Таврапӗлӳҫӗ типтерӗнчен.

2018, ҫӗртме, 20.

Чӑваш наци вулавӑшӗнче ҫӗртмен 15-мӗшӗнче чӑваш чӗлхине шкулта мӗнле вӗрентесси пирки Олег Николаев депутат «ҫавра сӗтел» ирттернӗ иккен те, ҫавна эпӗ, тӑван ялта пулнӑ пирки, сисмесӗрех юлнӑ. Шупашкара килсен тин ҫав «суйласа илнисен» вӑрттӑн канашӗ ҫинчен кӑштах вуларӑм. Тӗплӗрех пӗлесшӗн пулса, чӗлхене хӳтӗлесе сӑмах хускатнӑ вӑртахӑмсенчен — чӑваш халӑх ҫыравҫисенчен Валери Туркай, Анатолий Кипеч, Денис Гордеев тата Ваттисен тӗп канашӗн ҫыруҫинчен Алексей Бойковран ыйтса пӑхрӑм. Вӗсене те систермен иккен!

Пирӗн ҫырусем ҫине хурав паман пуҫлӑхсемпе тӗл пулса калаҫни те юрӑхлӑ пулӗччӗ. Анчах вӗсем куҫа-куҫӑн сӑмах татма та шикленнӗ-мӗн!Сисеҫҫӗ вӗсем, Чӑваш ячӗпе Госдумӑри депутатсем халӑхсене хирӗҫ ыйту хускатни вӗсем пирӗн шанӑҫа сутса янине кӑтартать. Аршинова та, Николаев та — халӗ темле йӑпӑлтилле калаҫаҫҫӗ пулсан та — чӑваш ятне тӗнчери халӑхсем умӗнче ҫӗртрӗҫ. Ют тӑхлачинчен урӑххине кӗтес ҫук пулсан та, эпӗ чӑваш ывӑлӗ ҫивӗч самантра йӑмшак пулнӑшӑн чӗререн хурланатӑп.

Малалла...

Ӳнер музейӗ, Симфони капелли тата Вырӑс патшалӑх академи драма театрӗ ЧР Элтеперӗн грантне тивӗҫӗҫ. Кашнине 2,8-шар миллион тенкӗ парӗҫ. Хушӑва Михаил Игнатьев ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.

Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗ «Точка сбора»: ателье современного искусства – стартап Центра современного искусства Чувашского государственного музея» проекта пурнӑҫламашкӑн гранта тивӗҫнӗ.

Чӑваш патшалӑх симфони капелли вара грантпа «Симфоническая музыка Чувашии: вехи истории» проекта пурнӑҫа кӗртӗ. Ку – симфони кӗввин концерчӗсен ярӑмӗ.

Вырӑс патшалӑх драма театрӗ 2,8 миллион тенкӗпе Лопе де Веган «Учитель танцев» пьесине сцена ҫине кӑларӗ.

Ан пӑшӑрханӑр: ҫил нумаях алхасмӗ. Кун хыҫҫӑн республикӑна шӑрӑх ҫанталӑк, чӑн-чӑн ҫулла, килӗ. Чӑваш Гидрометцентрӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, тепӗр пӗр кун ҫумӑр ҫукалӗ, унтан термометр кӑтартӑвӗ ҫӳлерех хӑпарӗ.

Паян ҫӗрле вырӑнӑн-вырӑнӑн ҫумӑр ҫӑвӗ, ҫил хушӑран ҫеккунтра 15 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрӗ. Кӑнтӑрла 13 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрӗ. Ҫӗрле – 9-14, кӑнтӑрла 23-28 градус ӑшӑ пулӗ.

Шӑматкун ҫумӑр ҫумӗ, сывлӑш температури 27-32 градус пулӗ, ҫӗрле 12-17 градус. Республика кунӗнче те шӑрах ҫанталӑк тӑрӗ. Кӑнтӑрла 28-33 градус ӑшӑ пулӗ, ҫӗрле вара – 14-19 градус.

Ҫӗртме уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкарти Хӗрлӗ лапамра Пӗтӗм Раҫҫейри Олимп кунӗ иртӗ. Ӑна кӑҫал юпа уйӑхӗнче Аргентинӑри Буэнос-Айрес хулинче иртекен ҫамрӑксен Олимп вӑййисене халаллӗҫ.

