Раҫҫейӗн вӗренӳ министрӗ Ольга Васильева Чӑваш Енри ӑслӑ ачана ырланӑ.
Ҫӗршыв шайӗнчи пысӑк тӳре-шара авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче «ТВ Центр» телеканалпа эфира тухакан «Право знать» телекӑларӑмра вӗренӳпе ҫыхӑннӑ ыйтусене хуравланӑ.
«Вӑтам пӗлӗве Мускавра ҫеҫ ҫӳллӗ шайра илме май пур-и?» ыйтӑва хуравланӑ май вӑл: «Мегаполис теме май ҫук центрсемех тӗнче шайӗнчи олимпиадӑсем валли чи лайӑх ачасене хатӗрлеҫҫӗ», — тенӗ. Сӑмахне ҫирӗплетме ҫапла регионсене асӑннӑ: «Вятка, Киров, Пермь, Екатеринбург, Чӑваш Ен». Унсӑр пуҫне вӑл «Шкулта астрономи ҫук пулин те Чӑваш Енри ача астрономи енепе пӗтӗм тӗнчери олимпиадӑра ҫӗнтернӗ», — тесе палӑртнӑ.
Кӑларӑмра учебниксен шутне, шалу шайне тата ытти ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
Хальхи вӑхӑтри информаци технологийӗсем малалла аталанса пыраҫҫӗ. Ҫавна май пурнӑҫ палӑрмаллах ҫӑмӑлланать. Пӗр-пӗр ӗҫ тӑвассишӗн ӗҫрен ыйтса кайса е черетре ларса вӑхӑта ҫухатмалла мар. Патшалӑх е муниципалитет кӳрекен хӑш-пӗр пулӑшӑва тӗнче тетелӗ урлӑ илме май пур.
Чӑваш Енре ҫак кунсенче ҫӗнӗ информаци ресурсӗ ӗҫлесе кайнӑ. Хушма пӗлӳ паракан организацисен сайт-навигаторӗ пулӑшнипе кружоксемпе секцисене килте ларсах ҫырӑнма май килӗ.
«Навигатор дополнительного образования Чувашской Республики» (чӑв. Чӑваш Республиикн хушма пӗлӗвӗн навигаторӗ) сайтри информаципе тӗрлӗ ҫулхи ачасемпе вӗсен ашшӗ-амӑшӗпе усӑ курайӗ. Хальхи вӑхӑтра унта 125 организацин 1200 ытла программине вырнаҫтарнӑ.
Ҫак кунсенче пирӗн республикӑри массӑллӑ информаци хатӗрӗсем пӗр-пӗринпе ӑмӑртса тенӗ пек Шупашкарти Кадет корпусӗнчи ӗҫ-пуҫ пирки хыпарласа тӑчӗҫ. Аса илтерер, Кадет корпусӗпе ун ҫывӑхӗнчи парка хӑтлӑх кӗртес ӗҫе ниме мелӗпе те йӗркелерӗҫ. Унта студентсемпе кадетсен ашшӗ-амӑшӗ, журналистсемпе вӗрентекенсем, тӳре-шара хутшӑнчӗҫ.
Кадет корпусне авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне туса пӗтереймӗҫ текен сас-хура та хӑш-пӗр МИХра анлӑ сарӑлнӑччӗ. Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ку хыпара ҫине тӑрсах сирчӗҫ. Чӑн та, халӗ кадетсем парада хатӗрленни паллӑ. Ҫапах та парта хушшине вӗсем авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче кӗрсе лараймӗҫ.
«Тепӗр эрнере пирӗн вӗренекенсем сбора тухса кайӗҫ: 5-7-мӗш классем — Крыма, 8-11-мӗшсем — Перме. Унта вӗсем физкультурӑпа спорт занятийӗсенче ӑсталӑха аталантарнисӗр пуҫне тӗрлӗ енӗпе пӗлӗвне тарӑнлатӗҫ», — ӑнлантарнӑ журналистсене Кадет корпусӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Эльвира Игорева паян журналистсене.
Чӑваш Енри пушар хуралӗн ӗсченӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑри хӑш-пӗр вӗренӳ учрежденийӗ ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗр мар.
Ҫӑлавҫӑсем 439 шкулпа 340 ача пахчине, аслӑ пӗлӳ паракан 14, вӑтам ятарлӑ пӗлӳ паракан 27 заведенине, тӑлӑх ачасен 3 центрне тата хушма пӗлӳ паракан 104 организацие шута илнӗ.
