Тӗмен хулинче чӑваш культурипе паллаштаракан историпе таврапӗлӳ музейӗ уҫӑлӗ. Ҫакӑн пирки асӑннӑ тӑрӑхри чӑвашсен «Тӑван» ассоциацийӗн ертӳҫи Ираида Маслова Инстаграмра пӗлтернӗ. Ӑна Тӗмен облаҫӗнчи чӑваш культурин центрӗнче йӗркелӗҫ.

Музей уҫас шухӑш ӑнсӑртран ҫуралнӑ темелле. 2002 ҫулта центра «Тӑван» чӑваш юррин ансамбльне ҫӳрекен Ольга Смирнова авалхи арча илсе пынӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн экспонат хыҫҫӑн экспонат пуҫтарма тытӑннӑ. Вӗсем пурте тӑван халӑхӑмӑр кун-ҫулне уҫса пама пулӑшаҫҫӗ.

Чӑваш культурин центрӗ халӗ Тӗменти Энергетиксен урамӗнчи 44-мӗш «а» ҫуртра вырнаҫнӑ. Ираида Маслова ӗнентернӗ тӑрӑх, унта ҫынсем вӗҫӗмех кӗрсе тухаҫҫӗ. Кӑҫал центрта музей валли пӳлӗм уйӑрнӑ. Музея йӗркелеме Ольга Федорова хастар хӗрарӑм нумай пулӑшнӑ. Паян халӑх музейӗн экспоначӗсен хисепӗ пинрен иртнӗ.

Шупашкар Арбачӗ текен районта вырнаҫнӑ Пионерсен ҫурчӗн шӑпи прокуратурӑна та пӑшӑрхантарать.

1890 ҫулта хӑпарнӑ икӗ хутлӑ чул ҫурта 1990 ҫулта республика шайӗнчи культура эткерлӗхӗн палӑкӗсен йышне кӗртнӗ. Ехрем купса урамӗнчи 14-мӗш ҫурта пилӗк ҫул каялла пушар самай сиен кӳнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.

Пурлӑх Шупашкар хулинчи «Тӗплӗ строительствӑн хулари управленийӗ» акционерсен обществин харпӑрлӑхӗнче шутланать. Ҫавна май ӑна тивӗҫлипе тытса тӑрассишӗн те вӑлах яваплӑ.

Шупашкар хулинчи Ленин районӗнчи прокуратура ҫурта нумаях пулмасть тӗрӗсленӗ те ҫурт арканса та ишӗлсе ларнине ырламан. Ҫавӑншӑн «Тӗплӗ строительствӑн хулари управленийӗ» акционерсен обществин ертӳҫи ячӗпе хут шӑрҫаланӑ. Ҫурта тивӗҫлипе тытса тӑмаллине те ҫырсах асӑрхаттарнӑ.

Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, Мускавра чӑваш художникӗн куравӗ ӗҫлеме тытӑннӑ.

Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Ваҫликасси ялӗнче ҫуралнӑ РФ тава тивӗҫлӗ художникӗн Анатолий Рыбкинӑн «Сохранившие память…» (Земля и люди родной Чувашии) (чӑв. Асра юлнисем... Тӑван Чӑваш Енӗн ҫӗрӗ тата ҫыннисем) куравне Мускаври национальноҫсен ӗҫӗсен ҫуртӗнче 17 сехетре уҫнӑ. Ӑна ӳнерҫӗ ҫуралнӑранпа 70 ҫул ҫитнине (вӑл 1949 ҫулхи кӑрлачӑн 10-мӗшенче ҫуралнӑ) халалланӑ. Чӑваш Енӗн РФ Президенчӗ ҫумӗнчи полпредствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, курав художник Шупашкар хули 550 ҫул тултарнипе те ҫыхӑнтарнӑ. Анатолий Рыбкин тӗнче нумай курса ҫӳренӗ, анчах кирек ӑҫта ҫитсен те Анатолий Рыбкин ӳнерҫӗн Мускаври куравӗ ҫӗртме уйӑхӗн 30-мӗшӗнче хупӑнӗ.

Росреестрӑн Чӑваш Енри управленийӗ ҫынсене Консультаци кунне йыхравлать. Йышӑну кунне ҫӗртме уйӑхӗн 21-мӗшӗнче 15 сехетрен 17 сехетчен ирттерме палӑртнӑ.

Ҫӗр лаптӑкне, ҫурт-йӗре, хваттере харпӑрлӑха куҫарас тата ҫавсемшӗн налук тӳлес ыйтусем хумхантарсан Шупашкарти Ленинград урамӗнчи 36-мӗш ҫуртри иккӗмӗш хутра (унта Раҫҫей Президенчӗн йышӑну пӳлӗмӗ вырнаҫнӑ) кӗтеҫҫӗ.

