Шуашкар районӗнчи Кӳкеҫре вырӑнти хастарсем Ҫӗнтерӳ кунӗнче ҫулсеренех чупу йӗркелеҫҫӗ.
Ҫӑмӑл атлетсен ӑмӑртӑвне кӑҫал та ирттерме палӑртнӑ. Унта спорта юратакан тӗрлӗ ҫулхи ҫынсем тухма пултараҫҫӗ. Тупӑшса чупни кирлӗ мар. Чи кирли — хутшӑнни.
Ҫӗнтерӳ кунне халалланӑ чупӑва хутшӑнас кӑмӑллисен ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Кӳкеҫри «Улӑп» физкультурӑпа сывлӑх комплексӗнче ирхи 7 сехетрен пуҫласа 7 сехет ҫурӑччен пуҫтарӑнмалла.
Старт 8 сехет те 30 минутра Иккассинчен тытӑнӗ. Ҫапла вара спортсменсем «Иккасси-Кӳкеҫ» маршрутпа чупса тухӗҫ. Вӗсем район центрӗнчи Паллӑ мар салтак ячӗпе лартнӑ палӑк умне ҫитсе чарӑнӗҫ.
Чӑваш чӗлхи учителӗсемпе ача-пӑча пахчисенче чӑваш чӗлхине вӗрентекен воспитателӗсен конкурсне кашни ҫулах ирттерет. Ӑмӑртӑва Муркаш районӗнчи Мӑн Сӗнтӗр В.А. Берендеев ячӗллӗ вӑтам шкулӗнче пухӑннӑ.
Канаш районӗн Уҫырмари «Хӗвел» ача-пӑча пахчин воспитательне Надежда Андреевӑна «Чӑваш чӗлхипе кӑсӑклантаракан чи лайӑх педагог» номинацире чи пултарулли тесе палӑртнӑ, ӑнах конкурсӑн ҫӗнтерӳҫи тесе йышӑннӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкар хулин 5-мӗш вӑтам шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекен Наталия Афанасьевӑна «Ӑстаҫӑ вӗрентекен» номинацире, Шупашкар хулин 132-мӗш номерлӗ ача сачӗн воспитательне Ольга Иванова «Пултарулӑх тӗнчине ҫул кӑтартакан» номинацире, Самар облаҫӗн Шунтал районӗн Чӑтӑрлӑ вӑтам шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен Екатерина Ишмуратовӑна «Тӑван чӗлхен хастар управҫи» номинацире, Патӑрьел районӗн 1-мӗш вӑтам шкулӗн чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенне Ольга Каллинӑна «Профессие парӑнса ӗҫлекен» номинацире, Элӗк районӗн 1-мӗш номерлӗ «Ҫӑлкуҫ» ача-пӑча пахчин воспитательне Вера Морозовӑна «Пултаруллӑ ҫамрӑк воспитатель», Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫ лицейӗн пуҫламӑш классен вӗрентекенне Эльвира Николаевӑна «Ҫӗнӗлле ӗҫлекен учитель» номинацире ҫӗнтерӳҫӗ тесе палӑртнӑ.
Паян, пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, «Шупашкар-Ҫӗрпӳ» 125-мӗш маршурт ҫине вӗр ҫӗнӗ 18 автобус тухнӑ. Вӗсенчен иккӗшӗ саппасра пулӗҫ.
Иртнӗ ҫул вӗҫӗнче республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви 125-мӗш маршрут валли ҫӗнӗ перевозчика суйланӑ. Ҫӗнтерӳҫи — «АвтоУспех» тулли мар яваплӑ общество. 125-мӗш маршрут ҫинче вӑл 5 ҫул ӗҫлӗ.
Лармалли 17 вырӑнлӑх, пӗтӗмпе вара 22 пассажирлӑх «Газель city» ҫӗнӗ автобуссем кӳмепе ҫӳрекен сусӑрсене кӗрсе тухма меллӗ. Салонта кондиционер ӗҫлет, автобус ӑҫта ҫитнине пассажирсене цифрӑллӑ маршрутизатор пӗлтерсе пырать.
Шупашкартан Кӳкеҫе турттаракан маршрут ҫинче хальлӗхе ҫӗнӗ перевозчика палӑртман-ха, Софроновпа вара маларах килӗшӗве татнӑ. Асӑннӑ поселока пурӑнакансем автобуссем начар ҫӳрени пирки тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче тӑтӑшах евитлеҫҫӗ. Маршрут ҫинче автобуссем епле ҫӳренине Шупашкар район администрацийӗ кунсерен тӗрӗслесе тӑма шантарнӑ.
Пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Шупашкарти Трактор тӑвакансен проспектӗнчи 63/21-мӗш ҫуртри икӗ пӳлӗмлӗ хваттерте пушар пулнӑ. Вырӑна пушарнӑйсен 5 машини ҫитнӗ, ҫулӑма 20 минутран сӳнтернӗ. Шел, хваттер хуҫи, 1965 ҫулта ҫуралнӑскер, вилнӗ.
Тепӗр кунхине ирхи 6 сехетре Кӳкеҫри Совет урамӗнчи лавкка ҫуннӑ. Пушара ҫур сехетрен сӳнтернӗ. Лавккари икӗ холодильник, стеллаж ҫунса кайнӑ, шалти отделка хӑрӑмланса ларнӑ.
Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 204 пушар пулнӑ, вӗсенче 17 ҫын вилнӗ.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре пурӑнакан 30 ҫулти арҫынна тусне пулӑшнӑшӑн явап тыттарнӑ. Тӗрӗссипе, ырӑ туман-ха вӑл ӑна. Преступление пытарма пулӑшнӑ.
2020 ҫулхи раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче посёлокри общежитисенчен пӗринче хайхи этем хӑйӗн пӗлӗшӗ ҫынна йывӑр сиен кӳнине курнӑ. Ҫавна пула лешӗ вилсе кайнӑ. Темиҫе кунтан пӗлӗшӗпе вӑл инкек вырӑнне таврӑннӑ. Лешӗ пӑтӑрмаха пытарас тесе ҫынна вакласа миххе чикнине пӑхса, ӑна ҫывӑхри ҫырмана кайса пенине пӗлсе тӑнӑ.
Преступлени тунине пытарнӑшӑн 30 ҫулти арҫынна пуҫиле майпа айӑпласа 15 пин тенкӗ штраф хурса панӑ.
Кӳкеҫри «Бичурин тата хальхи самана» музейра паян «Деревья и мы» (чӑв. Йывӑҫ тата эпир) ятлӑ курав уҫӑлнӑ. Ӑна Вячеслав Еткер кӳлепеҫӗ 60 ҫул тултарнӑ ятпа йӗркеленӗ.
Кӑшӑлвирус чирӗ сарӑлнине шута илсе курава уҫнӑ уява чылайӑнах пухӑнман. Район администрацийӗ ячӗпе социаллӑ ыйтусемпе ӗҫлекен район пуҫлӑхӗн ҫумӗ Татьяна Иванова тухса калаҫрӗ. Вӑл скульптора Хисеп хучӗпе чысларӗ. Юбиляра саламлама пысӑк ушкӑн Чӑваш ӳнерҫисен ушкӑнӗнчен пынӑччӗ. Вӗсем Вячеслав Еткере кӗпе тӑхӑнтартрӗҫ, тӗрлӗ парнесем парнелерӗҫ. Тӑванӗсем те — ывӑлӗпе кинӗ тата мӑнукӗ 60 ҫул тултарнӑ ӳнерҫе ӑшӑ сӑмахсем каларӗҫ.
Вячеслав Еткер (Андреев) 1962 ҫулхи пушӑн 3-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Тимой ялӗнче ҫут тӗнчене килнӗ. Хальхи вӑхӑтра вӑл Ишлейре пурӑнать, кунтах унӑн ӗҫ лаҫҫи вырнаҫнӑ. 1989 ҫулта вӑл Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнче пӗлӳ илнӗ, ӳнерпе графика факультетне пӗтернӗ.
Вячеслав Еткер ытларах енӗпе йывӑҫран касса кӳлепесем тӑвать. Вӑл хатӗрленӗ юпасем республикӑн тата Раҫҫейӗн чылай кӗтесӗсенче вырнаҫнӑ. Вячеслав Еткер тунӑ парк кӳлеписем ҫавӑн пекех Элӗкре, Красноармейскинче тата ытти район центрӗсенче тӑраҫҫӗ.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче шкул тума палӑртаҫҫӗ. Вӗренӳ учрежденийӗ 375 вырӑнлӑх пулмалла. Ӑна 2023 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗ тӗлне туса пӗтермелле.
Контрактӑн пуҫламӑш хакӗ – 268 миллион тенкӗ. Ӗҫе пурнӑҫлакан строительство организацине кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче палӑртӗҫ.
Ӗҫ заказчикӗ – Сӗнтӗрвӑрри районӗн администрацийӗн вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин пайӗ.
