Ҫурлан 17-мӗшӗнче Шупашкарта каллех инкек пулнӑ. Нумай хваттерлӗ ҫурт чӳречинчен тепӗр ача ӳкнӗ.
Пӑтӑрмах Шумилов урамӗнчи пӗр ҫуртра пулнӑ. Ашшӗ-амӑшӗ иккӗри ывӑлне асламӑшӗпе хӑварса лавккана тухнӑ. Асламӑшӗ ачана тӗпелте хӑварса тепӗр пӳлӗме кайнӑ. Ҫав вӑхӑтра арҫын ача чӳречерен тухса ӳкнӗ. Асламӑшӗ кухньӑна таврӑнсан мӑнукне тупайман, чӳрече ҫинчи москитлӑ сетка та пулман.
Хӗрарӑм мӑнукне ҫӗр ҫинче тупсан васкавлӑ медпулӑшӑва чӗннӗ. Анчах ачана ҫӑлма май килмен — вӑл пульницӑра вилсе кайнӑ.
Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, ача пӗчӗк сӗтел-пуканпа усӑ курса чӳрече янахӗ ҫине хӑпарнӑ та москитлӑ сетка ҫине таяннӑ. Лешӗ йывӑрӑша чӑтман.
Халӗ следстви пырать. Пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.
Либерал-демократсен партийӗ Раҫҫее хирӗҫле санкцисем йышӑннӑ ҫӗршывсене ача усрава парасшӑн мар. Асӑннӑ парти пайташӗсем кун пек саккун проектне халӗ хатӗрлеҫҫӗ иккен. «Пирӗн ачасене вӑл ҫӗршыв ҫыннисене усрава пама чармалла. Эпир хамӑр та вӗсене ӳстереетпӗр. Патшалӑх усарва илнӗ ҫемьесене ытларах укҫа тӳлемелле кӑна. Анӑҫра ачасем хӑйсене усрава илнисенчен шар курни те пулать, эпир вара нимӗн те тӑваймастпӑр», — тенӗ Роман Худяков депутат.
Депутат шучӗпе эпир ачасен пурнӑҫне пирӗн ҫӗршыва хирӗҫле «тӗрӗс мар» санкцисем йышӑннӑ ҫӗршывра пурӑнакансене шанса параймастпӑр.
Аса илтеретпӗр, пӗлтӗрхи кӑрлачӑк 1-мӗшӗнчен Раҫҫейре «Дима Яковлев» текен саккуна йышӑннӑччӗ. Вӑл пирӗн ҫӗршыв ачисене Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсенчи ҫемьесене усрава пама чарчӗ. Пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗнче пӗр арлӑхрисене усрава илме чарчӗҫ.
Раҫҫее хирӗҫле санкци йышӑннӑ ҫӗршывсене илсен, пӗр арлӑхрисем пӗрлешме ирӗк пур ҫӗршывсем ҫаксем, Канада, Испани, Португали, Франци, Великобритани, Бельги, Дани, Нидерланд, Швеци, Норвеги. Евросоюзри чылай ҫӗршыв тата Швейцари, Япони, Австрали те Раҫҫей ачисене усрава илме чармасть.
Ҫурлан 14-мӗшӗнче Куславккара темиҫе кун каялла ҫухалнӑ 11 ҫулти хӗрача виллине тупнӑ. Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, ӑна вӗлернӗ. Ҫак ӗҫе Тутар Республикинче пурӑнакан 52 ҫулти арҫын тунӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.
11 ҫулти хӗрача ҫурлан 12-мӗшӗнче ирхине шкула практикӑна кайнӑ. 11 сехет тӗлнелле вӑл килелле утнӑ. Анчах килтисем ӑна кӗтсе илеймен.
Халӗ тӗпчев пырать. 52 ҫулти арҫын следователе тискерле ӗҫ пирки каласа кӑтартнӑ. Халӗ ӑна арестлес ыйтӑва татса параҫҫӗ. Судпа медицина экспертизине тума палӑртнӑ.
Кирек мӗн те — ҫын-и вӑл е предприяти-и — хӑйӗн кун-ҫулӗпе пуян. Авалхи ӳкерчӗксене пӑхса иртнине аса илме уйрӑмах кӑмӑллӑ. Муркаш районӗнчи Ильинкӑри кану ҫурчӗ те кун-ҫулӗпе мухтанма пултарать. «Ҫурта 1923 ҫулхи утӑ уйӑхӗнче Чӑвашстрахкассӑн укҫи-тенкипе ӗҫлеттерсе янӑ. Кану ҫурчӗ ҫирӗммӗш ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗччен тытӑнса тӑнӑ. Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче «Ильинский» кану ҫурчӗ правительство пӗлтерӗшне тивӗҫнӗ. 30-мӗш ҫулсенче канакансем кану ҫурчӗн сарлака та илемлӗ аллейисем тӑрӑх ҫӳреме юратнӑ», — тесе пӗлтереҫҫӗ асӑннӑ тӑрӑхри Е. Таймаскина вӗрентекенпе С. Яртеева шкул ачи.