Консультаци кунне пынӑ ҫынсен ыйтӑвӗсене Росреестр специалисчӗсемпе пӗрлех Кадастр палатинче, налук службинче, Ваккат тата Нотариус палатисенче, Шупашкар хула администрацийӗнче тӑрӑшакансем хуравлӗҫ.

Росреестрӑн Чӑваш Енри управленийӗн пресс-службинче хыпарланӑ тӑрӑх, тӗплӗнрех ыйтса пӗлмелли телефон номерӗ 8 (8352) 62-62-10.

Чӑваш ҫӗрӗн маттур хӗрӗ, Европа чемпионки Анжелика Сидорова Африкӑра иртнӗ ӑмӑртура палӑрнӑ.

Чӑваш Енӗн Спорт министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗртме уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Мароккӑн тӗп хулинче «Бриллиантовая лига» (чӑв. Бриллиант лиги) ҫӑмӑл атлетсен пӗтӗм тӗнчери турнирӗн 6-мӗш тапхӑрӗ иртнӗ. Унта пирӗн республикӑпа Мускав чысне хӳтӗлекен Анжелика Сидорова та хутшӑннӑ.

Шӑчӑпа сикекен хӗр 4 метр та 77 сантиметра ҫӗннӗ. Ҫапла майпа пике 2020 ҫулхи Олимп вӑййине нормативне тултарнӑ. Сӑмах май каласан, ку вӑл — Анжеликӑн ҫак сезонти чи лайӑх кӑтартӑвӗ. Мароккӑн тӗп хулинче, Рабатра, иртнӗ ҫӑмӑл атлетсен пӗтӗм тӗнчери турнирӗн 6-мӗш тапхӑрӗнче Анжелика Сидорова кӗмӗл медале ҫӗнсе илнӗ.

Тӗрӗссипе, лапсарсене кӑна мар-ха. Ҫывӑхри Шупашкар хулине те, Кӳкеҫ поселокне те, «Юрма» чӑх-чӗп хапрӑкӗнчен инҫех мар вырнаҫнӑ ытти яла та.

Ӗнер Шупашкар районӗнчи Чӑркаш тата Ассакасси ялӗнче пурӑнакансем Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗпе Александр Андреевпа тӗл пулнӑ. Вӗсем хӑнана агрохолдинг кайӑк-кӗшӗк тислӗкне тирпейлекен савут тӑвас ӗҫе чарса лартнине пӗлтернӗ. Каяша вара хире турттараҫҫӗ-мӗн. Хапрӑк хуҫи, Владимир Ермолаев, ҫынсен пӑшӑрханӑвне ӑнланнӑҫи пулнӑччӗ.

Хӑй вӑхӑтӗнче ҫынсем хапрӑка хуптарас тесе петици те ҫырнӑччӗ. Кайӑк-кӗшӗк тислӗкне тирпейлекен предприяти валли «Юрмана» укҫа уйӑрас пирки те пӗлтернӗччӗ. Кӑҫалхи ака уйӑхӗнче унта савут тӑвас ӗҫе кӳлӗннӗччӗ.

Ургалкин бюсчӗ

Иртнӗ шӑматкун, ҫӗртмен 15-мӗшӗнче, кӳршӗри Чӗмпӗр облаҫӗнче савӑнӑҫлӑ уяв туса Ургалкин Алексей Константинович бюстне уҫнӑ. Ку ӗҫе облаҫри чӑвашсен наципе культура автономийӗ йӗркеленӗ. «Пулӑшакансене пурне те пысӑк тав!» — тесе пӗлтерчӗ автономи ертӳҫи Олег Мустаев.

Бюст ҫине «Ургалкин Алексей Константинович. Народный артист СССР. Родился 30 марта 1910 г. в селе Елаур. Выдающийся деятель чувашской культуры» тесе ҫурнӑ.

Ургалкин Алексей Константинович, — пӗрремӗш чӑваш артисчӗсенчен пӗри. Вӑл 1910 ҫулхи пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗнче халь Сенгилей районне кӗрекен Ялавӑр ялӗнче ҫуралнӑ. 1931–1932 ҫулсенче Магнитогорскри Ӗҫлӗ ҫамрӑксен театрӗн студинче пӗлӳ пухнӑ. 1936 ҫулта Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ, унта вӑл мӗн виличчен хӑйӗн пултарулӑхӗпе халӑха савӑнтарнӑ. 1981 ҫулта Шупашкарта вилнӗ.

