Шупашкара Хусанпа ҫыхӑнтаракан юханшыв маршрутне уҫнӑ хыҫҫӑн (унта «Валдай» кимӗ ҫӳрӗ) Тутарстан влаҫӗсем те асӑннӑ маршрутпа хӑйсен пассажир карапне яма шухӑшлани пирки пӗлтернӗ. Кун пирки Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ Олег Николаев «Советская Чувашия» кӑларӑма панӑ интервьюра пӗлтернӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ журналистсен ыйтӑвне хуравланӑ май икӗ республикӑн тӗп хули хушшинче ҫӗртме уйӑхӗ вӗҫӗнче ҫӳреме пуҫлакан «Валдайсем» ҫинче билет хакӗ автобусринчен уйрӑлса тӑмӗ тесе пӗлтернӗ. Маршрутра хальхи вӑхӑтра Сӗнтӗрвӑрринче тата Куславккара чарӑнусене пӑхса хӑварнӑ, Сӗве ялӗнче те чарӑну тӑвасси пирки шухӑшлаҫҫӗ.
Кунсӑр пуҫне Олег Алексеевич юханшыв маршрутне Тутарстан влаҫӗсем те уҫма шухӑшлани пирки пӗлтернӗ. Кун валли вӗсем хальхи вӑхӑтра Ешӗл Варти А.М. Горький ячӗллӗ савутра тума пуҫланӑ «Чайка» караппа усӑ курасшӑн. Пахалӑхӗсене танлаштарсан ку карапсем «Валдайсенчен» миҫе ҫынна турттарма пултарассипе (176 ҫынна хӑйпе илейрет; «Валдай» вара 45 ҫеҫ) ирттереҫҫӗ, анчах хӑвӑртлӑх енӗпе вӗсем япӑхрах. «Чайка» сехетре 18 ҫухрӑма яхӑн хӑвалама пултарать пулсан, «Валдай 45-Р» шывай ҫунатлӑ кимӗ сехетре 65 ҫухрӑм таран вӗҫтерме пултарать.
Ҫӗртме уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Чулхуларан Шупашкара Атӑл тӑрӑх «Валдай 45Р» карап ҫӳреме тытӑнӗ. Ҫав кун транспорт сӑнавлӑ мелпе ҫула тухӗ. Ку хыпара Инстаграмри «Стратегии развития Нижегородской области» (чӑв. Чулхула облаҫӗн аталанӑвӗн стратегийӗ) страницӑра пӗлтернӗ.
Шыв ҫийӗн ҫӳрекен транспорт Чулхуларан ирхи 6 сехетре хускалмалла. Ҫул ҫинче вӑл 5 сехете яхӑн килӗ. Шупашкарта туристсем уҫӑлса ҫӳрӗҫ, кунти паллӑ вырӑнсемпе паллашӗҫ. Чулхулана «Валдай45Р» 15 сехет те 30 минутра тухса кайӗ, унти Рождественский пристане 20 сехет те 30 минута ҫитӗ. Юханшывпа уҫӑлса ҫӳренӗшӗн билет хакӗ 2500 тенкӗпе танлашӗ.
⠀
Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, Шупашкар хулинче 14 ҫулти яш Атӑлта путнӑ.
РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, инкек кӑнтӑрла иртсен пулса иртнӗ.
Ҫамрӑкскер Атӑл ҫыранӗнчен инҫех мар вырӑнта путнӑ. Унта яш тусӗсемпе шыва кӗнӗ.
Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, каччӑ шывпа чыхланса кайнӑ. Инкек ҫыран хӗрринчен темиҫе метрта сиксе тухнӑ. Ача виллине темиҫе сехетрен тупнӑ.
Пӑтӑрмах хыҫҫӑн тӗпчевҫӗсем тӗрӗслев пуҫарнӑ. Вӗсем инкек сӑлтавне палӑртӗҫ. Специалистсем судпа медицина экспертизи те ирттерӗҫ.
