Паян – Ватӑ ҫынсен кунӗ. РФ Пенси фончӗн республикӑри уйрӑмӗ уяв тӗлне Чӑваш Енре 100 ҫул тултарнӑ миҫе ҫын пурӑннине шутланӑ.
Паянхи кун тӗлне республикӑри 56 ҫын пӗр ӗмӗр хыҫа хӑварнӑ. Вӗсенчен 49-шӗ – хӗрарӑмсем. Статистика та ҫакнах ҫирӗплетет: хӗрарӑмсем ытларах пурӑнаҫҫӗ.
Пӗтӗмпе республикӑра 80 ҫултан иртнӗ 44,3 пин ҫын пурӑнать, вӗсенчен 77,4 проценчӗ – хӗрарӑмсем. 5216 ҫын 90 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ.
Танлаштармашкӑн: 2018 ҫулхи пуш уйӑхӗнче республикӑра 100 ҫул тултарнӑ 65 ҫул пурӑннӑ, вӗсенчен 62-шӗ хӗрарӑм пулнӑ.
Авӑн уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Шупашкарта пурӑнакан 91 ҫулти Никитин Михаил Никитич ҫухалнӑ. Тӑванӗсем ӑна халӗ те тупаймаҫҫӗ. Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗн ӑс-тӑнӗ арпашӑнать, хӑй ӑҫта пулнине пӗлмест.
Ватӑ ҫынна полицейскисем те шыраҫҫӗ. Тӑванӗсем вӑл ҫухалнӑ кунах заявлени ҫырнӑ. «Унччен те вӑл ҫухалкаланӑ, анчах ӑна 1-2 кунран тупаттӑмӑрччӗ», - ҫапла каласа кӑтартнӑ ветеранӑн мӑнукӗ Наталья.
Михаил Никитич 160 сантиметр ҫӳллӗш, вӑтам пӳ-силлӗ, ҫӳҫӗ шуралнӑ, куҫӗ хӑмӑр. Ҫухалнӑ кунхине вӑл фуражка, хура пальто, шурӑ ҫӑмран ҫыхнӑ кофта, кӑвак шӑлавар, хӑмӑр пушмак тӑхӑннӑ пулнӑ.
Ветеран пирки мӗн те пулин пӗлетӗр пулсан 02 номерпе шӑнкӑравлӑр.
Елчӗк районӗнче пурӑнакан 34 ҫулти арҫынна ватӑ ҫынна мӑшкӑллама хӑтланнӑшӑн айӑпласшӑн. Ҫитменнине, вӑл вӗлерессипе хӑратнӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе следовательсем тишкерсе пӗтернӗ, суда ярса панӑ. Кӗҫех ӑна Елчӗк районӗн сучӗ пӑхса тухӗ.
Следстви комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал ҫурла уйӑхӗн 9-мӗшӗнче ҫак ӳсӗр арҫын ентешӗ патне пирус ыйтма кӗнӗ. Кӑштахран ӑна лешӗн амӑшӗ урама кӑларса янӑ.
Арҫын урамра ватӑ хӗрарӑма мӑйӗнчен ярса тытнӑ, аллипе тутине хупланӑ та кӳршӗри ҫурта илсе кӗнӗ, вӗлерессипе хӑратса мӑшкӑллама тӑнӑ. 78 ҫулти кил хуҫи картишӗнче пулнӑ, кӑшкӑрашнӑ сасӑ илтсен хӗрарӑмӑн таванӗсем патне чупнӑ. Лешсем ӳсӗрскере усал ӗҫ тӑвасран тытса чарнӑ.
Пӗтӗм тӗнчери ваттисен уявӗ ҫывхарнӑ май Шупашкар хула администрацийӗ акци ирттерет. Авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗнче тата юпан 1-мӗшӗнче хулари хӑш-пӗр парикмахерскире 100 тенкӗпе ҫӳҫ кастарма май пулӗ. Анчах унта 60 ҫултан аслӑрах ҫынсене ҫеҫ йышӑнӗҫ.
Акцие хулари 22 парикмахерски хутшӑнма хатӗр. 100 тенкӗпе ҫӳҫ касас килсен «Алла» парикмахерские ҫитмелле. Унашкаллисем темиҫе адреспа вырнаҫнӑ. Ытти парикмахерски те ваттисен ҫӳҫне 100 тенкӗпе касӗ. Вӗсен списокӗпе сӑнӳкерчӗкре паллашма пултаратӑр.
Ыран, авӑн уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗн Чӑваш Енри йышӑну пӳлӗмӗнче «хӗрӳ лини» телефонӗ ӗҫлӗ. Ӑна тӗрлӗ ведомство пӗр шухӑшлӑ пулса ӗҫлеттерӗҫ. «Хӗрӳ линие» Пӗтӗм тӗнчери ваттисен кунӗ ҫывхарнӑ май йӗркеленӗ.
Ваттисен ыйтӑвӗсене тӗрлӗ социаллӑ ведомство: РФ Пенси фончӗн управленийӗн, Ӗҫлев тата социаллӑ хӳтлӗх министерстви, Медицинӑпа социаллӑ экспертиза тӗп бюровӗн, Медицина обязательнӑй страхованийӗн фончӗн, Социаллӑ страховани фончӗн специалисчӗсем — хуравлӗҫ.