Чӑваш чӗлхин лабораторийӗ хӑйӗн ӗҫне малалла тӑсать. Иртнӗ эрнере эпир уйрӑмах лайӑх ӗҫлерӗмӗр теме пулать — чӑвашла-вырӑсла мӑшӑр пуплевӗшсен йышӗ 50 пинрен иртрӗ. Ку хыпара ҫырнӑ вӑхӑтра кӑтарту 51 961 пуплевӗшпе танлашать.

Аса илтеретпӗр, 40 пинрен эпир ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗсенче иртрӗмӗр. Иртнӗ уйӑха вара 44 012 пуплевӗшпе вӗҫлерӗмӗр. Тепӗр май каласан, иртнӗ эрнере эпир корпуса пӗр 8 пин патнелле куҫарнӑ пуплевӗшпе пуянлатрӑмӑр. Ҫакӑн пек кӑтартусем тума пире Библири («Кивӗ халалтисене» кӗртсе пӗтернӗ) мӑшӑрсене усӑ курни тата Феодосия Ишетер куҫарнӑ Марк Твенӑн «Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени» кӗнеки пулӑшрӗ. Ҫавӑн пекех Хветӗр Акивер куҫарнӑ Василий Шукшинӑн «Пахчапа мунча хуҫи» хайлавӗсем те пӗчӗк тӳпе хыврӗҫ. Ҫапла май малалли тӗллев — 60 пин куҫару.

Ытти кӑтартусем: «Чӑваш чӗлхин икчӗлхеллӗ ҫӳпҫинче» халь 1 175 текст, вӗсенче 90 827 пуплевӗш, пурӗ 1 257 пин сӑмах. Куҫарусенче (вырӑслисенче) 773,8 пин сӑмах. Хӑвӑрах куратӑр ӗнтӗ — ӗҫлесен ӗҫ каять. Ҫавна май пурне те пире пулӑшма йыхравлатпӑр!

Алексей Ладыков. cap.ru сайтри сӑн

Шупашкар хула администраци ертӳҫин Алексей Ладыковӑн «тӳрӗ линине» эрне каярах ирттерӗҫ. Маларах хула ҫыннисемпе калаҫассине ҫӗртмен 20-мӗшне палӑртнӑччӗ. Ҫавах та политикӑпа кӑсӑкланакансем пӗлеҫҫӗ ӗнтӗ — вӑл кун Раҫҫей Президенчӗн Владимир Путинӑн «тӳрӗ линийӗ» иртмелле. Ҫакна шута илсе вырӑнти «тӳрӗ линин» кунне ҫӗртмен 27-мӗшне куҫарнӑ, ҫапла май вӑл эрне каярах пулӗ.

Шупашкар ҫыннисен ыйтӑвӗсене 23-50-06 нумай каналлӑ телефонпа йышӑнӗҫ. Алексей Ладыковпа иртекен «тӳрӗ лини» вӑхӑчӗ сехет ҫурӑ ҫеҫ тӑсӑлӗ — 10 ҫурӑпа 12 сехетчен.

Вырӑнти влаҫ органӗсем шантарнӑ тӑрӑх шӗкӗр хулара пурӑнакансем хӑйсене пӑшӑрхантаракан хуть те мӗнле ыйту та пама пултарӗҫ.

Египетра ҫуралса ӳснӗ арҫын пуймалли ҫӑмӑл мел тупнӑ. Вӑл хӑйӗн ентешӗсене Чӑваш Енри аслӑ шкула вӗренме кӗртме шантарса укҫа илнӗ. Анчах кайран хайхискер йӗп те ҫип ҫухалнӑ.

Вӑл Египит ҫыннисене Чӑваш Ене чӗннӗ, лешсем самолетпа вӗҫсе килнӗ. Кайран вӗсене автобуспа Шупашкара илсе ҫитернӗ, малтан вырӑс чӗлхине вӗренмелле тесе общежитие вырнаҫтарнӑ. Арҫын ентешӗсенчен куншӑн 8 пин тенкӗ ыйтнӑ.

Лешсем ентешне шанса Чӑваш Енрех юлнӑ. Анчах аслӑ шкула кӗмешкӗн пулӑшма шантарнӑ арҫын тӑрук ҫухалнӑ. Египетран килнӗ ҫынсем вара ют хулара нимсӗр-мӗнсӗр тӑрса юлнӑ.

Анчах вӗренӗн те вӗҫӗ пур. Египет арҫыннине темеҫе ҫынна улталанӑ хыҫҫӑн полицейскисем Мускавра тытса чарнӑ. Хальлӗхе вӑл ҫынна улталанӑ 8 тӗслӗхе палӑртнӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.