Красноармейскинче пуҫламӑш классенче чӑваш чӗлхи вӗрентме пӑрахаҫҫӗ иккен. Ку хыпара илтсен тӗлӗнсе хытса кайма пулать. Суя пуль ку тетӗн. Чӑваш районӗнче чӑвашла вӗрентме чараҫҫӗ те... Ҫук иккен, чӑнах.
Вӗренӳ пайӗнчи канашлу хыҫҫӑн шкул директорӗсем васкасах вӗренӳ программисене улӑштарма васканӑ: вырӑс шкулӗн пуҫламӑш класӗсенче чӑваш чӗлхин пӗр сехетне те хӑварман, чӑваш шкулӗн 5-мӗш класӗнче чӗлхе урокӗсен шутне чакарнӑ. Расписание улӑштарса ҫакма та ӗлкӗрнӗ. Мӗн ку? Мускав хушать-и е хамӑр «ӑсран тайӑлатпӑр»? Е хамӑр хамӑра пӗтеретпӗр? Вӗрентӳ министерстви ирӗк парать пулсан, ку тата та тӗлӗнмелле... Чӑваш халӑхне хирӗҫ тунӑ тӑшман сӑтӑрӗ (диверсийӗ) вырӑнне хума пулать кӑна...
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев вырӑнти хӑй тытӑмлӑхсенчи тӗрӗслевпе надзор ӗҫӗн тухӑҫлӑхне тишкерессипе ведомствӑсен хушшинчи комисси ларӑвӗ иртнӗ.
Михаил Васильевич тӗрӗслевпе надзор ӗҫӗ муниципалитетсене хӑйсен тивӗҫне туллин пурнӑҫлама пулӑшмалла тата вӗсен ӗҫне чӑрмав кӳмелле мар тесе палӑртнӑ.
Унтан хӑш орган миҫе хутчен тӗрӗсленине тишкернӗ. Пӗлтӗрхи ҫур ҫулхинчен кӑҫал ытларах тӗрӗсленӗ пулать, хӑш чухне тӗрӗслевсем пӗр килни те пулнӑ имӗш.
Сӑнсем (16)
Эрне кун Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерстви йӗркеленипе журналистсем валли пресс-тур йӗркеленӗ. Ял хуҫалӑх темипе ҫыракан журналистсем валли йыхравланӑ мероприятие Вӑрнар районӗнче йӗркеленӗ. Республика шайӗнчи пичет, теле- тата радиокӑларӑмсенче тӑрӑшакансемпе пӗрлех район хаҫачӗсенче ӗҫлекенсене те пухнӑ.
Журналистсем асӑннӑ районти сӗт-ҫу савутӗнче пулнӑ, унти производствӑпа, ҫӗнӗлӗхсемпе паллашнӑ. Кайран ял хуҫалӑхӗнчи лару-тӑрӑва сӳтсе явнӑ.
Мероприятие харӑсах икӗ министр хутшӑннӑ: ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Павлов тата информаци политикин министрӗ Валентина Андреева.
Ял хуҫалӑхӗпе ҫыракансене аграри ведомствин Хисеп грамотипе чысланӑ.
Сӑнсем (29)
Ҫулсерен иртекен массӑллӑ спорт мероприятине Чӑваш Енре 2004 ҫултанпа йӗркелеҫҫӗ. Кӑҫалхи паян иртнӗ. Унта яланхиллех тӗрлӗ шайри тӳре-шара хутшӑннӑ. Ҫав шутра — Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та. Хӑй те спортпа туслӑ та, физкультурӑпа тата спортпа туслӑ пулнӑшӑн вӑл уява хутшӑнакансене тав тунӑ. «Ӗнер республикӑра Сывлӑх кунӗ иртнӗ май ҫемьесемпех спорт уявӗсене хутшӑнчӗҫ. Паян, ав, тепӗр спорт уявӗ», — тенӗ вӑл.
«Наци кросӗ» чӑннипех те массӑллӑ мероприяти пулса пырать. Пӗлтӗр унта 54 пине яхӑн хутшӑннӑ-мӗн. Кӑҫал ҫанталӑк хитрине кура унта сахаллӑн тухман.
Ӑмӑрту кӑнтӑрлахи 12 сехетре пуҫланнӑ. Старта Марафон чупӑвӗпе XXX Олимпиадӑра бронза медале тивӗҫнӗ Татьяна Архипова уҫнӑ. Михаил Васильевич VIP-чупӑва хутшӑнса 2015 метра чупнӑ.
