑ.

Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енри 60 спортсмен РФ спорт мастерӗн ятне тивӗҫнӗ. Ку, 2014 ҫулхипе танлаштарсан, икӗ хут нумайрах.

Томск хулинче «Хрустальный Томск» пӑр скульптурисен конкурсӗ иртнӗ. Финала Шупашкар, Мускав, Томск, Кемӗр, Питӗр, Стрежевой хулисенчи тата Германири 11 команда хутшӑннӑ.

Финала тухнисем раштав уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ӗҫе тытӑннӑ. Конкурс пӗтӗмлетӗвӗпе килӗшӳллӗн, Шупашкар команди чи лайӑххи пулнӑ. Пирӗннисем нимӗҫ ӑсти пӗрле ӑсталӑхне кӑтартнӑ.

Жюри йышӗнче социаллӑ политика мэрӗн ҫумӗ Оксана Кравченко, РФ Ӳнерҫисен пӗрлӗхӗн Томскри уйрӑмӗн председателӗ тата скульптор Антон Гнедых, хула дизайн комитечӗн председателӗ Андрей Алексеев пулнӑ.

Шупашкар ӑстисем «Песни о Вещем Олеге» хайлава тӗпе хурса «Руны судьбы» ятлӑ ӗҫ хатӗрленӗ. Иккӗмӗш вырӑна Мускаври тата Питӗрти скульпторсем йышӑннӑ. Виҫҫӗмӗшне те мускавсемех тивӗҫнӗ.

Телекуравпа кӗҫех Владимир Соловьевӑн «Миропорядок» премьери пулать. Вӑл эфира тухасса чылай ҫын кӗтет. Унти калаҫу политика лару-тӑрӑвне уҫӑмлатӗ. «Глобаллӑ вӑрҫӑ пулать-и?» ҫак ыйту та уҫӑмланмалла унта.

Фильм тӗпӗ – Владимир Путинран илне интервью. Ӑна раштавӑн 17-мӗшӗнче иртнӗ пресс-конференци иртнӗ хыҫҫӑнах ӳкернӗ. Пирӗн ачасене мӗнле пуласлӑх кӗтет? Ҫак ыйтӑва политиксем, философсем, режиссерсем, финансистсем хуравланӑ. Паллах, Владимир Путин та ҫак ыйтӑва уҫӑмлатӗ.

Владимир Соловьев каланӑ тӑрӑх, ҫак ыйтусен хуравӗсене тупмашкӑн тӗрлӗ ҫӗршыва ҫитсе курнӑ, политика лидерӗсемпе калаҫнӑ. Анчах Раҫҫей Президенчӗпе калаҫни уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ.

Хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, премьера паян, раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, 21 сехет ҫурӑра пулмалла.

Ҫемьере сусӑр ача пуррисене налук вычечӗ ытларах суммӑлӑх пама тытӑнӗҫ. Кун пек саккуна Раҫҫей шайӗнче иртнӗ уйӑх вӗҫӗнче РФ Президенчӗ алӑ пусса ҫирӗплетнӗ.

РФ Налук кодексӗн 218-мӗш статйине кӗртнӗ улшӑнупа килӗшӳллӗн сусӑр ачасен ашшӗ-амӑшне е ун пеккисене усрава илнисене налук вычечӗ унчченхиллех 3 пин тенкӗ мар, 12 пин тенкӗ пама тытӑнӗҫ. Ҫӗнӗлӗх ҫитес ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗрет. Опекунсене, попечительсене налук вычетне 6 пин тенке ҫитерсе парӗҫ.

Маларах ачаллӑ ашшӗ-амӑшне налук вычетне 280 пин тенкӗ тупӑш таран кӑна шутласа панӑ пулсан, килес ҫултан ку виҫе 350 пин тенкӗпе танлашӗ. Тепӗр майлӑ каласан, стандартлӑ налук вычетне ӗҫ укҫи ҫав виҫене ҫитиччченех пама йышӑннӑ.

Танлаштарӑм (Рейтинг) Раҫҫейӗн информаци агентстви ҫурт-йӗр хакӗ тата ҫынсен тупӑшӗ ипотека кредичӗн ставкинчен ытларах витӗм кӳрет тесе пӗтӗмлетнӗ.

Ҫапла, ҫурт-йӗр хакӗ те, тупӑшӗсем те регионсенче уйрӑлса тӑраҫҫӗ. Ҫавна кура ҫурт-йӗре ипотекӑпа туянма вӑй ҫитерекенсен хисепӗ те тӗрлӗрен. Чӑваш Енре, акӑ, кашни вуннӑмӗш ҫемье кӑна ипотекӑпа хваттер туянайрать тесе пӗтӗмлетнӗ хайхисем. Ямал-Ненецк тӑрӑхӗнче, ав, кашни иккӗмӗш ҫемье ипотека кредичӗ илейрет.

Ипотека кредитне халӑхра анлӑ сарас тесе мерӑсем йышӑнсан та (ҫав шутра процент ставкине чакарнине, ҫӗнӗ хваттер сутакан строительство компанийӗсем тӗрлӗ акци йӗркеленине тата ыттине кӗртме пулать) ҫынсемшӗн вӑл пурнӑҫа кӗрейми ӗмӗт пулса юлать.

Паян, 12 сехетре, РФ Президенчӗ Владимир Путин журналистсемпе пресс-конференци ирттерет. Кремль сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, унта каймашкӑн 1,4 пин журналист аккредитаци илнӗ.

Ку — рекорд. Владимир Путинӑн пӗрремӗш пресс-конференцине, 2001 ҫулта, 500 ытла калем ӑсти килнӗ. 2002–2003 ҫулсенче вара — 700 ытла, 2004 ҫулта — 750 яхӑн, 2007 ҫулта 1132, 2008 ҫулта — 1327, 2013 ҫулта — 1327, 2014 ҫулта — 1259 журналист пулнӑ. Ҫапла пӗлтерет ТАСС.

Президент ирттерекен конференцире тӗрлӗ ыйту пама юрать. Путин ытларах регионти МИХсене килӗштерет-мӗн.

Пресс-конференцие пирӗн республикӑри калем ӑстисем те хутшӑнаҫҫӗ. Унта «Советская Чувашия» хаҫатӑн тата «Наци телекуравӗн» журналисчӗсем кайнӑ.

Пресс-конференци шӑп та лӑп кӑнтӑрла, 12 сехетре, пуҫланать.