Чӑваш Енре «Хорло» тулли метражлӑ фильм ӳкерме палӑртнӑ. Режиссерӗ — Марат Никитин. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарта ҫуралса ӳснӗ. Фильм мӗн пирки пулӗ-ха?
Марат Никитин каланӑ тӑрӑх, Хорло ятлӑ хӗр аслашшӗпе ҫынсенчен аякра пурӑнать. Вӗсем утар тытаҫҫӗ, пыл сутаҫҫӗ. Вӗсене урӑх нимӗн те кирлӗ мар. Анчах пӗррехинче Хорло сарайра аманнӑ арҫынна Соктона тупать. Хорла ӑна юратса пӑрахать, арҫынна сыватас тесе вилнӗ амӑшӗн пулӑшу ыйтать. Лешӗ пулӑшать. Анчах Сокто сывалнӑ хыҫҫӑн ҫухалать. Хорлон вара ҫие юлать. Аслашшӗне каламасӑр полицире ӗҫлекен инкӗшӗ патне каять. Соктона СИЗОра шыраса тупаҫҫӗ. Вӑл темиҫе эрне каялла тарнӑ преступник-мӗн. Халӗ вӑл Хорлона палламасть те тейӗн. Инкӗшӗ Хорлона аборт тума хистет, анчах хӗр ачана хӑварма йышӑнать. Вӑл каллех хӑйӗн тӗнчине, аслашшӗ патне, таврӑнать.
Сценӑсене пӗр вырӑнта кӑна мар ӳкерӗҫ. Ӳкерӳ Ҫӗрпӳ, Красноармейски, Сӗнтӗрвӑрри районӗсенче, Канаш ҫывӑхӗнче, Йӗпреҫре пулӗ. Тӗп эпицентр чӑваш ялӗ пулӗ.
Чи малтанах фильма Пушкӑрт Республикинче ӳкерме палӑртнӑ. Анчах ку тӑкаклӑ-мӗн. Чӑваш Енре хитре вырӑнсем нумай.
Юпа уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче «Кинори юратнӑ кӗвӗсем» гала-концерт пулӗ. Ӑна кинематограф 120 ҫул тултарнине халалланӑ.
Концерта «Тӗнче таланчӗсем» ыркӑмӑллӑх фончӗ йӗркелет. Ертӳҫи — Давид Гвинианидзе. Чылайӑшӗн шухӑшӗпе, «Тӗнче таланчӗсем» Раҫҫейри концерт лайӑх йӗркелекенсенчен пӗри. Вӑл вокал классика кӗввине сарма пулӑшать.
Концертра кино- тата телеэкрансенчи кӗвӗ шедеврӗсем янӑрӗҫ. Унта Олимп оперин тӗнче «ҫӑлтӑрӗсем», тӗнчери чи лайӑх опера театрӗсен солисчӗсем хутшӑнӗҫ: Сергей Дудинский, Элизабет Эннарис, Владимир Огнев.
Концерт 19 сехетре пуҫланӗ.
Чӑваш Республикинчи кинематографистсен «Аван» пӗрлешӗвӗ видеокурссене ҫырӑнма йыхравлать. Кӑҫал кӑна йӗркеленнӗ пӗрлӗх «КоЮр» кинопӗрлӗхпе пӗрле икӗ курс йӗркеленӗ: «Кинори видоемонтаж режессури» тата «Кинори видеоэффектсем».
Икӗ курс та юпа уйӑхӗнче пуҫланать, 5 уйӑхлӑха тӑсӑлать. Занятисем эрнере пӗр хут 16:00–19:00 вӑхӑтра «Чӑвашкино» ҫуртӗнче иртмелле. Заявкӑсене авӑнӑн 26-мӗшӗччен ярса памалла (кинематографсен сайчӗ урлӑ та яма юрать).
Чӑваш Республикинчи кинематографистсен «Аван» пӗрлешӗвӗ кӑҫал нарӑсӑн 24-мӗшӗнче йӗркеленнӗ. Унта «Сӑвар ТВ» тетелти канал, «КоЮр» киновидеопӗрлӗхӗ, «Аксар» студи, «Орион» студи тата ыттисем кӗнӗ. Ертӳҫӗ пулма Олег Михайлович Цыпленкова шантарнӑ. Ҫитес ҫул пӗрлӗх пӗтӗм чӑваш кинофестивальне ирттерме тӗллев лартнӑ.
Шупашкар районӗнчи Вӑрманкасри «Парне» фольклор ансамблӗ Инди фильмне ӳкерме хутшӑнать.