Инкек ҫири кӗперен ҫывӑх теҫҫӗ, ҫавӑнпа сыхлӑхпа асӑрханулӑх пирки пӗр самантлӑха та манмалла мар.
Ырантан, ҫӗртмен 5-мӗшӗнчен, Атӑлӑн сулахай ҫыранӗ енне юханшыв трамвайӗ ҫӳреме тытӑнӗ.
Шупашкарти юханшыв порчӗ юнашыв трамвайӗсене «Шупашкар – Сосновка – Шупашкар» тата «Шупашкар – Сулахай ҫыранти пляж» маршрутпа ҫӳретӗ.
Шупашкартан Атӑлӑн сулахай ҫыранӗ енне трамвайсем 10:00, 12:30 тата 17:40 сехетре хускалӗҫ, унтан каялла – 10:30, 13:00 тата 18:10 сехетре. Шӑматкунпа вырсарникун 15 сехетре тепӗр рейс хушӑнӗ (ҫыранӑн тепӗр леш енчен унтан каялла 15:30 сехетре тапранӗ). Ҫанталӑк 20 градус ӑшӑран сивӗрех тата ҫумӑрлӑ пулсан рейссем пулмӗҫ.
Сосновкӑна трамвайсем канмалли кунсенче ҫеҫ ҫӳрӗҫ. Вӗсем 9:00, 13:00 тата 16:40 сехетре хускалӗҫ, каялла килме — 9:30, 13:30 тата 17:10 сехетре.
Аслисем валли билет хакӗ 85 тенкӗпе танлашӗ, 5-10 ҫулсенчи ачасемшӗн – 42 тенкӗ, 5 ҫулчченхисем тӳлевсӗр ҫӳрӗҫ.
Тутарстанра пӗчӗк карапсен патшалӑх инспекцийӗн ӗҫченӗсем Чӑваш Енри катер Атӑл тӑрӑх юхса пынине асӑрхаса тӑраҫҫӗ.
Асӑннӑ хатӗр хӗлле шӑнса ларнӑ та халӗ пӑр ирӗлнӗ май шывпа юхса кайнӑ. Пӑр вӑйлӑ юхнӑан ун патне пырса кӗме хальлӗхе май ҫук.
«Ярославец» катерта ҫынсем пулман. Вӑл Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Кушник ялӗ ҫывӑхӗнчи причалта ларнӑ.
Халӗ катер Тутарстанри Зеленодольск хули тӗлне пырса ҫитнӗ. Вӑл унти Атӑл улӑ сарнӑ чукун ҫул кӗперӗ тӗлӗнче.
Катер ҫыран хӗрне пырса чарӑнсан ӑна хуҫи пырса илсе килӗ.
Шупашкарти Юханшыв порчӗ ҫывӑхӗнчи территорире нумай хутлӑ виҫӗ ҫур тума ӗмӗтленеҫҫӗ. Анчах ку сӗнӗве хула строительствин канашӗн ларӑвӗнче тӗрлӗрен йышӑннӑ. Хӑш-пӗр архитектор сӗнӗве архитектурӑри ҫӗнӗлӗх тесе ырласа мухтанӑ, теписем 100 метра яхӑн ҫӳллӗш ҫуртсене Атӑл хӗрринче туса лартни вырӑнсӑр та килӗшӳсӗр тесе хурланӑ.
Проект авторӗ, Мускаври «Атриум» архитектура мастерскойӗн гендиректорӗ Антон Надточий хӑйсен сӗнӗвне мухтанӑ май республика Элтеперӗ Олег Николаев архитектурӑра наци компоненчӗпе усӑ курма сӗннине палӑртса хӑварнӑ, пирӗн ҫуртсенче те тухьяри тимӗр укҫа евӗр япаласем пулӗҫ тесе ӗнентернӗ.
