Элӗк районӗнчи Кӑраклав ялӗнче ҫуралнӑ Валентина Владимирова сумлӑ юбилейне паллӑ тунӑ. Вӑл та, Чӑваш автономи облаҫӗ пекех, 100 ҫул тултарнӑ.
Кинемее РФ Президенчӗ Владимир Путин тата вырӑнти тӳре-шара саламланӑ. Владимир Владимирович ун патне саламлӑ открытка янӑ.
Валентина Владимирова Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче вӑрман хуҫалӑхӗнче тӑрӑшӑнӑ, фронт валли ӑшӑ тума пуҫтарнӑ. Ун хыҫҫӑн Элӗкри ронора, Шупашкарти 2-мӗш АТПра ӗҫленӗ.
Валентина Владимровна мӑшӑрӗпе 4 ача ҫуратса ӳстернӗ. Халӗ кинемей 5 мӑнукӗпе, вӗсен 10 ачипе савӑнать.
81 ҫулти хӗрарӑм ултавҫӑсенчен шар курнӑ. Лешсем ӑна пӗр ҫул суйса пурӑннӑ, укҫа сӑптӑрнӑ.
Ватӑ хӗрарӑм телевизорпа сиплевҫӗ пирки пӗлтерӳ курнӑ. Хайхискер унпа ҫыхӑннӑ лешӗ унран укҫа ыйтма пуҫланӑ. Кинемей лешӗ ыйтнине пурнӑҫласа укҫа куҫарнӑ та куҫарнӑ…
Банк ӗҫченӗсем хӗрарӑмӑн куҫне уҫма тӑрӑшнӑ, укҫа куҫармалла марри пирки асӑрхаттарнӑ. Ватӑскер вара вӗсене итлемен, палламан счетсем ҫине 29 хутчен куҫарнӑ, хӑйӗн юлашки укҫине кӑларса панӑ. Пӗтӗмпе 2 миллион тенкӗ куҫарнӑ.
Палламан ҫынсем шӑнкӑравласа хӑратма тытӑнсан ҫеҫ вӑл тӑна кӗнӗ. Лешсем кредит илсе вӗсене куҫарса пама ыйтнӑ. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
.
Ватӑ хӗрарӑмсене вӗлерне ҫынна тытса чарнӑ. Ӑна 9 ҫул шыранӑ. Ҫак арҫын тӗрлӗ регионти, ҫав шутра – Чӑваш Ен те, хӗрарӑмсене 2011-2012 ҫулсенче вӗлернӗ.
26 хӗрарӑма вӗлернӗ тӗслӗхе следовательсем уҫӑмлатайман. Анчах ҫакӑ паллӑ пулнӑ: вӗсене пурне те пӗр ҫыннах вӗлернӗ.
Ҫак тискер ӗҫсене кам тума пултарнине тупса палӑртнӑ. Вӑл – Хусанта пурӑнакан Радик Тагиров. Слесарьте ӗҫлекен арҫын 2009 ҫулта вӑрланӑшӑн судпа айӑпланнӑ.
Тутарстанри ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл ватӑ хӗрарӑмсен шанӑҫне кӗнӗ. Хӑй ЖКХ е социаллӑ служба ӗҫченӗ тесе хваттере кӗнӗ. Кил хуҫи хӗрарӑмне вӗлерсен вӗсене укҫи-тенкине вӑрласа кайнӑ.
Васкакан вакка сикнӗ тесе ваттисем ахальтен каламан ҫав. Шупашкар хулинче пӗр хӗрарӑм ҫул урлӑ каҫмалли ятарлӑ вырӑн патне утма ӳркеннӗ те машина айне лекнӗ.
Инкек ӗнер ирхи 8 сехет те 50 минутра Гагарин урамӗнчи Тӗп пасар тӗлӗнче пулнӑ. 81 ҫулти хӗрарӑм ҫулӑн тепӗр енне машинӑсемпе ӑмӑртмалла талпӑннӑ. Утмӑл ҫултан иртнӗ ҫынна ултӑ ҫулти ача ӑсӗ кӗрет тесе ахальтен каламан тейӗн. Ҫул ҫине кӗтмен ҫӗртен сиксе тухнӑ ватӑ ҫын ҫине «Лада Гранта» пырса кӗнӗ.
Хӗрарӑм пуҫ мимине суранлатнӑ. «Ӑна тухтӑрсем пулӑшнӑ, унтан килне янӑ», – пӗлтереҫҫӗ ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторӗсем.
Чӑваш Енри «вӑрҫӑ ачисене» укҫан пулӑшасшӑн. Ҫакӑн пирки паян ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Алена Елизарова пӗлтернӗ.
Кӑҫал пирӗн республикӑра тата ытти хӑш-пӗр регионта «вӑрҫӑ ачи» статуса ҫирӗплетрӗҫ. Ҫак ушкӑна кӗрекенсенчен хӑшӗсем ятарлӑ удостоверени те илме ӗлкӗрчӗҫ. Анчах ку хут хальлӗхе нимех те памасть. Укҫан пулӑшу памаҫҫӗ.
«Вӑрҫӑ ачисене» хушма пулӑшу памаллине Чӑваш Ен Элтеперӗ ҫумӗнчи Общество канашӗн ларӑвӗнче пӑхса тухнӑ. Нуша-тертне самай тӳснӗ ватӑсене пулӑшмалла тесе общество членӗсем пӗр шухӑшлӑн сасӑланӑ.