Раҫҫейпе Инди пӗрле ӳкерекен «Плата за любовь» икӗ сериллӗ фильм режиссерӗ Бачан Бобби Шупашкарта тӑватӑ ҫул пурӑнать иккен. «Парне» ансамбльпе Бачан Бобби ҫурлан 10-мӗшӗнче паллашнӑ. Раҫҫейӗн тӗрлӗ регионӗнчи диаспорӑсен пайташӗсем тата Инди режиссерӗ чӑваш йӑлипе паллашас тӗллев лартнӑ. «Парне» юрӑсемпе савӑнтарнӑ. Хайхисен пултарулӑхӗ Бачан Боббине кӑмӑлӑ кайнӑ-мӗн те вӑл вӗсене фильмра ӳкерӗнме сӗннӗ.
Ҫурлан 12 тата 14-мӗшӗнсенче ансамбль кинора ӳкерӗннӗ. Фольклор ансамбльне ҫӳрекен 12 ҫын фильмӑн халӑх йӑлипе-йӗркипе ҫыхӑннӑ пайӗнче ӳкерӗннӗ. Унта «Парне» юрату юррисене шӑрантарнӑ. Инди режиссерӗ «парнесене» массӑллӑ сценӑсенче те ӳкерӗнме чӗннӗ.
Утӑн 25-мӗшӗнче Шупашкарта «Сувар» фильм ӳкерме кастинг иртесси пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, кино Атӑлҫи Пӑлхар ҫӗрӗ ҫинчи пурнӑҫа, Сувар хулине ҫутатӗ.
Ӗнер тӗп хулари «Салют» культура керменӗнче фильмра ӳкерӗнекенсене суйлама кастинг иртнӗ. Фильма Шупашкар 550 ҫул тултарнӑ вӑхӑта кун ҫути кӑтартма палӑртаҫҫӗ. Ӑна ӳкерекенӗсем — «Обочина» кино хатӗрлекенсем.
«Паян кунта килнисенчен кашниех фильм ӳкернӗ ҫӗре хутшӑнаять. Пӗрисем — актер евӗр, теприсем — пулӑшуҫӑ пек», — тенӗ Юрий Тя-Сен сценарист. Проект питӗ вӑрӑм иккен, сахалтан та виҫӗ ҫула пырӗ. Ҫур ҫултан сценарие ҫырса пӗтерӗҫ.
Кастинга 50 ҫын ытла пынӑ. Вӗсен хушшинче паллӑ ҫынсем те пулнӑ.
Экстрасенсен тӗнчери кӗрешӗвне хутшӑннӑ Русалина Селентай, акӑ, мӑшӑрӗпе Дмитрий Мадуровпа тата Терентий ывӑлӗпе пынӑ. Русалина хӑйӗн экстрасенсорлӑ вӑйӗпе те фильма ӳкерме пулӑшма шантарнӑ-мӗн. Хӗрарӑмӑн ывӑлӗ, сӑмах май, «сувар» тесе чи малтан ҫыртарнӑ ача.
Утӑн 25-мӗшӗнче Шупашкарта «Сувар: Халап ҫурални» фильма ӳкермешкӗн кастинг иртӗ.
Ҫӗнӗ фильм авторӗсем — «Чӑвашфильм» киностудин «Обочина» фильма ӳкерекенсем. Фильм Сувар хула пирки пулнине ӑнкарма йывӑр мар.
Картина Атӑлҫи Пӑлхар ҫӗрӗ ҫинчи ҫапӑҫусене ҫутатӗ. Сценари хатӗр теме те пулать. Халӗ ӳкерӳ валли хатӗрленеҫҫӗ, авторсен йышне палӑртаҫҫӗ.
Кастинг «Салют» культура керменӗнче иртӗ. Унта арҫынсем те, хӗрарӑмсем те пыма пултараҫҫӗ. Фильма ӳкермешкӗн 3 ҫултан аслӑрах ачасем те кирлӗ.
Кастинг утӑн 25-мӗшӗнче 18 сехетре пуҫланӗ.
Ӗнер Шупашкарти кӳлмекре чӑваш тата инди фильмӗнче ӳкерӗнмешкӗн хӗрсене суйланӑ. Кастинга 4 хӗр килнӗ. Пурте — сарӑ ҫӳҫлӗскерсем. Бобби Бачан режиссер каланӑ тӑрӑх, фильмри тӗп сӑнара Шупашкарти сарӑ ҫӳҫлӗ хӗре калӑпламалла.
«Плата за любовь» фильм сценарийӗ тӑрӑх, тӗп сӑнар Индире каччӑпа паллашать, ӑна Шупашкара хӑнана чӗнет. Лешӗ, хӗре килӗштернӗскер, Чӑваш Ене ҫул тытать. Кунта вара ӑна чылай пӑтӑрмах кӗтет.
Акӑ кастинга Алена Иванова (25 ҫулта) килнӗ. Хӑй каланӑ тӑрӑх, вӑл пӗрремӗш кастинга пырайман. Иккӗмӗшӗ валли вара тӗплӗн хатӗрленнӗ. Унччен вӑл социаллӑ роликсенче ӳкерӗннӗ. Халӗ хӑйне ҫӗнӗ рольте тӗрӗслесшӗн.
