1961 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗ… Ҫак кун Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Хуракасси шкулӗнче пысак инкек пулнӑ. Савӑнӑҫлӑ мероприяти вӑхӑтӗнче шкул ҫунма тытӑннӑ. Шалта – вӗрентекенсем, вӗренекенсем, пӗчӗк ачасем… Пурте уяв концертне курма пынӑ.
Ҫулӑм тӑрук акт залне вирхӗнсе кӗрсен хӗвӗшӳ пуҫланнӑ. Пурте чӳречесем енне талпӑннӑ. Шел, пушарта нумаййӑн ҫунса вилнӗ: 110 ҫын. Вӗсенчен 106-шӗ – 3-15 ҫулсенчи ачасем. Чылайашӗ аманнӑ. Нумайӑшӗ партӑсене чӳрече патнӗ лартнӑран урама тухайман. Аслӑраххисем пӗчӗккисене таптаса хӑйсем ҫӑлӑнассишӗн тӑрӑшнӑ. Вилнисене тепӗр кунхинех тӑванла масарта пытарнӑ. Ялти кашни ҫемьене тенӗ пекех хурлӑх ҫитнӗ. Хӑш-пӗр ашшӗ-амӑшӗ 3-4 ачине ҫухатнӑ. Пушартан ҫӑлӑннисем ӳт пиҫсе кайнипе аптӑранӑ.
Унтанпа 57 ҫул иртнӗ. Хуракассисем ҫав хура куна нихӑҫан та манмӗҫ. Чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗ вӗсемшӗн хурлӑхлӑ кун. Кӑҫал та халӑх пушарта ҫунса вилнисене халалласа лартнӑ палӑк умне пухӑннӑ, 110 ҫурта ҫутнӑ, пӗр минут шӑп тӑрса вилнисене асӑннӑ. Каласа хӑвармалла: Совет Союзӗнче ку инкек пирки никам та ҫӑвар уҫман, официаллӑ ҫӑлкуҫсенче ун пирки сӑмах та пулман.
Митинг хыҫҫӑн шкулта пушар хӑрушсӑрлӑхӗпе мероприяти иртнӗ.
Чӑваш Енре класс ертӳҫисемпе кураторсене ачасен халӑх тетелӗнчи страницисене тӗрӗслесе тӑма ыйтнӑ. Вӗсемсӗр пуҫне ку ӗҫе «Ашшӗсен канашӗ» тата кибердружинниксем тӑвӗҫ.
Ку ыйту пирки Правительствӑра иртнӗ терроризмпа кӗрешекен комиссин ларӑвӗнче ЧР вӗренӳ министрӗн ҫумӗ Алевтина Федорова каласа кӑтартнӑ. Халӑх тетелӗсенчи страницӑсене ачасем террорист ан пулччӑр тесе тӗрӗслӗҫ.
Сӑмах май, халӗ кибердружинниксен ретне 17 шкулта вӗренекен 113 ача кӗнӗ. Ҫичӗ шкулта вӗренкен кибердружинниксем тӗнче тетелӗнче усӑ курма юраман информацие тупса палӑртас енӗпе тӗллевлӗн ӗҫлеҫҫӗ. Кӑҫал вӗсем ҫакнашкал тӑватӑ сайта тупнӑ.
Крымри Керчьре инкек пулнӑ хыҫҫӑн Чӑваш Енри шкулсене те тӗрӗслӗҫ. Аса илтерер: юпа уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Керчьри политехника колледжӗнче 18 ҫулти студент Владислав Русляков ҫынсене персе вӗлернӗ, сирпӗтӳ тунӑ. Унта 21 ҫын вилнӗ.
Республикӑри вӗренӳ организацийӗсене прокуратура тӗрӗслӗ. Ку Раҫҫей прокуратурин генеральнӑй прокурорӗн хушӑвӗпе килӗшӳллӗн пулӗ. Шкулсенче ачасене хӑрушсӑрлӑхпа тивӗҫтереҫҫӗ-и? Прокуратура йӑлтах уҫӑмлатӗ.
Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче уйрӑмах хурал, контрольпе пропуск тытӑмӗ, видеосӑнав тӗлӗшпе тимлӗ пулӗҫ. Инкек пулсан ҫынсене кун пирки хӑвӑрт пӗлтерме май пуррипе ҫуккине те пӑхӗҫ.
Паян, юпа уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, IV ялти кинофестиваль вӗҫленет. Пилӗк кунлӑх кӑҫалхи мероприятие тӑван халӑхӑмӑра ҫутта кӑларнӑ Иван Яковлев ҫуралнӑранпа 170 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Чӑваш Енӗн Культура министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, фестивале темиҫе вырӑнта йӗркеленӗ. Савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура ӑна юпа уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Пархикассинчи информаципе культура центрӗнче уҫнӑ.
Ун хыҫҫӑн киномобиль ытти района ҫул тытнӑ. Етӗрне районӗнчи Хучашри пӗтӗмӗшле тӗп пӗлӳ паракан шкулта, Элӗк районӗнчи Юнтапари ифнормаципе культура центрӗнче, Муркаш районӗнчи Калайкассинчи А.Г. Николаев ячӗллӗ вӑтам шкулта пулса кино кӑтартнӑ.
Ктнофестиваль вӑхӑтӗнче «Мое чувашское дело» тата «И.Я. Яковлев ҫамрӑксен чӗринче» документлӑ фильмсене кӑтартнӑ. Вӗсене «Чӑвашкино» киностудире тата электрон документацин архивӗнче хатӗрленӗ.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, парламентӑн социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен комитетӑн ертӳҫин ҫумӗ Александр Андреев Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫри пӗрремӗш шкулта пулнӑ. Унта вӑл шкул ертӳҫисемпе тӗл пулнӑ.
Вӗрентекенсемпе калаҫнӑ май Александр Андреев ашшӗ-амӑшӗ пилӗк кунлӑ вӗренӳ кунӗ ҫине куҫарма ыйтнине пӗлтернӗ.
Ҫынсен шухӑшне шута илсе 2019 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче ыйтӑм ирттерме палӑртнӑ. Тивӗҫлӗ йышӑну тусан ҫӗнӗлӗх ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнчен пурнӑҫа кӗме тытӑнӗ.
Пилӗк кунлӑ вӗренӳ эрни тусан хӑш-пӗр предмета сахалрах вӗрентме тытӑнассине асӑрхаттараҫҫӗ.
Депутат шкул стадионне тӑвас ыйтӑва та хускатнӑ. Ӑна е тир хыҫӗнче тумалла, е хальхи стадион вырӑнӗнче.
Патӑрьел районӗн прокуратури районти шкулсене тӗрӗсленӗ. Ашшӗ-амӑшӗнчен укҫа-тенке саккуна пӑсса пухмаҫҫӗ-и? Тӗрӗслев ҫитменлӗхсене тупса палӑртнӑ: укҫа-тенке саккун чаракан япаласем тӗлӗшпе тӑкакланӑ.
Прокуратура Сӑкӑтри шкула тата ача пахчине, Шӑнкӑртамри «Салтак тӳми» ача пахчине, Патӑрьелти «Юмах» ача пахчине тӗрӗсленӗ. Пуринче те саккуна пӑснӑ тӗслӗхсене тупнӑ. Ашшӗ-амӑшӗнчен хуҫалӑх материалӗ, дезинфекци, кӗнеке, вӗренӳ пособийӗ валли, мультимедийлӑ хатӗр-хӗтӗре пӑхса тӑма укҫа пуҫтарнӑ-мӗн.
Патӑрьел районӗн прокуратури ҫӳлерех асӑннӑ заведенисенче ҫак ҫитменлӗхсене пӗтерме хушнӑ.
Паян Шупашкарти шкулсемпе ача пахчисене хутса ӑшӑтма пуҫланӑ. Хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, паян ир тӗлне ӑшӑ 121 ача пахчинчен 113-шне ҫитнӗ. Тепӗр саккӑрӑшӗнче пӑрӑхра е ӑшӑ узелӗче кӑлтӑк тупӑннӑ. Хулари тӳре-шара ҫав ҫитменлӗхе каҫ валли пӗтерме шантарнӑ.
Унсӑр пуҫне 61 шкултан 52 шкула хутса ӑшӑтма пуҫланӑ. Каҫ еннелле ыттисене та ӑшӑ ҫитмеллине ирех шантарнӑччӗ.
Ача пахчисемпе шкулсемпе пӗрлех ӑшша чи малтан памалли объектсен шутӗнче ҫавӑн пекех — сывлӑх сыхлав тата социаллӑ пӗлтерӗшлӗ учрежденисем.
