«Земство учителӗ» программа пирки илтсен Ольга Шарикова ӗҫлеме пӗр вырӑнтан тепӗр ҫӗре куҫса кайма хаваслансах килӗшнӗ. Хӗрарӑм республикӑн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствине пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ программӑпа пирӗн республикӑри тӑватӑ шкулта учительсем кирлӗ пулнӑ. Вӗсенчен виҫҫӗшӗнче — акӑлчан чӗлхи вӗрентекенӗсем. Ольга Шарикова заявка панӑ та Муркаш районӗнчи Юнкӑри шкулта ӗҫлеме тытӑннӑ.
Унччен хӗрарӑм Шупашкар районӗнчи Анат Кӗнерте 10 ҫул ӗҫленӗ. Чӑваш патшалӑх университечи филологи факультетӗнчен 2006 ҫулта вӗренсе тухнӑскерӗн опычӗ пур.
Шупашкартан ӗҫе ҫӳреме йывӑр тет вӑл. Халӗ ҫул ҫинче унӑн 40 минут иртет. Кӗҫӗн классемпе ӗҫлеме уйрӑмах килӗштерет. Вӗсем чӗрӗ, ют чӗлхене юрӑ-сӑвӑ урлӑ хаваслансах вӗренеҫҫӗ. «Земство учительне» 1 миллион тенкӗ панӑ. Пӗр суйланӑ шкулта ҫав укҫашӑн 5 ҫул ӗҫлемелле.
Тутарстанра хальхи вӑхӑтра 88 чӑваш шкулӗ ӗҫлет тесе пӗлтерет асӑннӑ тӑрӑхри «Сувар» хаҫат. 2 пинмӗш ҫул пуҫламӑшӗнче 100-е яхӑн пулнӑ.
«Суварҫӑсем» шухӑшланӑ тӑрӑх, чӑваш шкулӗсене упраса хӑварасси тӳрреммӗнех хамӑртан килет. «Шел пулин те, сахал районта чӑваш чӗлхине вӗрентесси ачасен шучӗпе пӑхсан 100 процентпа танлашать. Кун пек районсен шутне Ҫӗпрел, Ҫӗнӗ Шуҫӑм, Спас, Аксу районӗсем кӗреҫҫӗ. Вӗсенче пуҫламӑш класран тытӑнса аслӑ классем таранах тӑван чӗлхепе литература урокӗсене илсе пыраҫҫӗ. Ҫарӑмсан районӗнче чӑвашла вӗрентесси – 76, Пӑвара – 63, Элметпе Нурлатра – 50-шар процентпа танлашать. Павлӑпа Пӗкӗлме районӗсенче чӑваш ачисен 30 ытла проценчӗ кӑна тӑван чӗлхене вӗренет. Пурӗ 18 районта чӑваш шкулӗсем ӗҫлеҫҫӗ. Малашне те кун пек кайсан мӗн тӑвӑпӑр? Хальхи 88 шкула упраса хӑвармаллах пирӗн», — тесе ҫырнӑ «Суварта».
Чӑваш Енри шкулсенчи ачасем каллех парта хушшине ларнӑччӗ. Кашӑлвирус алхаснӑран вӗсен вӗренӗвне инҫет ҫыхӑну мелӗпе йӗркеленӗччӗ. Онлайн-мелпе вӗрентме аслӑ классенче ӑс пухакансене тытӑннӑччӗ. Кӑшӑлвирус сарӑлнипе кӗрешекен республикӑриоперштаб эпидемиологи лару-тӑрӑвӗ лайӑхланнине ӗнентерет. Шкул ачисем кӑшӑлвируспа чирлесси пӗр эрнере икӗ хут чакнӑ-мӗн.
Чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче 127 ача ковидпа чирленине шута илнӗ пулсан, раштав уйӑхӗн 3-мӗшӗнче ун пеккисен йышӗ 67-пе танлашнӑ. Ку цифрӑсене республикӑн вице-премьерӗ — вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министрӗ Алла Салаева пӗлтернӗ.
