Авӑн уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Пӗрлехи суйлав кунӗнче чӑваш парламентне тата вырӑнти хӑй тытӑмлӑхсен пухӑвне 70 депутата суйламалла. Суйлав 21 муниципалитетра иртмелле.

Ытларахӑшӗ «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей», РФКП, РЛДП, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» тата пенсионерсен ячӗпе суйлава хутшӑнать. Вӗсен нихӑшӗн те суйлавҫӑсене алӑ пустармалла мар. Пенсионерсен партийӗ ячӗпе кӗрешӗве ветерансем ҫеҫ мар, ҫамрӑк политиксем те тухнӑ.

«Парламента тата муниципалитет пухӑвӗсене эпир ултӑ кандидата тӑратрӑмӑр», — тенӗ пенсионерсен партийӗн регионти ертӳҫи Николай Степанов. Хӑш-пӗр кандидат ҫамрӑккишӗн вӑл пӑшӑрханма сӗнмест, мӗншӗн тесен вӑхӑт хӑвӑрт иртет, паянхи ҫамрӑксем сисмӗҫ те тивӗҫлӗ канӑва тухӗҫ. Тата ҫамрӑксем пенсионерсен правине хӳтӗлесшӗн иккен.

РФ Ӗҫлев министерстви сусӑр ҫынсене ӗҫпе тивӗҫтерес йӗркене ҫӗнӗлӗхсем кӗртме сӗнет. Малашне хевтесӗррисене ӗҫ тупма кӑна мар, унта хӑнахма та пулӑшӗҫ.

Шупашкарти нумай функциллӗ центрта ав 4 сусӑр ҫын ӗҫлет. Ӗстешӗсем вӗсене лайӑх кӑмӑлпа йышӑннӑ. Сергей Дацюкӑн куҫӗ япӑх курать. Вӑл ҫак центрат 1 уйӑха яхӑн ӗҫлет.

Сергей Волков вара 2 ҫул ӗҫ тупайман. Вӑл шалкӑм ҫапнипе аптӑрать. Сергей кулинар тата медик профессийӗсене алла илнӗ. 20 ытла фельдшер-лаборантра ӗҫленӗ. Ӗҫпе тивӗҫтерекен центр ӑна та пулӑшнӑ. Пенси укҫи ҫитменрен вӑл савута ӗҫлеме кайнӑ. Халӗ савутра 4 сусӑр ҫын вӑй хурать. Вӗсене унта пур енлӗн те пулӑшма тӑрӑшаҫҫӗ.

Роспотребнадзор Турцири Анталья тата темиҫе курорт туристсемшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратать тесе йышӑннӑ. Кун пирки «Интерфакс» информаци агентстви пӗлтерет.

Ку – Коксаки вируса пула. МИХсем ҫырнӑ тӑрӑх, Раҫҫей ҫыннисем вируса пула Турцирен каялла таврӑнаҫҫӗ. Анчах ҫав курортсенчен вирус сарӑлнине Ростуризм ҫирӗплетмен.

Коксаки – энтеровирус, вӑл хырӑмлӑхпа пыршӑлӑхра сарӑлать. Вирус ерсен ӳт температури хӑпарать, вар-хырӑм пӑсӑлать, алӑ тупанӗ ҫине шатрасем тухаҫҫӗ.

Чир 7-10 куна пырать. Унпа ытларах шкул ӳсӗмне ҫитмен ачасем чирлеҫҫӗ.

Ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Шупашкарти стройкӑра 17-ри каччӑ вилнӗ. Ӗҫе вӑл вӑхӑтлӑх килӗшӳпе вырнаҫнӑ. Каччӑ балконти эвакуаци шӑтӑкне персе аннӑ. 9 метр ҫӳллӗшӗнчен ӳкнӗскер ҫавӑнтах вилсе кайнӑ.

2000 ҫулта ҫуралнӑ яш Шупашкарти Хӗвелтухӑҫ районӗнчи стройкӑра ӗҫленӗ. 16 хутлӑ пурӑнмалли ҫурта хӑпартнӑ ҫӗрте вӑл пулӑшакан рабочи пулса тӑрӑшнӑ.

Производствдӑри инкек сӑлтавне халӗ тӗпчевҫӗсем тӗрӗслеҫҫӗ. Вӗсем ҫамрӑк рабочин ҫӳллӗ хутра ӗҫлеме ирӗк пулнипе пулманнине, ӗҫ вырӑнӗ хӑрушсӑрлӑх нормине тивӗҫтернине шута илӗҫ. Патшалӑхӑн ӗҫ инспекцийӗн специалисчӗсем те стройкӑри тӑрӑма хак парӗҫ.

Строкӑри ӗҫ вилӗмпе вӗҫленнӗ инкек пирки РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн тӗпчевҫисем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, халӗ тӗпчев малалла пырать.

Исраэль Кристал

Тӗнчери чи аслӑ арҫын Израильти Хайфа хулинче 113 ҫула ҫитсе вилнӗ. Ҫакна ҫурлан 11-мӗшӗнче The Haaretz пӗлтернӗ.

Исраэль Кристал Польшӑра 1903 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче ҫуралнӑ. 1940 ҫулта Кристал Освенциме куҫарнӑ. Еврейсене массӑллӑ пӗтернӗ чух арӑмӗпе икӗ ачине ҫухатнӑ. Каярах тепре авланнӑ, 1950 ҫулта Израиле пурӑнма куҫнӑ. Унта вӑл вӑрҫӑ пуҫланиччен канихвет кӑларса укҫа туса пурӑннӑ.