14 сехетре республикӑри фитнес-аэробика федерацийӗ массӑллӑ зарядка ирттерӗ, кун хыҫҫӑн спорт ӑмӑртӑвӗсемпе ӑсталӑх класӗсем иртӗҫ. Программӑра – «Олимп мили» чупу, йӗлтӗрроллерпа, велосипедпа, роликлӑ конькипе чупасси. Ятарлӑ лапамсенче пӗр енлӗ кӗрешӳ, пилӗк енлӗ кӗрешӳ, баскетбол енӗпе ӑсталӑх класӗсем иртӗҫ. Сусӑр ҫынсем валли те бочче енӗпе турнир йӗркелӗҫ.

Палӑртмалла: ҫӗртмен 30-мӗшӗнче республикӑра Сывлӑхпа спорт кунӗ иртӗ. Ҫак кун вӑй-хал культурипе спорт учрежденийӗсем ҫынсене тӳлевсӗр йышӑнӗҫ. Спорт шкулӗсенче вара уҫӑ турнирсем, ӑсталӑх класӗсем, ӑмӑртусем иртӗҫ.

cdn1.img.sputnik.by сӑнӗ.

Вакун тӗрӗслевҫи тӗлӗшпе пуҫарнӑ уголовлӑ ӗҫе тишкерсе пӗтерсе суда ярса панӑ. Кун пирки «Про Город» (чӑв. «Хула пирки») кӑларӑм хыпарлать.

Транспорт прокуратури пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкар станцийӗнчи йывӑр тиев вакунӗсене техника тӗлӗшӗнчен пӑхса тӑракан пунктӑн вакунсен аслӑ тӗрӗслевҫине должноҫ преступленийӗ тунӑ тесе шанмаҫҫӗ. Следовательсем каланӑ тӑрӑх, вӑл вакунсем юсавсӑррине шута хумасӑрах пуйӑссене станцирен тапранса кайма ирӗк панӑ. 2016 ҫулхи чӳк уйӑхӗнчен пуҫласа пӗлтӗрхи ҫурлаччен коммерци организацийӗсенче ӗҫлекенсенчен пӗтӗмпе 36 пин тенкӗ сӗтев илнӗ. Шӑпах ҫавӑнпа саккуна пӑсса ирӗк панӑ та.

Палӑртса хӑвармалла, Раҫҫей чукун ҫулӗсем» пӗрлӗх ӗҫченӗ тӗлӗшпе тишкернӗ уголовлӑ ӗҫе Мускав районӗн сучӗ пӑхса тухӗ.

Сар.ru сӑнӗ

«Диссернет» сайт пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн Алексей Ладыковӑн диссертацийӗн 40 проценчӗ хӑйӗн мар иккен. Кун пирки «Про Город» (чӑв. «Хула пирки» ) кӑларӑм хыпарланӑ.

«Диссернет» пӗрлӗх эксперчӗсем Алексей Ладыковӑн диссертацине тӗрӗсленӗ те текстӑн 40 проценчӗ ют ҫыннӑн иккенне палӑртнӑ. Аса илтерер, Алексей Олегович экономика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗн ятне тивӗҫмешкӗн 20о4 ҫулта диссертаци ҫырса пӗтернӗ, диссертацие вӑл Чулхулари менеджментпа бизнес институчӗн диссертаци канашӗнче хӳтӗленӗ. «Исследование структурно-отраслевых изменений в региональной экономической системе» диссертацие ҫырнӑ чухне унӑн ертӳҫи И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн профессорӗ Анатолий Яковлев пулнӑ. Алексей Ладыковӑн наука ӗҫӗнче экспертсем Валерий Смирновӑн 2003 ҫулта пичетленнӗ «Повышение конкурентоспособности региона в условиях трансформирующейся экономики: на примере Чувашской Республики» статйинчи сыпӑксене асӑрханӑ.

Кӑҫал вырӑс чӗлхипе 5452 ҫын ППЭ тытнӑ. Ултӑ ҫын аттестат илеймӗ. Вӗсем экзаменра 24 балл та пухайман.

32 ҫын вара экзаменра 100 балл пухнӑ. Пӗлтӗр унашкаллисем 17-ӗн кӑна пулнӑ.

Экзамена 100 баллӑх ҫыракансем ҫак шкулсенчен: Патӑрьел районӗнчи Аслӑ Арапуҫ шкулӗ, Йӗпреҫри 1-мӗш тата 2-мӗш шкулсем, Комсомольски районӗнчи Шурут шкулӗ, Сӗнтӗрвӑрринчи Октябрьски шкулӗ, Етӗрнери 2-мӗш шкул, Улатӑрти 9-мӗш шкул, Ҫӗнӗ Шупашкарти 13-мӗш шкул, 18-мӗш лицей тата 19-мӗш шкул, Шупашкарти 5-мӗш гимнази, 4-мӗш гимнази, 3-мӗш лицей, 61-мӗш шкул, 2-мӗш лицей, 24-мӗш шкул, 39-мӗш шкул, 44-мӗш лицей, 46-мӗш гимнази, 49-мӗш шкул, 4-мӗш лицей, 57-мӗш шкул, 59-мӗш шкул.