Кӑҫал юр нумай ҫурӗ. Паллах, ейӳ вӑйлӑ пуласси те хӑратать. Ирнӗ сезонпа танлаштарсан, кӑҫал нӳрӗк саппасӗ 60 процент нумайрах. Чӑваш Енре ейӳ хӑҫан пуҫланма пултарӗ-ха?
Специалистсем ҫак кунсенче ку ыйту хуравне панӑ. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, ейӳ ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче пуҫланма пултарать.
Ейӳ сарӑлас хӑрушлӑх пур вырӑнсем нумай. Шупашкарта кӑна – 19 вырӑн. Унта специалистсем кашни кунах ҫитсе тӗрӗслеҫҫӗ.
Кӗҫех пӑр кайма тытӑнӗ. Ҫавна май пулӑҫсене Атӑл ҫине тухма чарӗҫ.
Шупашкарта икӗ ҫамрӑк Атӑл урлӑ каҫса ҫухалса кайни пирки пӗлтернӗччӗ. Кунашкал тӗслӗх ҫак кунсенче татах пулнӑ. Хальхинче пӑр тӑрӑх 2002 ҫулта ҫуралнӑ каччӑ уҫӑлса ҫӳренӗ. Анчах вӑл ҫухалса кайнӑ, шӑнса кӳтнӗ.
Пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче 22 сехет те 34 минутра дежурнӑй пульчӗ ҫине хыпар ҫитнӗ: Атӑл ҫинче, Афанасьев пляжӗ ҫывӑхӗнче, каччӑ ҫухалса кайнӑ. Ҫӑлавҫӑсем юрҫӳрен ҫине ларса ҫийӗнчех шырава тухнӑ.
Вӗсем ҫамрӑка часах тупнӑ. Вӑл ӳсӗр пулнӑ. Хӑй ӑнлантарнӑ тӑрӑх, Атӑл урлӑ Сосновкӑна каҫма тӑнӑ, анчах ку тӳрре тухман – ҫухалнӑскер шӑнса кайнӑ, ҫӑлавҫӑсем патне шӑнкӑравлама тивнӗ.
18 ҫулти икӗ каччӑ ҫӗрле Атӑл урлӑ каҫнӑ та каялла таврӑнмалли ҫула тупайман. Ку кӑна мар-ха, вӗсене йытӑсем хӑратнӑ.
Каччӑсем ҫухалса кайсан полицие шӑнкӑравланӑ. Виҫӗ полицейски вӗсене шырама кайнӑ. Вӗсем ҫамрӑксене Атӑлӑн сулахай ҫыранӗнчен инҫех мар тупнӑ. Хӑйсем шӑнса кӳтнӗ, йӗпеннӗ, мӗншӗн тесен ҫул шыраса кӗртсем тӑрӑх ашнӑ.
Халӗ каччӑсен пурнӑҫӗпе сывлӑхӗ хӑрушлӑхра мар. Полицейскисем вӗсене киле таврӑнма пулӑшнӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 15-мӗшӗнче 19 сехетре ҫӑлавпа шырав пульчӗ ҫине хыпар ҫитнӗ: Атӑл леш енчи «Прометей» кану бази ҫывӑхӗнче арҫын ҫухалса кайнӑ.
Ҫӑлавҫӑсем вырӑна тӳрех тухнӑ. Пӗрисем юрҫӳренпе кайнӑ, тепӗр ушкӑн ҫынсене шырамалли ятарлӑ хатӗрпе каярахпа ҫитнӗ.
Ҫанталӑк сивӗ тӑрать те питӗ хӑрамалла. Шӑнса кӳтесси те инҫех мар-ҫке-ха. Юрать-ха, ҫухалнӑ арҫынна часах тупнӑ. Ӑна полици ӗҫченӗсем патне илсе ҫитернӗ. Арҫынна тухтӑрсене сывлӑхне тӗрӗслеттерме сӗннӗ. Анчах вӑл васкавлӑ медпулӑшу чӗнтерме хирӗҫ пулнӑ.
+14.3 °C