Аслӑ классенче вӗренекенсем парта хушшине раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ларӗҫ. Студентсем тепӗр эрне килтенех вӗренӗҫ. Хушма пӗлӳ паракан организацисем те хальлӗхе ӗҫлеме тытӑнмӗҫ.
Чӑваш тӗррин кунне Шупашкарти В.П. Воробьев ячӗлшӗ ача-пӑча музыка шкулне ҫӳрекенсем те хастар хутшӑннӑ. Ҫав кун вӗренӳ учрежденийӗ «В краю ста тысяч песен и ста тысяч вышивок» (чӑв. Ҫӗр пин юрӑ тата ҫӗр пин тӗрӗ ҫӗршывӗнче~~) программа хатӗрленӗ.
Мероприятие шкулӑн «Контактра» халӑх ушкӑнӗнче йӗркеленӗ. Унта хутшӑнакансене республикӑри ҫӗнӗ уяв ҫинчен каласа кӑтартнӑ, чӑваш тӗррин асамлӑхӗпе паллаштарнӑ.
Маша Леонтьева ҫӗлеме тата тӗрлеме пӗлет, тӑрӑшуллӑскер чӑваш тӗррин вӑрттӑнлӑхне те алла илнӗ. Шкулта ӗҫлекенсемпе вӗренекенсем чӑваш тумне тӑхӑнса ӳкерӗннӗ хитре сӑнӳкерчӗсене кӑтартнӑ, чӑваш композиторӗсен юррисене щӑрантарнӑ видеороликсемпе паллаштарнӑ.
2014 ҫултанпа 11-мӗш класра вӗренекенсем раштав уйӑхӗнче, пӗрремӗш юнкунӗнче, сочинени ҫыраҫҫӗ. Ку вырӑс чӗлхипе ППЭн пӗр пайӗ шутланать.
Кӑҫал пандемие пула сочинение каярахпа ҫырӗҫ. Ҫӗнӗ расписание РФ Ҫутӗҫ министерствипе пӗрле Рособрнадзор ҫирӗплетнӗ. Унпа килӗшӳллӗн 11-мӗш класра вӗренекенсем пӗтӗмлетӳ сочиненине 2021 ҫулхи ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнче ҫырӗҫ. Ҫавӑн пекех хушма кунсене те палӑртнӑ: ака уйӑхӗн 21-мӗшӗ тата ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗ. Ун чухне сочинени ҫырса «зачет» илменнисем тата экзамена тӗрлӗ сӑлтава пула килейменнисем пӗлӗвне тӗрӗслӗҫ.
Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлекенсем нумайланнӑран хӑш-пӗр шкула карантина янӑ, теприсене дистанци мелӗпе вӗрентме тытӑннӑ.
Паян, чӳкӗн 27-мӗшӗнче, Вӑрнар районӗнчи, Хӗрлӗ Чутайри шкулсене тете Ҫӗмӗрлери шкул-интерната карантина хупма йышӑннӑ. Кун пирки Роспотребнадзор пӗлтерет.
Аса илтерер: чук уйӑхӗн 24-мӗшӗнченпе Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти 9-11-мӗш классенче ӑс пухакан ачасем дистанци мелӗпе вӗренеҫҫӗ. Раштав уйӑхӗнче ку 6-8-мӗш классене те пырса тивме пултарӗ. Аслӑ шкулсенчи тата техникумсенчи студентсене те дистанционкӑна янӑ.
Пӗтӗмӗшле илсен, сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Степанов пӗлтернӗ тӑрӑх, шкулсенче лару-тӑру йӗркеллех.
Шупашкарта Правительство ҫурчӗ умӗнче пӗр хӗрарӑм пикет ирттернӗ. Вӑл унта плакат йӑтса тухнӑ.
«Дистанта хирӗҫ! Ачасене шкула тавӑрӑр! Йӑлана кӗнӗ вӗрентӳшӗн!» - тесе ҫырнӑ палакат ҫине. Хӗрарӑм ачасене шкулта дистанци мелӗпе вӗрентнине хирӗҫ пулнӑ.
