Сывлӑха тӗрӗслеттерсех тӑмалла та...

2013 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен пуҫласа пирӗн ҫӗршывра ҫынсене массӑллӑ диспансеризаци кӑлараҫҫӗ. РФ Сывлӑх сыхлавӗн министерствин йышӑнӑвӗпе пулса пыракан ҫак тӗрӗслев вӑхӑтӗнче 21 ҫулран аслӑраххисен сывлӑхне хаклаҫҫӗ.

Аса илтерер, кӑҫал 1996, 1993, 1990, 1987, 1984, 1981, 1978, 1975, 1972, 1969, 1966, 1963, 1960, 1957, 1954, 1951, 1948, 1945, 1942, 1939, 1936, 1933, 1930, 1927, 1924, 1921, 1918-мӗш ҫулсенче ҫуралнисен сывлӑхне тӗрӗслеҫҫӗ.

Шупашкар районӗнчи Кӑрмӑшри ваттисен ҫуртӗнче пурӑнакан кинеми-мучисен сывлӑхне те пӑхсах тӑраҫҫӗ. 12 ватӑ диспансеризацин пӗрремӗш тапхӑрне тухнӑ май тӗрлӗ анализ панӑ. Кӗҫех вӗсене терапевт йышӑнӗ, анализсене кура кашнине уйрӑмшар сӗнӳ-канашпа пулӑшӗ. Чире вӑхӑтра палӑртни ӑна шала ярасран асӑрханма май парать.

ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал хисеплӗ донорсем ҫулсерен тӳлекен укҫана илнӗ. Хальхинче ӑна республикӑра пурӑнакан 4133 ҫын тивӗҫнӗ.

Хисеплӗ донорсене тӳлемелли укҫа федераци хыснинчен килнӗ. Пӗтӗмпе — 54,4 миллион тенкӗ. Кӑҫал тӳлев виҫи ӳснӗ, 13041 тенкӗпе танлашнӑ.

Ҫак тӳлеве 40 хутчен юн е унӑн плазмине 60 хутчен тӳлевсӗр панӑ ҫынсем тивӗҫеҫҫӗ. Вӗсене «Раҫҫейри хисеплӗ донор» паллӑпа чыслаҫҫӗ. Хисеплӗ донорсем кирек хӑш вӑхӑтра та отпуска кайма, медицина пулӑшӑвне черетсӗр илме, санаторипе курорт сиплевне каймашкӑн ҫӑмӑллӑхлӑ путевка илме пултараҫҫӗ.

Пӗлтӗр Чӑваш Енре «Раҫҫейӗн хисеплӗ донорӗ» ята 106 ҫын тивӗҫнӗ. Республикӑра кунашкал ҫынсем 12062-ӗн. Пӗлтӗр 11 пин ытла юн хатӗрленӗ, плазма — 1,7 пин литр.

Ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Шупашкарта Пӗтӗм тӗнчери сывлӑх кунне паллӑ тӑвӗҫ. Ҫулсерен ӑна ҫак кун уявлаҫҫӗ. Сывлӑх кунӗнче шупашкарсене депрессипе кӗрешме вӗрентӗҫ.

Тӗп хулари тӑватӑ чарӑнура — «Шупашкар» универмаг», «Николаев урамӗ», «Студентсен хули», «Модӑсен ҫурчӗ» ятлисенче — «Психологи десанчӗ» ирттерӗҫ. 14 сехетрен пуҫласа 15 сехетчен волонтер-медиксем иртен-ҫӳрене социологи ыйтӑмне хутшӑнтарӗҫ.

Кашниех экспресс-диагностика витӗр тухма пултарӗ. Унта депресси пуррипе ҫуккине палӑртӗҫ.

«Студентсен хули» чарӑнура депрессие парӑнтарма пулӑшакан хусканусем тутарӗҫ. Психолог е психотерапевт пур пульницӑсенче эмоци тӗлӗшӗнчен сывлӑха ҫирӗплетмелли тренингсем ирттерӗҫ.

Чӑваш Енре пурӑнакансене флюорографи тӑвӗҫ. Ҫак кунсенче мобильлӗ флюорограф ӗҫлеме тытӑннӑ.