Ӗнер пирӗн республикӑра 65 ҫултан аслӑрах ҫынсене тата чӗрепе юн тымарӗсен, ҫавӑн пекех сывлӑш ҫулӗсен чирӗсемпе нушаланакансене килте ларма сӗнекен хушу кӑларчӗҫ. Аса илтерер: асӑннӑ категорие кӗрекенсен пульницӑна е аптекӑна каймалла, суд органӗсене е лавккана ҫитсе килмелле пулсан, йытӑ уҫӑлтарма, физкультурӑна тата зарядка тума ҫеҫ урама тухмалла. Ӗҫе каякан ватӑсене те ҫул ҫӳреме чармӗҫ.
Ҫавна май пирӗн республикӑра «Эпир пӗрле» нимеҫӗсен штабӗ ӗҫе пуҫӑнассине пӗлтернӗ. Вӗсен йышне кӗме никама та чармаҫҫӗ. Ӳрӗклӗх тата ырӑ кӑмӑл ҫеҫ кирлӗ .
Паянтан пуҫласа пирӗн республикӑра пурӑнакан 65 ҫултан аслӑрах ҫынсене, чӗрепе юн тымарӗсен, сывлӑш ҫулӗсен чирӗсемпе аптӑракансене килтен питех тухса ҫӳреме сӗнмеҫҫӗ. Вӗсен пульницӑна е аптекӑна каймалла, суд органӗсене е лавккана ҫитсе килмелле пулсан, йытӑ уҫӑлтарма, физкультурӑна тата зарядка тума ҫеҫ урама тухмалла. Ӗҫе каякан ватӑсене те ҫул ҫӳреме чармӗҫ. Ыттисен урам тӑрӑх питех ҫӳремелле мар.
Ҫакӑн пек йышӑнӑва тӳре-шара ҫынсен сывлӑхӗшӗн пӑшӑрханнипе сӑлтавлаҫҫӗ. Кӑшӑлвирус пирӗн республикӑра та аптӑратать.
Юпа уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Чулкӑмака ялӗнче инкек пулнӑ. Унта пӗр пӳртре икӗ ҫыннӑн виллине тупнӑ. Халӗ Следстви комитечӗ следстви умӗнхи тӗрӗслев ирттерет.
Инкекре 81 ҫулти арҫын тата унӑн 83-ри арӑмӗ вилнӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, мӑшӑр сӗрӗмпе чыхӑнса вилнӗ. Сӗрӗм газ хатӗр-хӗтӗрӗпе тӗрӗс мар усӑ курнӑшӑн тухма пултарнӑ. Ҫапах следовательсем тӗрлӗ версие тишкереҫҫӗ.
Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче экспертиза тӑвӗҫ. Хальлехе ҫакӑ паллӑ: карчӑкпа старик вилӗмӗ криминалпа ҫыхӑнман.
Ҫӗрпӳ районӗнче пурӑнакан Евгения Константинова ҫак кунсенче 101 ҫул тултарнӑ. Кӑшӑлвирус сарӑлнине кура тӳре-шара ӑна видеоҫыхӑну урлӑ саламланӑ.
Евгения Константинова – Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче пулнӑ, Беларуҫе ирӗке кӑларнӑ ҫӗре хутшӑннӑ, Хӗвелтухӑҫ Прусси таран ҫитнӗ. Сержант ятне илнӗскер тӑван тӑрӑхне таврӑннӑ, II степень Тӑван ҫӗршыв вӑрҫин орденне тивӗҫнӗ.
Вӑл 1950 ҫулччен тӑван колхозӗнче ӗҫленӗ. 1950-1961 ҫулсенче Ҫӗрпӳри телеграфра тӑрӑшнӑ. Тивӗҫлӗ канӑва тухиччен ялти лавккара вӑй хунӑ. Халӗ Шупашкарта хӗрӗ патӗнче пурӑнать.
Кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев тата Раҫҫейри Яндекс тӗп директорӗ Елена Бунина килӗштерсе ӗҫлесси ҫинчен алӑ пуснӑ. Ҫавна май «Яндекс. Ветерансем валли» социаллӑ проект пуҫарнӑ. Хальлӗхе вӑл Шупашкарта тата Ҫӗнӗ Шупашкарта пурнӑҫланать. Асӑннӑ хуласенче пурӑнакан ветерансем таксие уйӑхне тӑватӑ хутчен тӳлевсӗр чӗнсе илме пултараҫҫӗ.
Ҫӑмӑллӑхпа Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннисем; блокадӑри Ленинградра пурӑннисем; концлагерьсемпе геттона, Иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи вӑхӑтӗнче ытти ҫавӑн пек вырӑна лекнисем; тыл ӗҫченӗсем; вӑрҫӑра вилнисен тӑлӑх арӑмӗсем усӑ кураяҫҫӗ.
Такси чӗнес тесен социаллӑ пулӑшу паракан центрсене ирхи 8 сехетрен пуҫласа 16 сехет те 30 минутчен шӑнкӑравламалла. Шупашкарта унӑн номерӗ – 8 8352 51-27-80, Ҫӗнӗ Шупашкарта – 8 8352 78-02-46.
+16.3 °C