Сӑмах май, чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче те Правительство ҫурчӗ умне арҫын пикета тухнӑ. Вӑл та плакат йӑтнӑ, ун ҫине: «Ачасене шкула тавӑрӑр! Дистанци мелӗпе вӗренни – вӗренӳ мар, фикци ҫеҫ!» - тесе ҫырнӑ.
Кӑшӑлвирус сарӑлнӑ саманара вӗренӳ тытӑмӗ инҫет ҫыхӑну мелӗпе анлӑ усӑ курать. Ҫак кунсенче ҫапла мелпе Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти 9-11-мӗш касси ачисене, ҫавӑн пекех студентсене вӗрентеҫҫӗ. Уроксене педагог тӗрлӗ мелпе йӗркелеҫҫӗ: социаллӑ сетьсем урлӑ та, мессенджерсем е видеоконференцҫыхӑну валли усӑ курмалли программӑсем пулӑшнипе те.
Инҫет ҫыхӑну мелӗпе вӗрентме пӗрлехи платформа ҫине куҫассине республикӑн Правительство ҫуртӗнче сӳтсе явнӑ. Тӳре-шара Мускавра тата Мускав облаҫӗнче усӑ куракан программӑна республикӑри пилӗк шкула тӗрӗслесе пӑхма сӗннӗ.
«Хӑш платформӑпа ӗҫлессине палӑртиччен программӑна IT-специалистсем ҫеҫ мар, унпа усӑ куракан учительсемпе ачасем те хаклаччӑр», – тенӗ Чӑваш Ен вице-премьерӗ – вӗренӳ министрӗ Алла Салаева.
Ҫӗрпӳ хулинче тата тепӗр ача пахчи туса лартӗҫ. Юлашки ҫулсенче хула сарӑлса, пысӑклансах пырать. Ҫӗнӗ ҫуртсем хӑпартнӑ май ачасен йышӗ те ӳсет. Ҫӗнӗ объект тӑвасси пирки район администрацийӗ Фейсбукра паян пӗлтернӗ. Ача пахчи Арцыбышев урамӗнчи 24-мӗш ҫуртра пулӗ.
Объектӑн контракт хакӗ 214 миллион тенкӗ. Ача пахчине федераци, республика тата район хыснисен шучӗпе тӑвӗҫ. Учрежденире ясли тата кӗҫӗн ушкӑнсем пӑхса хӑварӗҫ, бассейн, столовӑй, физкультурӑпа акт залӗсем, кӗпе ҫумалли пӳлӗм, психолог, логопед пулмалла.
Ҫӗнӗ ача пахчине 2021 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче хута яма ӗмӗтленеҫҫӗ.
Ырантан, чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнчен, Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар шкулӗсенчи 9-11-мӗш класс ачисене тата студентсене инҫет ҫыхӗпе вӗрентӗҫ. Ку ыйтӑва Правительство ҫуртӗнче паян иртнӗ канашлура сӑмах хускатнӑ. Йышӑну хальлӗхе икӗ эрнене пырӗ.
Кӑшӑлвируспа пирӗн республикӑра 114 вӗренекен чирленӗ. Вӗсенчен пысӑк пайӗ Шупашкарта-мӗн. Ковид тӗп хулара 104 ачана ернӗ. Вӗрентекенсем те чирлеҫҫӗ. Вирус 54 педагога лекнӗ. Ку йышран 17-шӗ — Шупашкарта.
Кӑшӑлвируса пула Ҫӗнӗ Шупашкарти 5-мӗш, Вӑрнарти 2-мӗш тата Хӗрлӗ Чутай районӗнчи шкулсене вӑхӑтлӑха хупнӑ. 34 класс инҫет ҫыхӑну мелӗпе вӗренет.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (03.05.2025 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 5-7 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Алексеев Борис Алексеевич, чӑваш актёрӗ, Чӑваш АССРӗн халӑх артисчӗ вилнӗ. | ||
| Сергеева Eвдокия Сергеевна, тухтӑр, медицина ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |