Шупашкар хулинчи Мускав районӗн прокуратури хӑйсен территорийӗнче вырнаҫнӑ «Хӗрлӗ тата шурӑ» лавккана пирус сутма чарнӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» (чӑв. «Ман хула Шупашкар») портал паян хыпарлать.

Роспотребнадзор ӗҫченӗсем нумаях пулмасть тӗрӗслев ирттернӗ те лавкка пӗтӗмӗшлӗ пӗлӳ паракан вӑтам шкултан 100 метртан та ҫывӑхарах вырнаҫнине палӑртнӑ, ку вара саккуна сӗмсӗррӗн пӑсни шутланать. Ҫакна кура лавкка хуҫине пирус продукцине сутнӑ май саккуна пӑхӑнманшӑн штрафланӑ, унран 45 пин тенкӗ шыраса илме йышӑннӑ.

Апла пулин те палӑртса хӑварни вырӑнлӑ пулмалла: Роспотребнадзор йышӑнӑвӗ хальлӗхе саккунлӑ вӑя кӗмен, ӑна пӑхмасӑрах усламҫӑ тӳрӗ ҫул ҫине тӑнӑ — асӑннӑ лавккара пируспа сутӑ тума чарӑннӑ.

Юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкарти депутатсен хула пухӑвӗн ларӑвӗ иртет. Унта хваттерсенче вырсарникун юсав ӗҫӗсем ирттерме чарас ыйтӑва пӑхса тухӗҫ. Кайран ку ыйтӑва Патшалӑх Канашне пӑхса тухма парасшӑн.

Ҫак улшӑнусене пӑхса тухсан, вӗсене ырласан ӗҫ кунӗсенче 19 сехетрен пуҫласа 9 сехетчен тата 13 сехетрен пуҫласа 15 сехетчен, вырсарникун, уявсенче хваттерте юсав тунӑшӑн (шавланӑшӑн) ҫынсене 500-1000 тенкӗлӗх штрафлама пултараҫҫӗ. Должноҫри ҫынсен – 1000-1500, юридици сӑпачӗсен 2000-5000 тенкӗ тӳлеме тивӗ. Шӑматкун, ӗҫ кунӗсенче 9-13 сехетсенче, 15-19 сехетсенче юсав тума ирӗк пур.

Кунашкал сӗнӗве Антон Ковалев депутат пуҫарӑвӗпе пӑхса тухасшӑн.

Суд «Чӑвашбройлер» хапрӑка штрафлама йышӑннӑ. Шупашкар районӗн судӗнче юпан 17-мӗшӗнче лару пулнӑ, унта ҫак ыйтӑва пӑхса тухнӑ.

Суд палӑртнӑ тӑрӑх, хапрӑк ҫӗре тасамарлатнӑ. «Чӑвашбройлерӗ» Шӗнерпуҫ ял тӑрӑхӗнчи икӗ ҫӗр лаптӑкӗ ҫине кайӑк-кӗшӗк каяшӗ тӑкнӑ. Кайран ҫав вырӑнсенче ҫум курӑк шӑтса ашкӑрнӑ. Ҫавна май тӑпран пулӑхлӑ сийӗ пӗтме пуҫланӑ. Ҫитменнине, каяш ҫынсен сывлӑхӗшӗн тата тавралӑхшӑн сиенлӗ.

Релизра суд палӑртнӑ штраф виҫине кӑтартман. Ҫапах кунашкал йӗркесӗрлӗхшӗн 40-90 пин тенкӗ тӳлеттерме пултараҫҫӗ. Е юридици сӑпачӗн ӗҫӗ-хӗлне 90 талӑклӑха чарса лартма ирӗк пур.

Етӗрне районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан хӗрарӑм теприне сӑмахпа хӑртса пӗтернӗ. Чӗлхине чараймашӑн унӑн судра явап тытма тивнӗ.

ЧР прокуратурин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑм теприн патне киле пынӑ. Хайхискерсем унччен те пӗр-пӗрне килӗштермен-ха. Хальхинче те вӗсем хирӗҫсе кайнӑ. Килнӗ хӑна кил хуҫи хӗрарамне ытти ҫын умӗнчех темӗн те пӗр каласа пӗтернӗ. Ҫак сӑмахсем унӑн чысне вараланӑ тесе хур курӑ хӗрарӑм ӑна суда панӑ.

Суд ун майлӑ пулнӑ. Харкашу ҫӗкленӗ хӗрарӑма административлӑ майпа явап тыттарнӑ. Приговорпа килӗшӳллӗн, унӑн 1000 тенкӗ штраф тӳлемелле.

Комсомольски районӗнче пурӑнакан хӗрарӑм кредит илнӗ те вӑхӑтра тӳлемен пулмалла: кридиторсем ӑна тапӑнма пуҫланӑ. Шӑнкӑравласа сӑмахпа ӑнлантарнипе ҫырлахман вӗсем – сывлӑхне тата пурнӑҫне сиен кӳрессипе хӑратса СМС-ҫырусем те ҫырнӑ.

Хӗрарӑм вара саккуна лайӑх пӗлет: кредиторсен унашкал хӑтланма юрамасть. Хайхискер финанс организацине суда панӑ.

Материалсене суда памашкӑн ҫителӗклӗ пухнӑ. Хӗрарӑм микрокредит организацийӗ парӑма шыраса илнӗ чухне саккуна пӑснине судьяна ӗнентернӗ. Приговорпа килӗшӳллӗн, Чулхулари кредит организацийӗн штраф тӳлемелле.

Республикӑра ветеринари надзорне пӑхӑнса тӑракан тиев турттаракансене тӗрӗслесех тӑраҫҫӗ. Нумаях пулмасть Патшалӑх ветернинари службин тата ҫул-йӗр патруль службин ӗҫченӗсем Йӗпреҫ районӗнче рейд ирттернӗ.

Рейд вӑхӑтӗнче вӗсем Эйпеҫ ялӗнче пурӑнакан ҫынсенчен сӗт пуҫтаракан арҫыннӑн ветеринари докуменчӗсем пулманнине тупса палӑртнӑ. Куншӑн водителе явап тыттарӗҫ: унӑн, ахӑртнех, 3-5 пин тенкӗ штраф тӳлеме тивӗ.

Ҫав кунах сӗте пломбӑламан савӑтсенче турттарнӑ тӗслӗхе тупнӑ. Ку водителӗн те штаф тӳлеме тивӗ: 1-2 пин тенкӗ таранах.

Авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Шупашкарта Ленин проспектӗнче вырнаҫнӑ колледж директорӗ хӑйӗн пӳлӗмне кӗнӗ те чӳречене пуля шӑтарнине асӑрханӑ. Хайхискер кун пирки полицие пӗлтернӗ.

Чӳречерен студент пени паллӑ пулнӑ. Полици халӗ тӗрӗслев ирттерет. Йӗрке хуралҫисем палӑртнӑ тӑрӑх, пулӗм чӳречинчен 18 ҫулти студент пенӗ. Унран пневматика пӑшалӗ туртса илнӗ.

Студент киревсӗр ҫак ӗҫе мӗншӗн тунӑ-ха? Ахаль кӑна – ҫапла ӑнлантарнӑ вӑл. Ун тӗлӗшпе икӗ протокол ҫырнӑ: юраман ҫӗрте пӑшалтан пенӗшӗн тата ҫын пурлӑхне сиен кӳнӗшӗн. Ӑна штраф тӳлеттерме пултарӗҫ.

Комендант сехетне пӑхӑнманнисене штрафлама пуҫласшӑн. Прокуратура тата ЧР ШӖМӗ ҫакна регион шайӗнче йышӑнасшӑн. Ку ыйтӑва ӗнер республикӑри прокуратурӑра иртнӗ коллеги ларӑвӗнче ҫӗкленӗ.

ШӖМ палӑртнӑ тӑрӑх, Чӑваш Енре ҫӗрле тунӑ преступленисен йышӗ ӳсет. Айӑпӗ ҫул ҫитмен ачасемпе ӗҫлекен комиссин ҫӗрле полиципе рейда тухас килменнинче те пур тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Ачасем 23 сехет хыҫҫӑн та урамра ҫӳреҫҫӗ. Кӑҫал ҫулла унашкал 100 ытла ачана общество вырӑнӗсенче асӑрханӑ. Республикӑра куншӑн штрафламаҫҫӗ. Мускавра, Питӗрте вара ашшӗ-амӑшне явап тыттараҫҫӗ. Ҫавӑнпа Чӑваш Енре те штрафлама сӗннӗ.

Чӑваш Ен прокурорӗ Василий Пословский ку сӗнӗве ырланӑ. Вӑл саккун проектне хатӗрлеме сӗннӗ. Ҫулла ачасене 23 сехетчен, ытти чухне 22 сехетчен ҫӳреме ҫеҫ ирӗк парасшӑн.

Етӗрне районӗнче пурӑнакан икӗ арҫын утӑ вӑрланӑшӑн суд сакки ҫине ларнӑ.

Етӗрне районӗн сучӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, хайхискерсем калаҫса татӑлнӑ та грузовик ҫине ларса «Чебаково» предприятин утӑ рулонӗсене вӑрлама кайнӑ. Вӗсем предприяти район администрацийӗнчен тара илнӗ ҫӗр лаптӑкӗ ҫине ҫитнӗ, 253 килограмм таякан ултӑ рулон тиенӗ. Палӑртмалла: пӗри 1100 тенкӗ тӑрать.

Арҫынсем кайран полицие пырса вӑрлани пирки пӗлтернӗ. Айӑпне каҫарттарас тесе хайхискерсем предприятие утӑ рулонӗсен хакне тӳленӗ. Ҫапах суд сакки ҫине ларма тивнӗ. Вӗсене патшалӑхшӑн 6-шар пин тенкӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.

Улатӑрти ҫӑкӑр савучӗн унчченхи директорӗ айӑплине суд ҫирӗплетнӗ, ӑна ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса ултавлӑ ӗҫпе аппаланнӑшӑн 100 пин тенкӗ штраф пама йышӑннӑ.

Раҫҫей следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 2013 ҫулхи кӗркунне хайхи арҫын, савута ертсе пыраканскер, республика хыснинчен укҫа илме май пуррине шута илсе предприяти ятӗнчен халӑха ӗҫпе тивӗҫтекен вырӑнти центрпа килӗшӳ алӑ пуснӑ. Ун хыҫҫӑн вара сусӑра ӗҫе илнӗ, ун валли ӗҫ вырӑнӗ меллештерме тӗрлӗ тавар туяннӑ тесе центра суя документсем, счет-фактурӑсем тӑратнӑ. Вӗсем тӑрӑх Улатӑрти ҫӑкӑр савутне республика хыснинчен 64 пин тенкӗ ытларах куҫарса панӑ. Ҫапла майпа Чӑваш Ен хыснине ҫакӑн чухлӗ укҫалӑх сӑтӑр кӳнӗ.