Кану ҫурчӗ йӗри-тавра ешӗл вӑрман кашланӑ. Инҫех мар ҫамрӑк юманлӑх ешернӗ. Ӑна XIX ӗмӗрте паллӑ вӑрманҫӑ, ӑсчах Б. Гузовский лартнӑ. Ватӑ ҫынсем каласа панӑ тӑрӑх, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче кану ҫуртӗнче Мускаври правительство тӳри-шарин ҫемйисем ҫулталӑкӗпех пурӑннӑ. Ҫакӑн ҫинчен Леонид Агаков ҫыравҫӑ «Салтак ачисем» повеҫре ҫырса кӑтартнӑ-мӗн.
Вӑрҫӑ хыҫҫӑн совет халӑхӗ кану ҫуртне канма ҫӳреме пуҫланӑ. Ҫамрӑксем гитарӑпа юрлама юратнӑ.
Украинӑран Чӑваш Ене тарса килсе Сусӑр ачасемпе ҫул ҫитменнисен реабилитаци центрне вӑхӑтлӑх килсе вырнаҫнисене ҫӑмӑллӑхлӑ тарифлӑ сим-карттӑсем валеҫсе панӑ.
Официаллӑ информацире пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев республика лаптӑкӗнчи карас ҫыхӑнӑвӗн операторӗсене таркайсене ҫӑмӑллӑхлӑ условиллӗ ҫыхӑнупа тивӗҫтерме ыйтса каланӑ. Таркайсемпе Украинӑри тӑванӗсемпе йӳнӗ тарифпа калаҫма май пурришӗн питӗ савӑннӑ имӗш. Любовь Валова ятлӑ хӗрарӑм каланӑ тӑрӑх, вӑл кӗрӳшӗн ҫемйишӗн пӑшӑрханать — лешсем унтах юлнӑ. Вӗсен хӑйсен те ниҫта кайма ҫук иккен. Темиҫе кун каялла вӗсен пӳрчӗн кантӑкӗсем юлман, ҫуртӑн стени те ҫурӑлса кайнӑ. Кун пирки вӗсене кӳршисем темиҫе кун каялла пӗлтернӗ.
Сӑмах май каласан, ҫурлан 11-мӗшӗ тӗлне пирӗн республикӑна вӑхӑтлӑх хӳтлӗх шыраса 454 ҫын килнӗ, вӗсенчен 21-шӗ таркай статусне илес тенӗ.
Сӑнсем (18)
Ачасен правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен республикӑри уполномоченнӑй Вячеслав Рафинов тата Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствин пай пуҫлӑхӗ Инесса Ядранская айӑплава ирттерекен ачасем патне паян тӗрлӗ парне ӑсатнӑ. Кун пирки ачасен хӳтӗлевҫин аппарачӗ хыпарлать.
Пушкӑртстанри Стерлӗ (Стерлитамак) хулинче вырнаҫнӑ арҫын ачасемпе яшсен юсанмалли учрежденийӗнче пирӗн республикӑри 42 ача айӑплав ирттерет иккен. Пӗчӗкле йӑнӑш ҫул тӑнӑ мӑнтарӑнсем тӑван ҫӗршӗн тата ҫемьешӗн тунсӑхлаҫҫӗ тесе хыпарлать Ачасен правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномоченнӑй аппарачӗ. Ҫурлан 14-мӗшӗнче колонире спартакиада иртмелле-мӗн те, ҫавӑнта кирлӗ пулать тесе ачасем валли футбол тата волейбол мечӗкӗсем, чӑваш наци символикиллӗ футболкӑсем ӑсатнӑ.
Кӗҫех, ҫурлан 17-мӗшӗнче, Шупашкар 545-мӗш ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвӗ. Республика ӑна уявлама хатӗрленет. Ача пахчисем те айккинче юласшӑн мар. Ачасемпе вӗсен ашшӗ-амӑшӗ хула валли парне хатӗрлесшӗн. Ҫак ыйтупа вӗсем Шупашкар хула администрацине ҫитнӗ.
Хулашӑн питӗ пысӑк парне пулӗ вӑл. Ачасемпе аслисем Президент бульварӗнчи — «Макдональдсран» пуҫласа «Пицца Ник таран» — клумбӑсене чечексемпе илемлетӗҫ.
Ку шухӑш «Art-ландшафт» проектпа килӗшӳллӗн ҫуралнӑ. Ҫулла ача пахчисем конкурса хутшӑннӑ, педагогсем, ачасем, ашшӗ-амӑшӗ тӑрӑшнипе кашни лаптӑк ландшафт ӳнерне ҫаврӑннӑ. Композици темине пурте те ачаранпах пӗлекен «Йӑвача» юмаха суйланӑ.