Сӑнсем (25)
Ҫӗнӗ Шупашкарти ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекцине ҫӗнӗ ҫын ертсе пыма тытӑннӑ. Пуҫлӑх пуканне Эдурад Львов полиции капитанне шанса панӑ. Патшалӑх автоинспекцийӗнче Львов 10 ҫул ытла ӗҫлет-мӗн. Ҫӗнӗ хуҫапа ҫул-йӗр инспекцийӗн спутник-хулари ӗҫченӗсене паллаштарнӑ ӗнтӗ.
Ведомствӑна унччен ертсе пынӑ Дмитрий Лимонов полиции капитанӗ тивӗҫлӗ канӑва кайнӑ иккен.
Нумаях пулмасть Ҫӗнӗ Шупашкар хула мэрӗ Александр Сироткин ӗҫрен кайни пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Regnum информаци агентстви ун чухне пӗлтернӗ тӑрӑх, Сироткина Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хулари ҫул-йӗр япӑххишӗн, ҫӳп-ҫапшӑн, строительство ӗҫӗсем пӗчӗк хӑвӑртлӑхпа пынӑшӑн, ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхри ыйтусене тухӑҫлӑ татса пыманшӑн нумаях пулмасть ҫын умӗнчех ятланӑ. Халӗ, ав, Сироткинӑн, асӑннӑ отрасльти тӑрӑма йӗркелесе яма шанӑҫ пур темелле-тӗр: вӑл муниципалитетӑн «Ҫӗнӗ Шупашкар хулин коммуналлӑ сечӗсем» унитарлӑ предприятине ертсе пырӗ.
Асӑннӑ предприятире унччен пуҫлӑхра тар тӑкнӑ Александр Краснов вара малашне Александр Сироткина пӑхӑнса ӗҫӗ — вӑл ӑшӑ сечӗсемшӗн пуҫлӑхӑн ҫумӗ пулса тӑнӑ.
Ҫӗршывӑн Президенчӗ Владимир Путин Крыма ертсе пыма виҫӗ кандидата сӗннӗ. Ҫав шутра асӑннӑ республикӑн пуҫлӑхӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Сергей Аксенов та пур.
Крымӑн Патшалӑх Канашне сӗннӗ кандидатурӑсен шутӗнче ҫавӑн пекех — хальхи вӑхӑтра унта экологипе ҫутҫанталӑк ресурсӗсен министрӗнче ӗҫлекен Геннадий Нараев тата Патшалӑх Думин депутачӗ Александр Терентьев.
Крыма Аксенов кӑҫалхи ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнчен ертсе пырать. Нараев пирки каласан, вӑл Раҫҫейре ҫуралнӑ, темиҫе аслӑ пӗлӳллӗ-мӗн. Халӗ вӑл — Крымӑн улттӑмӗш созыври Аслӑ Радин депутачӗ. Терентьев Казахстанра ҫуралнӑ. Симферопольти наци университетӗнче пӗлӳ илнӗ, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партире тӑрать.
Путин ҫавӑн пекех Севастополӗн саккун кӑларакан пухӑвне те кандидатсем сӗннӗ. Вӑл ҫынсем — хулан кӗпӗрнаттӑрӗ пулма. Кандидатсен шутӗнче — Севастополе хальхи вӑхӑтра вӑхӑтлӑх ертсе пыракан Сергей Меняйло, унти саккун кӑларакан пуху депутачӗ Василий Пархоменко тата Севастополь кӗпӗрнаттӑрӗн канашҫи Олег Росляков.
Асаилтеретпӗр, Крым Раҫҫее кӑҫал куҫрӗ. Ку йышӑнуа хӑш-пӗр патшалӑхсем кӑна килӗшрӗҫ пулин те ирӗн патшалӑх унта туллин хуҫаланать.
Росстат патшалӑх граждан тата муниципалитет служащийӗсем вӑтамран мӗн чухлӗ укҫа илнин федераци сӑнавӗн пӗтӗмлетӗвне тунӑ.
Экспертсем пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енри чиновнисем уйӑхне вӑтамран 22251 тенкӗ илеҫҫӗ. Атӑлҫи федераци округӗнче Мӑкшӑ тата Мари республикисенче ҫеҫ ку кӑтарту Чӑваш Енрен пӗчӗкрех.