«Хӗрӳ лини» телефон номерӗ — (8352) 39-36-81. Ыйтусене, аса илтерер, ыран, авӑн уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, 10 сехетрен пуҫласа 12 сехетчен йышӑнӗҫ. Шӑнкравлӑр, хӑвӑра хумхантаракан ыйтусене специалистсем пулӑшнипе уҫӑмлатӑр.
Ку шӑматкун республикӑра массӑллӑ мероприяти – «Наци кросӗ» - иртнӗ. Ӑна ҫулсеренех йӗркелеҫҫӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта старта 5 пин ытла ҫын тухнӑ. Спорта юратакансене улшӑнса тӑракан ҫанталӑк та хӑратман. Чылайӑшӗ «Наци кросне» ҫемйипех хутшӑннӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта старта тухнӑ чи аслӑ ҫын 78 ҫулта пулнӑ. 1941 ҫулта ҫуралнӑ хӗрарӑм тухтӑрсенчен справка илсех килнӗ. Кинемей ыттисемпе пӗрле чупнӑ.
Чӑваш Енре пурӑнакансем «Вега» социаллӑ сиплев центрӗнче сывлӑха ҫирӗплетеҫҫӗ. Черетлӗ ушкӑн авӑн уйӑхӗн 17-мӗшӗнчен пуҫласа юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗччен канӗ. 18 кунлӑх курссшӑн вӗсен пӗр пус та тӳлемелле мар.
«Вега» центрта тӳлевсӗр канма Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннисен, вӗсен тӑлӑх арӑмӗсен, ӗҫ ветеранӗсен, политика репрессине лексе реабилитаци витӗр тухнисен, сусӑрсен, ватлӑхпа пенси илекенсен ирӗк пур. Анчах икӗ ҫулта пӗрре.
Путевка илес тесен Халӑха социаллӑ пулӑшу паракан центра каймалла. Унта вӗсен заявлени ҫырмалла, паспорт копине илсе каймалла. Тухтӑрсем сывлӑх ҫинчен калакан панӑ справка, ҫӑмӑллӑхпа усӑ курма ирӗк паракан документ, медицина страхованийӗн полисӗ кирлӗ.
Черет ҫитсен ветерансене «Вега» центра ярӗҫ.
Авӑн уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Красноармейски районӗнчи Сурӑмхӗрринче пурӑнакан Акулина Николаевна Кириллова килтен тухса кайнӑ та таврӑнман. 82 ҫулти кинемее тӑванӗсем шыраҫҫӗ.
Ватӑскере тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ. Вӑл ӑҫта тухса кайнине тӑванӗсем пӗлмеҫҫӗ. Ҫав кун кинемей ҫутӑ кӑвак кӗпе, хура юбка тӑхӑннӑ, сарӑ тутӑр ҫыхнӑ. Урине калуш тӑхӑннӑ.
Акулина Николаевна 150 сантиметр ҫӳллӗш, вӑтам кӗлеткеллӗ, ҫӳҫӗ шуралнӑ, куҫӗ кӑвак-симӗс тӗслӗ. Кинемее курнӑ тӑк 112 номерпе шӑнкӑравлӑр.
Паян, авӑн уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, Пӑрачкав районӗнче пурӑнакан Мария Тимофеевна Галямина 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Уява тӑванӗсем йышлӑ пухӑннӑ, администраци ӗҫченӗсем те саламлама ҫитнӗ. РФ Президенчӗ Владимир Путин юбиляр патне саламлӑ открытка янӑ.
Мария Тимофеевнӑн пурнӑҫӗ ҫӑмӑл килмен. Ашшӗ вилсен килти чылай ӗҫ ун ҫине тиеннӗ, мӗншӗн тесен вӑл йышлӑ ачаран чи аслӑ хӗр пулнӑ. Вӑрҫӑ пуҫлансан хӗр тракториста вӗреннӗ, кайран уй-хирте арҫынсемпе тан ҫак техникӑпа ӗҫленӗ. Вӑл колхозра чылай ҫул вӑй хунӑ.
Мария Галямина ывӑл пӑхса ҫитӗнтернӗ. Юбиляр – ӗҫ ветеранӗ.
Шупашкарта «Ваттисем валли - ача пахчи» ӗҫлет. Ватӑ ҫынна е сусӑра килте никампа та хӑварма ҫук-и? Эппин, ӑна ача пахчине илсе кайӑр. Вӑл унта кунӗпе тунсӑхласа лармӗ.
Халӑха социаллӑ пулӑшу паракан комплекслӑ центр ӗҫченӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, унта кун гимнастика тунинчен е уҫӑ сывлӑшра Скандинави мелӗпе утнинчен пуҫланать. Ватӑсем аталанмалли занятисене хутшӑнаҫҫӗ: тӑмран ӑсталаҫҫӗ, квиллингпа кӑсӑкланаҫҫӗ, вӗтӗ шӑрҫапа тӗрлеҫҫӗ.
Ача пахчинчи пекех вӗсене апат ҫитереҫҫӗ, кӑнтӑрла выртса илме май параҫҫӗ. Ватӑсемпе психолог юнашарах. Кунашкал ача пахчи 8 сехетрен пуҫласа 16 сехетчен ӗҫлет. Паянхи кун тӗлне унта 9 ватӑ ҫӳрет.
+4.3 °C