Паян ҫур ҫӗр иртни 2 сехетре Шупашкарти Павлов мичман урамӗнчи 7-мӗш ҫуртра хваттер ҫуннӑ. Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, унта 90 ҫулти хӗрарӑм пурӑннӑ.
Пушар 4-мӗш хутри икӗ пӳлӗмлӗ хваттерте тухнӑ. Ҫулӑм сӗтел-пукана, шалти отделкӑна сиенлетнӗ. Ватӑ кил хуҫи хӗрарӑмне пушарнӑйсем урама илсе тухнӑ. Сӗрӗмпе наркӑмӑшланнӑскере Хулари тӗп пульницӑна илсе ҫитернӗ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, пушар электрохатӗр юсавсӑрлӑхне пула тухнӑ. Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 1423 пушар пулнӑ.
Ҫӗрпӳ районӗнче пурӑнакан Матрена Сергеевна Александрова 100 ҫул тултарнӑ. Вӑл – Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗ.
Матрена Сергеевна 1942 ҫулта ҫара кайнӑ, Амур ҫинчи Комсомольск хулинче лекнӗ. Вӑл 596-мӗш батальонра ҫанталӑка сӑнакан пулнӑ. Ҫавӑн пекех чӑваш хӗрарӑмӗ Япони вӑрҫине хутшӑннӑ. Куншӑн ӑна «Японие ҫӗнтернӗшӗн» медальпе чысланӑ.
Киле вӑл 1945 ҫулта сержант званийӗпе таврӑннӑ. Унтан кладовщикре, ял канашӗн секретарӗнче, поварта ӗҫленӗ. Матрена Сергеевна пӗтӗмпе 50 ытла ҫул ӗҫленӗ, 6 ача ҫуратса ӳстернӗ. Халӗ вӑл Ҫӗрпӳ хулинче пурӑнать, 11 мӑнукӗшӗн, вӗсен 14 ачишӗн савӑнать.
Шупашкар хулинче пурӑнакан 67 ҫулти хӗрарӑм ют ҫын карттипе усӑ курнӑ. Ҫыннӑн банк карттипе вӑл апат-ҫимӗҫ лавккисенче 10 пине яхӑн тенкӗлӗх тавар туяннӑ.
Банк карттине 44 ҫулти хӗрарӑм ҫухатнӑ. Шупашкарта пурӑнакан ҫав ҫын картта ҫинчен 10 пине яхӑн тенкӗ ҫӗтни пирки смс-ҫыру килсе йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтнӑ.
Лавккара ют ҫын карттипе апат-ҫимӗҫ туяннӑ ватӑ хӗрарӑм видеокамера ҫине лекнӗ. Ӑна шыранине пӗлтерсе массӑллӑ информаци хыпарӗсенче хыпарланӑ. Амӑшне йӗрке хуралҫисем шыранине ватӑ ҫынна хӗрӗ пӗлтернӗ. Ҫавӑн хыҫҫӑн хӗрарӑм йӗрке хуралҫисем патне васканӑ, ҫын карттипе усӑ курнишӗн питех те ӳкӗннине, парӑма ҫывӑх вӑхӑтра татассине пӗлтернӗ.
Ҫӗрпӳ районӗнчи Энӗшхӗрри ялӗнче пурӑнакан 83 ҫулти хӗрарӑм ҫухалнӑ. Римма Платонова (Васильева) юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнче килтен тухса кайнӑ. Вӑл ӑҫталла кайнине никам та пӗлмест.
Римма Платонова ҫутӑ симӗс тӗслӗ камуфляж куртка, хура ҫӑматӑ тӑхӑннӑ пулнӑ. Хӑй 150 сантиметр ҫӳллӗш, имшер кӗлеткеллӗ. Куҫӗ хӑмӑр, ҫӳҫӗ шуралнӑ. Ватӑ хӗрарӑма тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ.
Ун пирки мӗн те пулин пӗлетӗр е ӑна курнӑ пулсан ҫак номерпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ: 88007005452.
Муркаш районӗнчи Москакасси ялӗнче пурӑнакан Неонила Белова 105 ҫул тултарнӑ. Вӑл халӗ 6 ачипе, 10 мӑнукӗпе, 22 кӗҫӗн мӑнукӗпе, вӗсен 3 ачипе савӑнса пурӑнать.
Неонила Белова колхозра ӗҫленӗ, унтан вӑрҫӑ пуҫланнӑ. 2 ҫулти Аримӑна талӑклӑха, е ытларахлӑха хӑварса окоп чавма кайнӑ. «Вӑл – тӗслӗх. Унӑн мӗн чухлӗ вӑй-хал. Вӑл нихӑҫан та хуҫӑлмасть», - теҫҫӗ ун пирки тӑванӗсем.
Ватӑскер кунсерен хусканусем тӑвать: картлашкапа 8 хут анса хӑпарать. Ҫапла вӑл сывлӑхне ҫирӗплетет.
Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа вилекенсем ҫаплах нумай-ха. Кунсерен 10-20 ҫын пурнӑҫран уйрӑлать.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви кӑшӑлвируспа ытларах кам чирленине палӑртнӑ. Статистика кӑтартнӑ тӑрӑх, аслӑрах ӳсӗмри ҫынсем. Чирленисен 25 проценчӗ - 61-70 ҫулсенчи ҫынсем, 27 проценчӗ – 71-80 ҫулсенчисем, 28 проценчӗ – 81-90 ҫулсенчисем. Апла вилекенсен 85 проценчӗ 60 ҫултана аслӑрах пулнӑ.