Пушар надзорӗ мӗнпур организацирен 859-шне, е 93 процентне, ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ валли хатӗр тесе йышӑннӑ. Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче 257 кӑлтӑк тупса палӑртнӑ, должноҫри 80 ҫынна явап тыттарнӑ.
Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗр маррисем — ҫичӗ организаци. Ҫавсен шутӗнче — Шупашкарти строительство тата хула хуҫалӑхӗн техникумӗ, Ҫӗнӗ Шупашкарти «Маленькая страна» (чӑв. Пӗчӗк ҫӗршыв) 1-мӗш ача пахчи, Элӗкри И.Я. Яковлев ячӗллӗ вӑтам шкул, Комсомольскинчи 2-мӗш вӑтам шкул, Муркаш районӗнчи Шомикри вӑтам шкул, Улатӑрти 2-мӗш вӑтам шкул тата Ҫӗнӗ Шупашкарти 2-мӗш вӑтам шкул.
Ҫӗмӗрлери 2-мӗш вӑтам шкулта юсав ӗҫне юпа уйӑхӗн 25-мӗшӗ тӗлне ҫес вӗҫлӗҫ. Унччен ачасем урӑх шкулсене ҫӳрӗҫ.
Ялсенчи ачасене шкула автобуспа турттарнине пӗлетпӗр-ха. 2018/2019-мӗш вӗренӳ ҫулӗсенче Шупашкарти «Соляное» микрорайонти ачасем валли те автобус уйӑрӗҫ.
Ҫӗнӗ районта пурӑнакансем пӗлтернӗ тарӑх, вӑл тӑрӑха общество транспорчӗ сайра ҫӳрет, ачасене ҫывӑхра шкула яма вӗренӳ учрежденийӗ ҫук. Ҫавна май вӗсем хулари тӗрлӗ шкулта пӗлӳ илӗҫ: 23, 30, 33, 35-мӗшӗсенче.
Нина Васильева ятлӑ хастар хӗрарӑм ачасене шкула ҫӳретес ыйтупа Чӑваш Ен Элтеперӗ патне йышӑнӑва кайнӑ. Михаил Игнатьев, сӑмах май, граждансене ӗнер хӑйсен ыйтӑвӗсемпе йышӑннӑ.
Хӗрарӑма республика ертӳҫи 1-3-мӗш классенче вӗренекенсем валли 21 вырӑнлӑх автобус уйӑрассине пӗлтернӗ. «Ҫӗнӗ хула» микрорайонта шкул туса пӗтерсен «Соляное» микрорайонтисем унта ҫӳреме пуҫлӗҫ.
Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ пуҫланиччен шутлӑ кунсем юлчӗҫ. Вӗрентекенсем ачасене кӗтсе илме хатӗр-и? «На связи» форум журналисчӗсем авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ умӗн Шупашкарти шкулсенчи вакансисене тишкернӗ.
Мӗнле педагогсем ҫитмеҫҫӗ-ха? Ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗ тӗлне хулари шкулсенче 189 ваканси пулнӑ. Пушӑ вырӑнсен 85 проценчӗ – педагогсен вакансийӗ, ытти – урӑх персоналӑн.
Чылай ҫӗрте математика, пуҫламӑш классен, вырӑс чӗлхипе литературин, вӑй-хал культурин, акӑлчан чӗлхин, информатика вӗрентекенӗсем ҫитмеҫҫӗ. Ҫавӑн пекех шкулсем 10 социаллӑ педагога, 8 аслӑ вожатӑя, 8 педагог-психолога, 6 логопеда, 3 дефектолога, 1 хореографа илме хатӗр.
Чӑваш кӗнеке издательстви ҫӗнӗ вӗренӳ кӗнекисемпе пособийӗсем кун ҫути кӑтартӗ.
Шкулсенче 8-мӗш класра чӑваш чӗлхи вӗренме А.С. Егоровапа Ю.М. Виноградовӑн «Чӑваш чӗлхи» кӗнеки пичетленӗ.
2-мӗш 3-мӗш классем валли Е.В. Енькка «Родной край» вӗренӳ пособийӗ хатӗрленӗ. Кӑларӑмра автор хальхи вӑхӑтри Чӑваш Енпе, чӑваш тата ытти халӑх культурипе паллаштарать. Кӗнекене вӑл литература страницисемпе пуянлатнӑ.
