Юлия Полячихина Чӑваш Ен тата Раҫҫей чысне тӗнче шайӗнче хӳтӗлӗ. Паян, чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, вӑл Балкана тухса кайнӑ. Пике тӗнче шайӗнче иртекен илем конкурсне хутшӑнӗ.
Miss Globe пӗтӗм тӗнчери конкурс йӑлана кӗнӗ тӑрӑх чӳк уйӑхӗнче иртет. Вӑл Балканра тӳрех темиҫе ҫӗршывра иртет: Македонире, Черногорире, Албанире.
Юлия Полячихина унта каймашкӑн тивӗҫ. Вӑл «Чӑваш Ен топ моделӗ – 2015» куонкурсра ҫӗнтернӗ, «Чӑваш Ен мисӗ – 2016» ята тивӗҫнӗ. Юля ҫавӑн пекех «Раҫҫейри туризм мисӗ» те.
Белоруссире пурӑнакан Дмитрий Михлеев кинорежиссера Чӑвашра курман-илтмен ҫын теме ҫук. Юлашки хут вӑл пирӗн тӑрӑха тӑватӑ ҫул каялла килсе кайрӗ, Шупашкарти кинофестиваль программипе килӗшӳллӗн хӑйӗн тӗрлӗ ҫулта ӳкернӗ фильмӗсене кӑтартрӗ, пултарулӑх вӑрттӑнлӑхӗсем ҫинчен каласа кӑтартрӗ. Астӑватӑп, ӑна уйрӑмах телевидени журналисчӗсем «юратса пӑрахрӗҫ», юлашки хыпарсенче чӑвашла тата вырӑсла вӑрӑм интервьюсем кӑтартрӗҫ, тӳрӗ эфир йӗркелесех «кӗрлерӗҫ». Шӑпах ҫав тӗле Чӑваш кӗнеке издательствинче Дмитрий Никаноровичӑн «Ось земли» ятпа повеҫсемпе калавсен тата киносценарисен пуххи пичетленсе тухнӑччӗ, ун пирки те пичетпе телевидени ҫӑвара шыв сыпса лармарӗ. Паллӑ режиссера Чӑваш патшалӑх университетне чӗнсе студентсемпе куҫа-куҫӑн калаҫтарчӗҫ. Ун сасси хаҫат-журналсенче кайран та тӑтӑшах илтӗнчӗ, телевидени вӑл ӳкернӗ фильмсене уйрӑм ярӑм туса кӑтартрӗ. Режиссер хӑйӗн чи лайӑх фильмӗсене Электронлӑ тата кинодокументаци архивне парнелерӗ.
...Мӗтри пиччепе эпӗ 15 ҫул каяллах ҫырупа паллашнӑччӗ. «Советская Чувашия» хаҫатра ӗҫленӗ май унран сӑвӑсем ярса пама ыйтрӑм.
И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн профессорӗ Виктор Абруков юпа уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Турцин тӗп хулинче Анкарара иртнӗ ӑслӑлахпа технологи конференцине хутшӑннӑ. Унта Тӗрӗк тӗнчин ӑслӑлӑхне малалла аталантарас ыйтусене сӳтсе явнӑ. Ҫав шутра — пӗр-пӗриншӗн усӑллӑ ҫыхӑнса ӗҫлес ыйтусене те.
Виктор Абруков чӑваш ӑслӑлӑхӗнче палӑрнӑ профессор, физикӑпа математика ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, нанотехнологире тӗпрен илсен термофизика ыйтӑвӗсемпе ӗҫлет. Уншӑн оптикӑри, социоэкономикӑри ҫивӗч ыйтусем те ют мар. Кунта унӑн ашшӗ Сергей Абруков профессор, физикӑпа математика ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, пирӗн университета пуҫарса яракансенчен пӗри пулнине те асӑнса хӑварни вырӑнлӑ пулмалла.
Конференцие «Ҫӗнӗ Турци» стратеги тӗпчевӗсен тӗвви ирттернӗ, унта паллӑ ӑславҫӑсем пӗтӗм тӗнчерен пухӑннӑ. Ҫав шутра — Чӑваш Енрен те. Виктор Абрукова конференцие хутшӑнма Тӗрӗк тӗнчин культура тӗвви (Шупашкар) тата Тӗрӗк халӑхӗсен пӗтӗм тӗнчери ассамблейи (Казахстан) сӗннӗ.
Виктор Абруков ҫывӑх вӑхӑтрах конференции ӗҫӗ-хӗлӗпе тӗплӗнрех паллаштарма шантарчӗ.