Маларах эпир Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре шкул тӑвассине пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн ертӳҫи Олег Николаев Кӳкеҫри шкул строительствипе (ӑна проектлассипе, тӑвассипе, эксплуатацилессипе) ҫыхӑннӑ концесси килӗшӗвне «ПроШкола» тулли мар яваплӑ обществӑпа тӑвасси ҫинчен калакан хушӑва алӑ пуснӑ.
Килӗшӗве пурнӑҫлассишӗн Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Председателӗн ҫумӗ – Чӑваш Енӗн РФ Президенчӗ ҫумӗнчи полпречӗ Алексей Ладыков яваплӑ тесе палӑртнӑ.
Чӑваш Енӗн тӗп хули ҫеҫ мар, ун ҫывӑхӗнчи ялсем те сарӑлса пыраҫҫӗ. Шупашкар районӗн центрӗ те ҫавах. Кӳкеҫре юлашки темиҫе ҫулта 9-шар хутлӑ 7 ҫурт хӑпартса та лартрӗҫ. Вӗсенче ытларах чухне ҫамрӑк ҫемьесем тӗпленеҫҫӗ. Республикӑн кӑнтӑр енчи районӗсенчи ҫемьесем Шупашкар ҫывӑхне туртӑнаҫҫӗ, хулари общежитисенче пурӑннисем те Кӳкеҫре хваттерлӗ пулчӗҫ.
Ҫамрӑк ҫемьесенче ачасем ҫуралаҫҫӗ. Вӗсене шкул кирлӗ. Паянхи куна Кӳкеҫре икӗ шкул. Ҫакӑ сахал, паллах. Кӳкеҫсем тепӗр шкул пирки тахҫанах ӗмӗтленеҫҫӗ.
Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн ертӳҫи Олег Николаев Кӳкеҫри шкул строительствипе (ӑна проектлассипе, тӑвассипе, эксплуатацилессипе) ҫыхӑннӑ концесси килӗшӗвне «ПроШкола» тулли мар яваплӑ обществӑпа тӑвасси ҫинчен калакан хушӑва алӑ пуснӑ.
Килӗшӗве пурнӑҫлассишӗн Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Председателӗн ҫумӗ – Чӑваш Енӗн РФ Президенчӗ ҫумӗнчи полпречӗ Алексей Ладыков яваплӑ тесе палӑртнӑ.
Шкул 825 вырӑнлӑх пулмалла.
Килсӗр-ҫуртсӑр йытӑсем пирки тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче пӗрмаях ҫыраҫҫӗ. Кӳкеҫсем те хуҫасӑр ҫав чӗрчунсенчен шикленеҫҫӗ. Йытӑсем кушаксене туртса ҫураҫҫӗ, ачасене хӑратаҫҫӗ, ҫынсене ҫыртаҫҫӗ тесе «Кугеси/Общественный совет» (чӑв. Кӳкеҫ/Общество канашӗ) пабликра вӗҫӗмех пӗлтереҫҫӗ.
Килсӗр-ҫуртсӑр йытӑсен нушине тӳре-шара та пӗлет. Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев, ав, кун пирки Инстаграмри хӑйӗн странцинче ҫырнӑ. Вӑл хыпарланӑ тӑрӑх, Ҫӗмӗрлере хуҫасӑр йытӑсене тытма 150 вырӑнлӑх приют уҫасшӑн. Анчах ун валли малтанласа укҫа пӑхса хӑвармалла.
Хальхи вӑхӑтра ун пек приютсем Шупашкарта (унта 350-500 чӗрчуна пӗр харӑс усрама май пур) тата Кӳкеҫре (150 вырӑнлӑх) пур.
Паян, нарӑс уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, республикӑри тата тепӗр больница ковид-госпиталь евӗр ӗҫлеме тытӑннӑ. Хальхинче ӑна Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре уҫнӑ.
Асӑннӑ сывлӑх сиплев учрежденийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑшӑлвируспа чирлисене унти стационарта паян ирхи 8 сехетре йышӑнма тытӑннӑ.
Стационара ҫавӑн пек ӗҫлеттернине чирлекенсем йышлипе ӑнлантарнӑ. Ковид-госпиталь пӗр харӑсах 140 ҫынна йышӑнма пултарать.
Апла пулин те сывлӑх сыхлав учрежденийӗнче ҫынсене асӑрхануллӑ пулма чӗнсе каланӑ. Больницӑра вырӑн пурри унта лекмеллине пӗлтермест. Ҫавӑнпа та халӑх йышлӑ вырӑнта маска тӑхӑнса ҫӳремелле, киле е ӗҫе ҫитнӗ-ҫитмен алӑ ҫумалла т.ыт.те.
+4.3 °C