2016 ҫулта Ясутаро Коидэ яппун ҫынни 112 ҫула ҫитсе вилнӗ хыҫҫӑн 112 ҫулти Кристала тӗнчери чи аслӑ арҫын тесе йышӑннӑ.

Гиннес рекорчӗсен кӗнеки Кристала чи асли тесе Польшӑри архивра унӑн ҫулне ҫирӗплетекен хутсем тупӑнсан йышӑннӑ. Архивра арҫын 1918 ҫулта Лодзи хулинче пурӑнни ҫинчен документсем тупӑннӑ. Ун чух вӑл 15-ре пулнӑ.

Хӗрарӑмсенчен халӗ чи асли — Ямайкӑри 117 ҫулти Вайолет Мосс Браун.

Журналистсен скверӗ

Шупашкарти Ленин районӗнче пурӑнакансем Журналистсен скверне улӑштарас ыйтупа халӑх итлевне пуҫтарӑннӑ. «Чӑвашгражданпроект» акционерсен обществи сквера сукмаксемпе пуянлатасшӑн. Ҫутӑ хунарӗсем вырнаҫтармалла, кану вырӑнне лайӑхлатмалла: шыв ӗҫмелли фонтан, биотуалет, юмахри сӑнарсене лартмалла. Йытӑ уҫӑлтарса ҫӳреме уйрӑм вырӑн йӗркелемелле.

Скверта тренажерсем пуртан ҫывӑхри ҫуртсенче пурӑнакансем вӗҫӗмех тухаҫҫӗ. Вӗсем вӑл вырӑнта пӗчӗккисем валли тренажерсем ҫук тенӗ. Ятне кура скверта журналист ӗҫне кӑтартакан элем кирлине сӗнекен те пулнӑ. Ачасем валли сцена тумалла тенӗ.

Хулари пуҫлӑхсем тата халӑх итлевне хутшӑннисем скверти йывӑҫсене упраса хӑварма сӗннӗ. Вӗсен шучӗпе паркра симӗс зона кирлех.

Чӑваш программисчӗсем хатӗрленӗ программӑна Раҫҫейри программӑсен пӗрлехи реестрне кӗртнӗ. Раҫҫейри ӗҫсем унта 100 ытла кӗнӗ. Реестрти программӑсене влаҫ органӗсенче, патшалӑх учрежденийӗсенче усӑ курма сӗннӗ. Вӗсен шутӗнче «Omni-UtilitieS» автоматизациленӗ комплекс пур. Ӑна «ISERV» компанин ушкӑнӗ хатӗрленӗ. Приказа Раҫҫей Федерацийӗн ҫыхӑну тата массӑллӑ коммуникацисен министрӗ Николай Никифоров иртнӗ уйӑхӗн 21-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.

«Omni-UtilitieS» автоматизациленӗ комплекс топливӑпа энергетика комплексӗн предприятийӗсенче расчет тума тата бизнес-процессене тытса пыма йӗркеленӗ. Хальлӗхе ку продуктпа Раҫҫейӗн 70 ытла регионӗнче усӑ кураҫҫӗ.

Раҫҫей программисен Пӗрлехи реестрне пӗлтӗрхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнче ӗҫлеттерсе янӑ.

Надежда Гладкова ЧР ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗн пуканне кӑҫалхи пуш уйӑхӗнче кӑна йышӑннӑ. Анчах вӑл ку должноҫре нумай тӑрӑшайман.

Ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ЧР Министрсен Кабинечӗн председателӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Светлана Енилина «Гладкова Н.Б. пирки» хушу алӑ пуснӑ.

Документра палӑртнӑ тӑрӑх, 50 ҫулти Надежда Гладковӑна ЧР ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗнчен кӑларнӑ. Сӑмах май, вӑл унччен Сӗнтӗрвӑрри район администрацийӗн экономика тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен пайӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ.

Александра Николаева

Ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, Шупашкарӑн ҫуралнӑ кунӗнче, Пӗтӗм Раҫҫейри «Раҫҫейри Туризм мисӗ» илем конкурсӗ иртӗ. Тӗрӗсрех каласан, ҫак кун финал пулӗ.

Конкурс ҫурла уйӑхӗн 16-20-мӗшӗсенче иртӗ. Финал ҫурлан 20-мӗшӗнче 18 сехетре Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче пулӗ. Палӑртмалла: конкурса «Volga Models» модель агентстви Шупашкар хула администрацийӗ пулӑшнипе йӗркелет.

Кӑҫал конкурса Раҫҫейри тӗрлӗ хулари 30 пике хутшӑнӗ. Пирӗн Чӑваш Республикин чысне вара виҫӗ чиперкке хӳтӗлӗ: Александра Николаева, Евгения Матвеева, Алена Михайлова.

Шупашкарта пӗр усламҫӑ банкран тухнӑ кӑна – ӑна такамсем ҫаратнӑ. Ҫынсем курнине ӗненес тӗк, арҫынна икӗ палламан ҫын пуҫӗнчен темӗнпе ҫапнӑ та аллинчи сумкине йӑтса тарнӑ.

Сумкӑра вара укҫа сахал мар пулнӑ – миллионӗ-миллионӗпех. Ку пӑтӑрмах Шупашкарти Мускав проспектӗнчи 5-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче 14 сехетре пулнӑ.

Вӑрӑсем ҫуртсен картишне тарса ҫухалнӑ. Кӑштахран вырӑна полици ҫитнӗ, ыйтса пӗлме пуҫланӑ. Вӑрӑсене тупас тесе полицейскисем видеокамерӑсене пӑхнӑ. Шар курнӑ арҫын услам ӗҫӗпе аппаланать.