Ишлей ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ, Мускавра Ломоносов ячӗллӗ университетра вӗреннӗ, сакӑрвунна ҫывхаракан Геннадий Трифонов геолог нумаях пулмасть Кӑнтӑр Африкӑри Республикӑра пулнӑ. Унта вӑл XXXV Пӗтӗм тӗнчери геологи конгресне хутшӑннӑ.
Профессор хӑй вӑхӑтӗнче Урал тӑрӑхӗнчи, Саянти, Алтайри, Украинӑри руда тӗл пулакан вырӑнсенче ӗҫлесе пурӑннӑ. Ӑслӑлӑхри унӑн ӗҫӗсем АПШра та, Египетра та, ытти хӑш-пӗр ҫӗрте те упранаҫҫӗ.
Геннадий Трифонов Турцире, Испанире, Португалинче, Францинче, Египтра, Грецире, Германире, Венгрире, Австралинче тата ытти ҫӗршывра пулнӑ. «Советская Чувашия» хаҫат корреспонденчӗ Чӑваш Ен пирки ытти ҫӗрте илтнӗ-и тесе кӑсӑкланнӑ та, геолог савӑнӑҫлӑ хыпарах калайман: пирӗн тӑрӑх ҫинчен этнографсем кӑна пӗлеҫҫӗ.
«Контактра» халӑх тетелӗнче Мария Савельева пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти «Акконд» хапрӑк канихветне Германире сутаҫҫӗ. Йенӑри «Колобок» пельменнӑйӗнче «Леди День» канихвета тӑватӑ штукне 2 евро та 30 центпа туянма пулать.
Шупашкарти паллӑран та паллӑ кондитер хапрӑкӗ Китайра лавкка уҫнине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, «Акконд» кондитер фирми Шанхайра «SIAL China» ятпа иртнӗ апат-ҫимӗҫ куравӗ хыҫҫӑн хӑйне валли ҫул уҫнӑ. Китайри Суйфэньхэ провинцире Шупашкарти кондитерсем хӑйсен фирма лавккине кӑҫал ӗҫлеттерсе янӑ. Суту-илӳ точкине фирма франшиза мелӗпе (хрантсус чӗлхинчен чӑвашла кӑнттамрах куҫарсан ку сӑмаха енсем калаҫса татӑлни теме юрать) уҫнӑ. «Акконд» тӗнче шайне пӗлтӗртенпе тухма пуҫланӑ. Ун чух вӑл Таджикистанра икӗ лавкка уҫнӑ.
Ленинград блокади Ҫӗнӗ Зеландири укҫа ҫине куҫнӑ.
5 долларлӑ укҫана пирӗн ҫӗршывӑн историйӗнчи паллӑ пулӑма куҫарнӑ ҫын — Чехинчи Ниса ҫинчи Яблонец хулинче Монета тата медальер профессилле аслӑ шкулӗнче пултарулӑхне туптанӑ Асамат Балтаев. Вӑл Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ художникӗн, скульпторӑн, гравировщикӑн Николай Балтаевӑн ывӑлӗ. Кун пирки «Золотой червонец» (чӑв. Вунӑ тенкӗллӗх ылтӑн укҫа) ылтӑн нумизматика порталӗ хыпарланӑ тӑрӑх Idel.Реалии сайт пӗлтернӗ.
200 штук тиражпа кӑларнӑ укҫан пиччӗн енче Аслӑ Британи патша майрин Иккӗмӗш Елизаветӑн портречӗ сӑнланнӑ. Портрета Иен Рэнк-Бродли ӑсталанӑ. Сулахай енне Чехин Монета картишӗн элемне ӳкерсе хунӑ. Тӳнтер енне Ленинграда тӑшманран авиаци хӳтӗленине ӳкернӗ.
Никита Васильев велосипедпа Китая ҫитнине пӗлтернӗччӗ. Вӑл халӗ те унтах-ха.
Никитӑна ҫав ҫӗршыври полицейскисем тытса чарнӑ. Пакунлисемпе ӳкерӗннӗ сӑнсене вӑл халӑх тетелӗнчи страницине кӑларса хунӑ.
Хэнань провинци полицейскийӗсем ӑна юпа уйӑхӗн 17-мӗшӗнче тытса чарнӑ. Телефонне туртса илмен, ҫавӑнпа вӑл мӗн пулса иртнине тӗнче тетелне вырнаҫтарнӑ.
«Полицире 7-мӗш сехет ларатӑп. Мана халь те ярасшӑн мар. Куҫаруҫӑ та тупрӗҫ. Велосипеда ӑҫтан туяннине тӗпчерӗҫ. Вӗсем эпӗ Раҫҫейрен велосипедпа килнине ӗненмерӗҫ. Эпӗ Китая хӑш енчен кӗнине ыйтрӗҫ, мӗншӗн тесен паспортра пичет ҫук, виза ҫинче ҫекӗл ҫеҫ. Манӑн Китайра юлташсем пур-и? Ҫапла та ыйтрӗҫ», — ҫырнӑ Никита.