Халӗ Чӑваш Республикинче туберкулезпа кӗрешмелли «Шурӑ салтак тӳми» акци пырать. Унпа килӗшӳллӗн, республика ҫыннисене флюорографи тӳлевсӗр тӑвӗҫ.

ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, мобильлӗ флюорографи пӳлӗмӗ ака уйӑхӗн 24-мӗшӗччен ӗҫлӗ. Сывлӑхне тӗрӗслеме кашни ҫыннах пултарать. Пациентсене ирхи 8 сехетрен пуҫласа 14 сехетчен йышӑнаҫҫӗ.

Сӑмах май, ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин даннӑйӗсене ӗненес тӗк, республикӑра юлашки 10 ҫулта туберкулезпа чирлисен йышӗ 2 хут чакнӑ. Ку чирпе вилекенсен хисепӗ вара 3 хут пӗчӗкрех.

Флюорографие тӳлевсӗр ӑҫта тума май пуррине ведомство сайтӗнче пӗлме пулать.

Республикӑри ача-пӑча клиника пульницине медицинӑра усӑ курма юраман кислород кӳрсе килнӗ. Вӑл углерод окисӗ енӗпе ГОСТпа килӗшсе тӑман.

Ҫавна май Республикӑри ача-пӑча клиника пульницине пахалӑхсӑр медицина кислорочӗ кӳрсе килекен организаци тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, пахалӑхсӑр кислородпа усӑ курнӑран медицина хатӗр-хӗтӗрӗ япӑх ӗҫлеме тытӑннӑ. Ку кӑна мар, ҫак кислород пациентсен сывлӑхӗшӗн тата пурнӑҫӗшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратнӑ.

Хӗрлӗ Чутай районӗнчи пульница

Ӗнер Хӗрлӗ Чутайӗнчи район пульницинче ача вилнӗ. Ҫулталӑк та виҫӗ уйӑхрискер инфекци чирне пула куҫне хупнӑ тесе тӗшмӗртеҫҫӗ. Ку вӑл — малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх. Ун пирки республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗ Владимир Викторов пӗлтернӗ.

Пульницӑри инкек сӑлтавне тӗрӗслеме республикӑра ӗҫ комиссийӗ йӗркеленӗ. Планпа пӑхман тӗрӗслев вӑхӑтӗнче медицина пулӑшӑвӗн пахалӑхне хаклӗҫ.

ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ачасен хӳтӗлевҫи Елена Сапаркина тата специалистсем вырӑна ҫитсех тӗрӗслев ирттерӗҫ. Лару-тӑрӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хӑй сӑнаса тӑмалла.

Владимир Викторов министр вилӗм сӑлтавӗ пирки татса калама тӑхтанӑ, тӗрӗслев вӗҫленнӗ хыҫҫӑн татӑклӑн комментарилеме пулнӑ.

Чӑваш Енре «Земство тухтӑрӗ» патшалӑх программи ӑнӑҫлӑ пурнӑҫланса пырать. Вӑл пулӑшнипе ҫамрӑк тухтӑрсем ялсене ӗҫлеме каяҫҫӗ. Куншӑн вӗсене 1 миллион тенкӗ параҫҫӗ.

Ҫак программӑна 2017 ҫул вӗҫӗччен тӑсма йышӑннӑ. Эппин, ҫамрӑк тухтӑрсем ялсене тата кайӗҫ.

Программа пурнӑҫланнӑранпа Чӑваш Енре 315 тухтӑр ялти пульницӑсене ӗҫлеме вырнаҫнӑ. Вӗсенчен 36-шӗ пӗлтӗр ӗҫ вырӑнӗллӗ пулнӑ. Ҫамрӑк тухтӑрсем яла килес енӗпе Канаш районӗ мухтанпа пултарать. Унта 49 медик килнӗ. Патӑрьел районне вара – 39 тухтӑр. Муркаш районне – 32, Шупашкар районне – 30, Комсомольски районне – 19, Красноармейски районне – 18, Хӗрлӗ Чутай районне 18 тухтӑр килнӗ.

Сӑмах май, кӑҫал тухтӑра 1 миллион тенкӗ парас вӑхӑт тӑсӑлать. Унччен календарьти 30 кунра панӑ пулсан халӗ – 30 ӗҫ кунӗнче.