Шупашкарта ШӖМ ҫурчӗ умне палӑк лартӗҫ. Ӑна Совет Союзӗн Геройне Алексей Логинова халаллӗҫ. Нумаях пулмасть ун ятне ҫӗнӗ урама парасси пирки те сайтра пӗлтернӗччӗ.

Аса илтерер: Алексей Логинов – Хӗрлӗ Чутай районӗн ҫынни. Вӑрҫӑччен вӑл шалти ӗҫсен органӗнче ӗҫленӗ, милиционер-счетовод пулнӑ. 1941 ҫулта фронта кайнӑ. Ентешӗмӗр 1943 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче паттӑрла вилнӗ. 1944 ҫулхи кӑрлачӑн 15-мӗшӗнче СССР Аслӑ Канашӗн Президиумӗ Указӗпе ӑна Совет Союзӗн Геройӗн ятне панӑ.

Палӑка ӑҫта лартассине палӑртнӑ. Ӑна ЧР ШӖМӗпе медсанчаҫ ҫурчӗсен хушшине вырнӑстарӗҫ. Халӗ вара ШӖМ тата Шупашкар хула администрацийӗ палӑк мӗнле пуласси пирки шухӑшлать.

Мемориала Полици кунӗ тӗлне – чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗ – лартма палӑртнӑ.

moygorod-online.ru cfqnhb сайтри сӑнӳкерчӗк

Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнче пенси ӳсӗмне хӑпартнине хирӗҫлесе акцисем ирттерме палӑртнӑ. Шупашкар та юласшӑн мар. Алексей Навальный политик акци ирттерме заявлени панӑ.

Ӑна утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Чапаев скверӗнче йӗркелеме палӑртнӑ. Ҫав кун Раҫҫейри 20 хулара яхӑн ҫакнашкал протест тӑвӗҫ.

Аса илтерер: Раҫҫейре пенси ӳсӗмне ҫитес ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хӑпартма палӑртнӑ. 2028 ҫул тӗлне арҫынсем тивӗҫлӗ канӑва 65 ҫулта тухӗҫ. Хӗрарӑмсем вара 2034 ҫул тӗлне пенсие 63-ре кайӗҫ.

Ку улшӑну чи малтан 1959 ҫулта ҫуралнӑ арҫынсене тата 1964 ҫулта ҫут тӗнчене килнӗ хӗрарӑмсене пырса тивӗ. Вӗсем 61-ре тата 56-ра пенсе тухӗҫ.

РФ Патшалӑх Думинче тӑван чӗлхе пирки пӗрремӗш вулавра саккун проектне йышӑннӑ. Унта саккуна вӗренӳ пирки улшӑнусем кӗртме сӗннӗ. Тӗплӗнрех каласан, тӑван чӗлхене ачасене хӑйсен ирӗкӗпе вӗрентесшӗн.

Саккун проекчӗн пуҫаруҫисем – «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» депутачӗ Алена Аршинова тата «Справедливая Россия» депутачӗ Олег Николаев. Документра акӑ мӗн палӑртнӑ: тӑван чӗлхене ачасен тата ашшӗ-амӑшӗн ирӗкӗпе вӗрентмелле, патшалӑх чӗлхине ӑса хывмашкӑн чӑрмав пулмалла мар. Ҫавна май шкул ачисене тата ашшӗ-амӑшне заявлени ҫыртарӗҫ.

Ҫавӑн пекех вырӑс чӗлхине Раҫҫей халӑхӗсен тӑван чӗлхе списокне кӗртме сӗннӗ. Кунсӑр пуҫне депутатсем тӑван чӗлхене пулӑшакан фонд пуҫарма сӗнеҫҫӗ. Вӑл тӑван чӗлхене вӗрентмелли методикӑсем шухӑшласа кӑларӗ.

Ҫӗртмен 19-мӗшӗнче саккун проектне пӗр шухӑшлӑн йышӑннӑ тесен те юрать: 373 депутат ырланӑ, 3-шӗ хирӗҫленӗ, пӗри ку ыйтупа татӑклӑ хурав парайман. Документа тепӗр икӗ вулавра пӑхса тухӗҫ, унта улшӑнусем кӗртӗҫ. Унтан ӑна Федераци Канашӗн пӑхса тухмалла. Кун хыҫҫӑн ҫеҫ Президент алӑ пусать.