Вӗрентекенсем валли хатӗрленӗ ӗҫсенчен «Уроки литературного чтения» методика сӗнӗвне палӑртмалла. Вӑл — Т.В. Артемьевапа О.И. Печникова 1-4-мӗш классем валли хатӗрленӗ «Литературное чтение» вӗренӳ пособийӗ валли хатӗрленӗскер.
Чӑваш кӗнеке издательствинче чӑваш чӗлхи вӗрентмешкӗн методика кӑларӑмӗсене пичетлеме палӑртнӑ.
Патӑрьел район администрацине ертсе пыракан Рудольф Селивановӑн аслӑ диплом илни ҫинчен калакан диплом ҫук-мӗн. Вӑл аслӑ шкулта пачах вӗренмен мар-ха. Официаллӑ ҫӑлкуҫсенчи биографире маларах вӑл икӗ дипломлине пӗлтернӗ. Анчах халӗ, Александр Белов журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, муниципалитетӑн сайтӗнчи биографире улшӑну пулса иртнӗ.
Журналист унчченхи хыпарӑн скриншочӗсене те вырнаҫтарнӑ. Унта ҫырни тӑрӑх хакласан, Рудольф Селиванов 2001 ҫулта Мускаври прикладной биотенхнологи университетӗнче «Финанс тата кредит» специальноҫа алла илнӗ. Халӗ ҫав хаклӑ хут ҫинчен калакан йӗрке ҫухалнӑ.
Александр Белов прокуратура Патӑрьел районӗнче нумаях пулмасть тӗрӗслев ирттернине, ҫавӑн вӑхӑтӗнче суя дипломлисене тупса палӑртнине асӑннӑ.
Чӑваш чӗлхи тӗнче тетелӗнче анлӑ сарӑлса пымалла. Ку шухӑша республикӑн вӗренӳ тата ҫамрӑксен ӗҫӗн министрӗ Александр Иванов паян иртнӗ канашлура каланӑ.
Шупашкарта республикӑри вӗрентекенсен ҫурла уйӑхӗнчи канашлӑвӗ иртнӗ. Унта Чӑваш Ен Элтеперӗ, республикӑри хуласемпе район администрацийӗсен пуҫлӑхӗсем, вӗрентекенсем хутшӑннӑ.
Мероприятире Александр Иванов министр юлашки ҫулсенче пирӗн тӑрӑхра 10 шкул, 47 ача пахчи хута кайнине, вӗренӳ отраслӗнчи ытти ҫитӗнӗве палӑртнӑ. 2025 ҫул тӗлне пур шкулта та ачасем пӗрремӗш сменӑра ҫеҫ вӗренӗҫ. Хальхи вӑхӑтра пуҫламӑш класс ачисемех иккӗмӗш сменӑра вӗренеҫҫӗ. Ашшӗ-амӑшӗ палӑртнӑ тӑрӑх, ҫакӑ калама ҫук мелсӗр. Етӗрнере ҫак ыйту килес ҫул татӑлмалла. Унта пуҫламӑш классем валли шкул уҫма шантараҫҫӗ.
Ӗнерхи кун тӗлне Шупашкар районӗнчи пилӗк шкул ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗрленсе ҫитеймен. Ҫакна Чӑваш Ен Элтеперӗ ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен тата муниципалитетсен ертӳҫисемпе тунтикунсерен ирттерекен канашлура сӳтсе явнӑ.
Республикӑн вӗренӳ министрӗ Александр Иванов пӗлтернӗ тӑрӑх, 849 шкултан 843-шне ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне комиссисем йышӑннӑ. Культура, Спорт, Сывлӑх сыхлав министерствисен балансӗсем ҫинчи шкулсем те пур. Вӗсем — 81. Вӗсене те ятарлӑ комиссисем тӗрӗслесе йышӑнӗҫ.
Шупашкар районӗнчи пилӗк шкулта юсав ӗҫе графикран юлса пырать. Александр Иванов министр ҫавӑншӑн район администрацине ӳпкелесе калаҫнӑ.
Шкулсенче юсав ӗҫӗ ирттермелли килӗшӗве ҫурла уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче кӑна алӑ пуснӑ-мӗн.
+19.3 °C