Президент пепкелӗх центрӗн тӗп врачӗ Сергей Милаев

Чӑваш Енри хӗсӗр ҫемьесене пепкеллӗ пулма тухтӑрсем хальхи вӑхӑтри технологи пулӑшнипе ачаллӑ пулма май туса параҫҫӗ. Ӗнер Шупашкарти Президент пепкелӗх центрӗнче пресс-тур иртнӗ. Унта пуҫтарӑннӑ журналистсене экстракорпораллӑ пӗтӗленӳ мелӗпе усӑ курни ҫинчен ӑнлантарса панӑ.

Хӗсӗр ҫемьесем Чӑваш Енре кашни пиллӗкмӗш теме те пулать. Официаллӑ статистикӑна ӗненсен вӗсен йышӗ — 17–18 процент. Ку шутран 30 процентӗнче айӑпӗ мӑшӑрсенчен иккӗшӗнче те пулать. 50–60 процентӗнче сӑлтавӗ — хӗрарӑмра, 40–60 процентӗнче — арҫынра.

Ачасӑр ҫемьесене юлашки 20 ҫулта Чӑваш Енре ЭКО пулӑшать. Ҫулталӑкра ҫуралакан мӗнпур ачаран 1 проценчӗ ҫак меслет пулӑшнипе ҫут тӗнчене килет.

2007 ҫулта ЭКона обязательнӑй медицина страховани программине кӗртнӗ. Маларах тӳлевсӗр квота пурӗ те 50 ҫеҫ пулнӑ. Каярах ку хисепе пӗчӗкшерӗн ӳстерсе пынӑ.

Шупашкарти Президент пепкелӗх центрӗн тӗп врачӗ Сергей Милаев пӗлтернӗ тӑрӑх, ЭКО меслечӗпе Чӑваш Енре пуҫласа 1994 ҫулта усӑ курнӑ, тепӗр ҫулхи ҫулла пӗрремӗш ача ҫуралнӑ.

Нумаях пулмасть Чӑваш Енре Израильти «Хорев» медицина центрӗн элчисемпе тӗл пулнӑ, хӑш-пӗр ыйтӑва сӳтсе явнӑ.

Тӗлпулӑва ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев, ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Светлана Ананьева, Элтепер канашҫи Лев Кураков, И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн ректорӗ Андрей Александров, «Хорев» компани президенчӗ Роман Барак хутшӑннӑ.

Компани президенчӗ «Тухтӑрсем – чикӗсӗр» проект пирки каласа кӑтартнӑ. Унпа килӗшӳллӗн Израильти пофессорсем пациентсене тӗрӗслеҫҫӗ, тухтӑрсем валли ӑсталӑх класӗсем ирттереҫҫӗ.

Чӑваш Ен Элтеперӗ ку проекта республикӑра та пурнӑҫлама хатӗррине пӗлтернӗ.

Пӗлтӗр Раҫҫейӗн Сывлӑх сыхлав министерстви «Гериатри» направленипе халӑха пулӑшу кӳрессине ҫирӗплетнӗ. Ҫавна май участокри терапевтсен тата пӗтӗмӗшле практика врачӗсен тата гериатрсен кинеми-мучисемпе ҫине тӑрса ӗҫлемелле.

Паян Чӑваш Енре 60 ҫултан иртнӗ 340 пин ытла ҫын пурӑнать. Статистикӑна ӗненсен, ку вӑл халӑхӑн пӗрре виҫҫӗмӗш пайне яхӑн. Пӗтӗм тӗнчери пекех пирӗн республикӑра та вӑрӑм ӗмӗрлисен шучӗ юлашки ҫулсенче ӳссе пырать. Чӑваш Енре пурӑнакансен ӗмӗрӗ 2006 ҫултанпа вӑтамран 4,5 ҫул нумайланнӑ, халӗ вӑл 71,35-пе танлашать. 85 ҫултан иртнисем — 17 пин ытла ҫын, 100 ҫултан каҫнисем — 98-ӑн.

Медицинӑн чи ҫамрӑк отрасльне аталантарнӑ май пульницӑсенче гериатрсен пӳлӗмӗсем уҫӑлӗҫ, ун пеккисем республикӑра 15 пулӗҫ.