Чире пула пурнӑҫран уйрӑлнӑ ҫынсенчен ытларахӑшӗ чӗрепе юн тымарӗсен, эндокрин /сахӑр диабечӗ, самӑр пулни/ тытӑмӗн чирӗсемпе аптӑранӑ.
Пирус асӑрханмасӑр туртнӑран Шупашкарта балкон ҫунма тытӑннӑ. Анчах хальлӗхе паллӑ мар: хуҫи хӑй туртнӑ е пирус пуҫӗ ҫӳлти балконран ӳкнӗ.
Ӗнер 17 сехет ҫурӑра Николаев урамӗнчи 47-мӗш ҫуртра балкон ҫунма тытӑннӑ. Икӗ пӳлӗмлӗ хваттертен 90 ҫулти кил хуҫине эвакуациленӗ. Унта ҫӑра тӗтӗм сарӑлнӑ. Ватӑ арҫынна тухтӑрсем пулӑшнӑ.
Кун тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттереҫҫӗ.
Алтайра 83 ҫулти хӗрарӑм ҫухалнӑ. Вӑл Чӑваш Ене килме пултарнӑ. Ҫапла пӗлтерне Чӑваш митрополийӗн сайтӗнче.
Евдокия Захарова Алтай Республикинчи Турочак районӗнчи Лебедское ялӗнче пурӑнать. Авӑн уйӑхӗн 27-мӗшӗнче вӑл килтен кайнӑ та таврӑнман. Ывӑлӗ пулӑшу ыйтать.
Ватӑ хӗрарӑм нерв тытӑмӗн чирӗпе аптӑрать, ҫавӑнпа вӑл тӑван тӑрӑхне, Чӑваш Ене, килме пултарнӑ. Евдокия Захарова имшер кӗлеткеллӗ, 150 сантиметр ҫӳллӗш. Тухса кайнӑ чухне хӗрлӗ куртка, хура атӑ тӑхӑннӑ, симӗс тутӑр ҫыхнӑ. Ӑна куракансене ҫак номерпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ: 8 (800) 700-54-52.
«Лиза Алерт» отряд хастарӗсем юпа уйӑхӗн 6-мӗшӗнче ҫӗрӗпех 73 ҫулти арҫынна шыранӑ. Вӑл ҫухални пирки 21 сехет те 25 минутра пӗлтернӗ.
Ватӑ арҫын ӑс-тӑн енчен арпашӑннӑ. Вӑл кӑнтӑрла урама уҫӑлма тухнӑ та киле таврӑнман. Ҫӗрле ун чухне 3 градус таранах шӑнтмалла пулнӑ. Арҫын ҫумӗнче телефон та пулнӑ. Анчах шӑнкӑравласан вӑл ӑна тытман. Темле майпа арҫын телефона тытнӑ, темиҫе сӑмах каланӑ. Ҫӑкна пула нимеҫӗсем «ребус» хуравне тупнӑ. Вӗсем старике ҫур ҫӗр иртни 1 сехетре тупнӑ.
Сӑмах май, нимеҫӗсем пӗлтӗр те ҫак арҫынна шыранӑ. Ун чухне те вӑл ӑс енчен арпашӑннӑ.
(«Чӗрӗ чӑваш. Чӗрӗ мар чӑваш» кӗнекерен)
2019 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Горький ячӗпе хисепленекен МХАТ-ра А.Г. Дугин «Метафизика Синей Птицы» лекци вулать (14 лекцирен тӑракан «Онтология и антропология театра» ярӑмран). Ӑна 1905 ҫулта ҫырнӑ бельги ҫыравҫын тата философӗн Морис Метерлинкӑн «Сенкер Кайӑк» пьесине халалланӑ. «Пьесӑсен пьеси. Кайнисен тӗнчи пирки, ӗмӗр чӗрӗ архетипсен тӗнчи пирки, хӑватсен чӗмӗсем вӑранни пирки каланӑ тарӑнран тарӑн, философилле, неоплатоникла халай/сӑмах» («Пьеса пьес. Глубинное, философское, неоплатоническое послание о мире мертвых, о мире вечных архетипов, о пробуждении духов стихий». – Дугин А.Г. Формирование нашего сознания через русский театр. Студия «Аврора», 2020 г.).
«Вилнисем ҫук, вилӗм те ҫук», — тесе ӗненнӗ Метерлинк.
А.Г. Дугин лекцийӗнчен:
«Тильтильпе Митиль вилнисен тӗнчине ҫитеҫҫӗ. Ку вӑл шаман тӗнчен тӗрлӗ сийӗсене ҫул ҫӳренин классикӑлла пуҫламӑшӗ. Малтан ачасем аслашшӗпе асламӑшӗ пурӑнакан ҫӗре лекеҫҫӗ. Кунтах ҫут тӗнчерен уйрӑлнӑ пиччӗшӗ-шӑллӗсем, аппӑшӗ-йӑмӑкӗсем.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (17.06.2025 21:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, 12 - 14 градус ӑшӑ пулӗ.