Пермь крайӗнче чиновниксем чи пысӑк шалу илеҫҫӗ — 29936 тенкӗ. Чулхула облаҫӗнче — 28638 тенкӗ, Самар тӑрӑхӗнче — 28055 тенкӗ.
Чӑваш Енре тата Атӑлҫи федераци округӗнче вырӑнти хӑйтытӑмлӑх ӗҫченӗсем сахал укҫа илеҫҫӗ. Вӗсен шалӑвӗ — 23567 тенкӗ. Самар тата Чулхула облаҫӗсенче вара нумайрах укҫа илеҫҫӗ — 31908 тата 31602 тенкӗ.
Чӑваш Енри ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен ӗҫченӗсем те, уйӑхне 31207 тенкӗ илекенскерсем, аутсайдерсен йышӗнче. Ӗҫ тӑвакан влаҫӑн федераци органӗсен служащийӗсен ӗҫ укҫи — 25027 тенкӗ. Мӑкшӑ тата Мари республикисенче тата сахалрах илеҫҫӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Александр Сироткин ҫемҫе пукана «хӑйӗн ирӗкӗпе хӑварни» пирки ӗнер пӗлтерчӗҫ. Сироткин влаҫран каяс шухӑша вырӑнти депутатсен черетсӗр ларӑвӗнче пӗр шухӑшлӑн ырланӑ иккен.
Ларура 49 ҫулти Сироткин депутатсене килӗштерсе ӗҫленӗшӗн тав тунӑ, лешсем вара ӑна ӑнӑҫу суннӑ. Сироткина ҫӗнӗ ӗҫ сӗннӗ имӗш, анчах мӗнлине хальлӗхе официаллӑ ҫӑлкуҫсем пӗлтермен-ха.
2009–2011 ҫулсенче Ҫӗнӗ Шупашкарта виҫӗ пуҫлӑх ылмашнине шута илсен Сироткин чи нумай ӗҫлекенни пулчӗ темелле. Мӗн тесен те — виҫӗ ҫул ытла. Regnum информаци агентстви пӗлтернӗ тӑрӑх, хула мэрӗ Валерий Андреев Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкара пӗрлештерессине вӗҫне ҫитереймен хыҫҫӑн влаҫран кайнӑ пулать, Вениамин Артемьев сити-менеджер — ҫурт-йӗр тӑвасси начар пынине кура, Владимир Тимофеев хула администрацийӗнче социаллӑ ыйтупа ӗҫлекен ҫум должноҫне йӗркеленӗ хыҫҫӑн унта куҫнӑ.
Александр Сироткина 2011 ҫулхи утӑ уйӑхӗнче 12 претендентран тӑракан конкурсра суйланӑ. Ку вырӑна йышӑниччен вӑл асӑннӑ хулари техника инвентаризацийӗн бюровне 12 ҫул ертсе пынӑ.
Сироткина хулари ҫул-йӗр япӑххишӗн, ҫӳп-ҫапшӑн, строительство ӗҫӗсем пӗчӗк хӑвӑртлӑхпа пынӑшӑн, ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхри ыйтусене тухӑҫлӑ татса паманшӑн Чӑваш Ен Элтеперӗ ҫын умӗнчех ятланӑччӗ.
Чӑваш Республикин «Республика» хаҫачӗ ҫӗнӗ проект хута ярать. Черетлӗ ҫӗнӗлӗх — «Депутатпа тӳрӗ ҫыхӑну». Ун вӑхӑтӗнче хаҫатҫӑсем тӗрлӗ депутата редакци тӗпелне чӗнесшӗн.
Пӗрремӗш «Тӳрӗ ҫыхӑнӑва» чӑваш парламенчӗн хаҫачӗ 16-мӗш тӗп округпа суйланнӑ депутатпа, «Фармация» патшалӑхӑн хысна предприятийӗн пуҫлӑхӗпе Валерий Филимоновпа авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче ирхи 10 сехетрен тытӑнса 12 сехетчен ирттерме палӑртса хунӑ. Фармацевта хӑнана чӗнни ытахальтен мар — юпан 1-мӗшӗнче Пӗтӗм тӗнчери ваттисен кунӗ-ҫке. Ҫулланнисен вара эмелпе ҫыхӑннӑ ыйтусем ҫук марах.
Ыйтусене редакци «Тӳрӗ ҫыхӑну» вӑхӑтӗнче те, маларах та йышӑнать. Телефон номерӗ — (8352) 28-85-07, электрон адрес ҫапларах: respublika-21@yandex.ru.
+9.6 °C