Ҫӳлерех асӑннӑ урамри лапамсене илемлетме пуҫланӑ ӗнтӗ. Ача пахчисен ӗҫченӗсем, ашшӗ-амӑшӗ ирех ҫанӑ тавӑрса ӗҫлеҫҫӗ. «Макдональдс» умӗнчи лапам кӗҫех илемлӗ лапама ҫаврӑнӗ. Унта тӗрлӗ-тӗслӗ клумбӑсем, хӑйне евӗр ҫулсем, саксем, пӗчӗк пӗве тата ыттисем пулӗҫ.
Хула кунӗнче вара пӗчӗккисем валли тӗрлӗ вӑйӑ, ӑсталӑх класӗсем йӗркелӗҫ. Ачасене юмахри паллӑ сӑнарсем кӗтсе илӗҫ. «Юратнӑ хула, уяв ячӗпе!» интерактивлӑ открытка патӗнче ҫемьепе сӑн ӳкерӗнме май пулӗ.
Вӑрнар районӗнчи Уйкас Кипек ял уявне анлӑ паллӑ тунӑ. Спорт ӑмӑртӑвӗсем, куравсем, концерт… Йӑлтах савӑнӑҫлӑ иртнӗ, халӑх кӑмӑлӗ ҫӗкленнӗ. Уявра уйкас кипексем, хӑнасем какай шӳрпипе сӑйланнӑ.
Уйкас Кипек ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ А.В.Петров кунти халӑх ҫакнашкал уява чӑннипех те тивӗҫ пулнине палӑртнӑ, мӗншӗн тесен ҫынсем ӗҫчен, тӑван кӗтес аталанӑвӗшӗн тӑрӑшаҫҫӗ.
Уйкас Кипек культура центрӗн директорӗ Л.А.Михайлова «Кипек ен» фольклор ушкӑнне ҫӳрекенсене Хисеп грамотисемпе чысланӑ. Вӗсен йышӗнче — Ольга Осипова, Агриппина Игнатьева, Юлия Петрова, Галина Петрова, Людмила Христофорова, Юлия Христофорова, Лидия Васильева, Галина Данилова.
Концерта Ярмушкари «Утмӑлтурат» ушкӑн, Хорнсор Ҫармӑсри «Тарават», Ҫавалкас ял клубӗн культйӗркелӳҫи Екатерина Федорова, чӑваш эстрада юрӑҫисем хутшӑннӑ.
Ачасем батут ҫинче сиксе савӑннӑ.
Кӑҫал Уйкас Кипек тата Ҫӗнӗ Сӑрьел ялӗсен командисем волейболла выляса вӑй виҫнӗ. Уйкас Кипек маттурӗсем хӑнасене ҫӗнтернӗ.
Ӗнер каҫхине Муркаш районӗнче пурӑнакан пиллӗк ҫулхи хӗрачана аслати ҫапнӑ.
Унпа ашшӗ ял пуҫӗнчи пӗвене пулӑ тытма кайнӑ иккен. Ҫумӑр ҫунӑ вӑхӑтра хӗрача ашшӗн машининче ларнӑ. Вӑйлӑ ҫумӑр иртсе кайнӑ хыҫҫӑн вӑл салонтан тухса ашшӗ патне утнӑ. Ҫав вӑхӑтра ӑна аслати ҫапнӑ.
Халӗ ку факта тӗпчевҫӗсем тӗрӗслеҫҫӗ тесе пӗлтернӗ РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри Следстви управленийӗн ертӳҫин пулӑшуҫи Олег Дмитриев.
Тӑвай районӗнче ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ умӗн шкул ҫулне ҫитмен учрежденисене юсама тытӑннӑ. Ача-пӑча пахчисене сӑрласа капӑрлатма тата вак-тӗвек юсав ӗҫӗсене асӑннӑ учрежденисем хӑйсен вӑйӗпех юсаҫҫӗ. Ку ӗҫе ашшӗ-амӑшне те явӑҫтараҫҫӗ. Вӗсем спорт лаптӑкӗсене, урамри верандӑсене йӗркене кӗртеҫҫӗ, ушкӑнсенчи вӑйӑ шкапӗсене юсаҫҫӗ. Воспитательсемпе нянькӑсем те ачасене хӑтлӑ пултӑр тесе ҫине тӑраҫҫӗ тесе ӗнентереҫҫӗ вырӑнтисем.
Тӑвайӗнчи 3-мӗш ача-пӑча пахчинче шӑна кӑмписемпе ӑвӑс кӑмписем ӳссе ларнӑ. Кунсӑр пуҫне сысна ҫурисем илем кӳреҫҫӗ. Унтах арҫын ачапа хӗрача кӳлепи валли те вырӑн тупӑннӑ.
+19.3 °C