Ирина Антонова кастинга Елчӗк районӗнчен килнӗ. Вӑл актер курсне те пӗтернӗ-мӗн.
Фильмра ытти сӑнар та пулӗ. Вӗсене те Шупашкартах суйлӗҫ. Тӗп сӑнарӑн — сарӑ ҫӳҫлӗ хӗрӗн — ашшӗ-амӑшӗн, юлташӗсен ролӗсене те калӑпламалла-ҫке. Бобби Бачан пӗлтернӗ тӑрӑх, ку юлашки кастинг мар-ха. Ҫитес вӑхӑтра иккӗмӗш тур иртӗ. Кинолентӑна хатӗрлекенсем фильм тӗнче прокатне тухасса шантараҫҫӗ те…
Иртнӗ вырсарникун Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗ Канаш районӗнчи Татмӑш ялне килсе ҫитнӗ. Ҫук, спектакльпе мар. Аритстсем кино ӳкерме пынӑ.
Вӗсене Татмӑш тӑрӑхӗнчи вырӑнсем питӗ килӗшнӗ. Ҫавӑнпа кунта кино ӳкерме шухӑшланӑ. Вӗсен йышӗнче — Виталий Сергеев артист та. Вӑл кунта ҫуралса ӳснӗ.
Фильм ӳкерекенӗ — «Аксар» студи. Артистсем — Светлана Савельева, Валентина Музыкантова, Венера Байгильдина, Николай Дмитриев, Виталий Сергеев. Фильм режиссерӗ тата драматургӗ — ЧР тава тивӗҫлӗ артисчӗ Александр Пӑртта.
Паян, пуш уйахӗн 24-мӗшӗнче, Шупашкарта Япони киновӗн фестивалӗ пуҫланнӑ. Ҫак мероприятин тӗп теми — Япони режиссерӗн Ясудзиро Одзун пултарулӑхӗ. Вӑл 1903–1963 ҫулсенче пурӑннӑ.
Ҫак режиссер хӗвелтухӑҫ ҫӗршывӗн классика кинематографине ҫеҫ кӑтартмасть. Вӑл тӗнче классикӗ те. Унан фильмографинче сасӑсӑр хура-шурӑ лентӑсем те, сасӑллӑ тӗслисем те пур.
Фестивальте Одзун тӗрлӗ жанрне кӑтартӗҫ. Вӑл хӑйӗн пурнӑҫӗнче темиҫе теҫетке картина ӳкернӗ. Фестивальте «Токийская повесть» драмӑпа (1953), режиссерӑн «Цветок равноденствия» пӗрремӗш тӗслӗ фильмӗпе (1958), «Поздняя осень» (1960) унӑн юлашки лентӑсенчен пӗринпе киленме май пулӗ. Камитсене те кӑтартӗҫ. Фестиваль йӗркелӳҫисем Япони режиссерӗн ӗҫӗсем паянхи кун та ҫивӗч пулнине палӑртаҫҫӗ.
Фестиваль аслисемшӗн те, пӗчӗккисемшӗн те кӑсӑклӑ пулмалла. Ачасем валли Ямамото Нидзон «Миери и волшебный лес» фантастика юмахне кӑтартӗҫ. Вӑл экран ҫине 2007 ҫулта тухнӑ. Фильм — ҫынпа ҫутҫанталӑк хутшӑнӑвӗ пирки.
Япони киновӗн фестивалӗ Шупашкарта пушӑн 26-мӗшӗччен пулӗ.
Тунтикун, нарӑсӑн 24-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин электронлӑ тата кино документацийӗн патшалӑх архивӗнче чӑваш киноӳкерӳҫисем пухӑннӑ, пӗр шухӑшлӑ пулса перлӗх йӗркелеме калаҫса татӑлнӑ.
Пухӑва тӗнче тетелӗнчи «Сӑвар ТВ» канал ертӳҫи Олег Цыпленков, «КоЮр» киновидеопӗрлӗхӗн ертӳҫрисем Константин Ефремовпа Юрий Сергеев, «Салам» ТМЯП ертӳҫисем Елизавета Разумовӑпа Владимир Карсаков, «Диал» ТМЯП («Аксар» студи) элчи Иван Иванов, «Орион» видеостуди ертӳҫи Вячеслав Оринов, «Iltimerstudio» видеостуди ертӳҫи Алексей Ефремов тата патшалӑх архивӗн ӗҫченӗсем хутшӑннӑ.
Пуханнисем пушӑн 28-мӗш кунӗнче «Хальхи лару-тӑрура кино ӳкересси: ҫӗнӗ аталану ҫулӗсем» ҫавра сӗтелте те (патшалӑх архивӗнчех иртмелле) чӑвашла кино ӳкерес йытӑва хускатма калаҫса татӑлнӑ.
+11.5 °C