Лозаннӑри спорт арбитраж сучӗ Раҫҫейри темиҫе спортсмена дисквалификациленӗ. Вӗсен йышӗнче пирӗн ентеш те пур.
Суд йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн, Раҫҫейри хӑвӑрт утакан пилӗк спортсмена дисквалификациленӗ: Иван Носкова, Михаил Рыжова, Денис Стрелкова, Эльмира Алембековӑна тата Вера Соколовӑна.
Мӗншӗн? Вӗсем антидопинг йӗркине пӑхӑнман тесе ҫирӗплетнӗ. Вӗсен юнӗнче мельдони тупман, анчах эритропоэтин тесчӗ «+» паллӑпа ҫирӗпленнӗ.
Ҫапла майпа пирӗн ентешӗн Вера Соколовӑн дисквалификацийӗ кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗнчен пуҫланать. 2015 ҫулхи ҫӗртмен 2-мӗшӗнчен пуҫласа 2016 ҫулхи утӑн 15-мӗшӗччен тунӑ ҫитӗнӗвӗсене пӑрахӑҫланӑ.
Вера Соколова хӑй айӑплӑ маррине ӗнентерме тӑрӑшнӑ, тепӗр хутчен проба илме ыйтнӑ. Анчах суд пӗрех ун майлӑ йышӑну туман.
Тӗнчери чи лайӑх хирургсем пуҫа лартмалли операцие тӗплӗн хатӗрленеҫҫӗ. Раҫҫейре пурӑнакан Валерий Спиридонова ҫак операци кӗтет.
Ҫак кунсенче йытта тата шӑшие пуҫ лартассипе операци иртнӗ. Ӑна Итали хирургӗ Серджио Канаверо, шӑпах вӑл операцие ирттерӗ.
Тухтӑр хальлӗхе пуҫа йӑлтах куҫарман, ҫурӑм шӑммине ҫеҫ операци тунӑ. Мӗншӗн тесен шӑпах ку йывӑрлӑх кӑларса тӑратать-мӗн. Нерв вӗҫӗсене тухтӑр ятарлӑ гельпе сыпӑнтарнӑ.
Аса илтерер: 2017 ҫул вӗҫӗнче Раҫҫейри программиста Валерий Спиридонова пуҫ куҫарса лартассипе операци тӑвӗҫ. Вӑл сипленмен чирпе нушаланать. Унашкаллисем 30 ҫулччен сайра-хутра пурӑнаҫҫӗ.
Тӗнче тетелӗнче Мӑн Катай хӳми пирки калаҫу пуҫланнӑ. Ҫумӑрсем иртнӗ хыҫҫӑн ҫав вӑрӑм хӳмен пӗр пайӗ ишӗлнӗ. Ҫутҫанталӑк хӑйӗн вӑйӗпе Китай стенине ишнӗ хыҫҫӑн вӑл ытлашшиех авал пулманни палӑрнӑ. Сӑнсене пӑхсан ишӗлнӗ хӳме хальхи вӑхӑтра кӑларакан кирпӗчрен тӑни курӑнать. Шалта вара — хытарнӑ тӑм кӑна иккен. Вӑл кӗленче ванчӑкӗсемпе, пушӑ тата тутӑхнӑ консерва банкисемпе пуян имӗш. Ҫынсем ҫырнӑ тӑрӑх хӳмене XX ӗмӗрӗн 50–90-мӗш ҫулӗсенче кӑна, хӳмене «юсанӑ чухне» туса лартнӑ.
Реставрацилеме пуҫличчен чӑн хӳме вара хытарнӑ тӑмран (вырӑнӗ-вырӑнӗпе — хытарман та пулнӑ) тӑракан урсем пек кӑна пулнӑ. Сӑмахран, 17 ӗмӗрте китай сӑвӑҫисем вӗсен вырӑнӗнче йӑмраллӑ хӳме кӑна пулнине асӑнса хӑварнӑ. Вӑл чикке кӑна палӑртнӑ иккен. Аса илтеретпӗр, Мӑн Китай хӳмин тӑршшӗ 21 пин ҫухрӑм.
Китайра сӑмах май, тепӗр хӳме те пур. Вӑл стенана хальтерех туса лартнӑ пулин те хӑшӗ-пӗри ӑна Мӑн Китай хӳми тесе йышӑнать. «Суя» хӳме Китайӑн тӗп пайӗнчи Наньчанре вырнаҫнӑ. Ун тӑршшӗ 2 ҫухрӑм ҫурӑ кӑна пулин те туристсем унта сахал мар килеҫҫӗ.
+7.3 °C