Централизациленӗ тытӑмран ӑшӑ илсе тӑракан 1830 нумай хваттерлӗ ҫурта ҫак эрне вӗҫлениччен хутма тытӑнӗҫ.
«Кӳкеҫ лицейӗнчи пухура пултӑм. Лицей ертӳҫисем тӳрре тухма сӑлтав тупни тӗлӗнтерет», — тесе ҫырнӑ тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче «Общественный совет пос. Кугеси» (чӑв. Кӳкеҫ поселокӗн халӑх канашӗ) страницӑра ятне пытарма ыйтнӑ пӗр ҫын.
Пост авторӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗренӳ учрежденийӗн ертӳҫисем шкул ҫивиттине юсассишӗн подрядчик айӑплӑ, пахалӑхсӑр апатшӑн — ҫӗнӗ поварсем тата ытти те тесе тӳрре тухнӑ имӗш.
Пост авторӗ лицей Шупашкар районӗнчи чи лайӑх шкулсенчен пӗри шутланнине асӑннӑ. Асӑннӑ поселокри 1-мӗш шкул пирки те ҫырнӑ. Унта ертӳҫӗ улшӑннӑ иккен. Вӗренӳ ҫулӗ пуҫланнӑранпа пӗр уйӑх ҫеҫ пулин те ашшӗ-амӑшӗ лайӑххине кӑна каланине ҫырнӑ.
Пост авторӗ лицее вӗренме вырнаҫассипе, унти столовӑйӗнчи апат пахалӑхӗ начаррипе ҫыхӑннӑ кӑмӑлсӑрлану пуррине те палӑртнӑ.
Федерацин Атӑлҫи округӗнчи кадет корпусӗн строительстви пирки хӑш-пӗр массӑллӑ информаци хатӗрӗнче тӗрлӗрен сӑмах-юмах ҫӳрерӗ.
Палӑртнӑ вӑхӑта, авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне, ӑна туса пӗтереймеҫҫӗ тесе те калаҫрӗҫ. Строительство пынӑ вӑхӑтра объектра водитель вилни те пуплеттерчӗ. Сӑмах май, ку фактапа РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарчӗ.
Кадет корпусӗпе ун ҫывӑхӗнчи парка хӑтлӑх кӗртме ашшӗ-амӑшӗ, хысна учрежденийӗсенче ӗҫлекенсем тата ытти организацирен пырса нимелле кайса пулӑшрӗҫ.
Корпуса Пӗлӳ кунӗнче савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫрӗҫ. Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев кадет корпусӗпе ҫыхӑннӑ ыйтупа канашлу ирттернӗ. Унта строительствӑра палӑрнисене чысламаллине палӑртнӑ.
Ҫулла Шупашкарти шкулсенче вакансисем пурри пирки, ертӳҫӗсемпе педагогсене шырани ҫинчен пӗлтернӗччӗ. Халӗ пӗтӗмлетӳ паллӑ.
Шел те, икӗ лицей халӗ те директорсӑр ӗҫлет. Бауман урамӗнче вырнаҫнӑ 44-мӗш лицейра ертӳҫӗ шыраса икӗ хутчен те конкурс ирттернӗ, анчах ҫӗнтерӳҫе ниепле те палӑртайман. 3-мӗш лицей те ертӳҫӗсӗр-ха. Унта малтан ку тивӗҫе Ирина Полбенникова пурнӑҫланӑ. Вӑл кайнӑ хыҫҫӑн конкурс ирттересси пирки пӗлтермен-ха.
Унччен Афанасьев урамӗнчи 2-мӗш шкулта та директор пулман. Халӗ ку пукана Марина Михалёва йышӑннӑ. Вӑл унччен те унта директор пулнӑ. Мир проспектӗнчи 33-мӗш шкула Луиза Григорьева ертсе пырать.
Палӑртмалла: Шупашкарти 5 ача пахчи валли те ертӳҫӗ шыраҫҫӗ. Хальлӗхе 15-мӗш, 30-мӗш, 35-мӗш, 88-мӗш, 146-мӗш ача пахчисенче заведующи ҫук.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (04.05.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 742 - 744 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 4-6 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Фёдоров Михаил Фёдорович, чӑваш этнографӗ, ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлнӑ. | ||
| Васан Анатолий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, литература тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Н.В. Фёдоров Республика кунне патшалӑх уявӗ шутне кӗртнӗ. | ||
| Республика кунне патшалӑх уявӗсен шутне кӗртнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |