Тӗлӗнмелле хыпар пӗлтернӗ паян Шупашкар хула администрацийӗн пресс-служби — Чӑваш Енӗн тӗп хулин «Пӗрлештернӗ хуласем тата вырӑнти влаҫ» саммита йышӑнма шанӑҫ тупӑннӑ.
Вӗсен хыпарӗ тӑрӑх, Пӗтӗм тӗнчери «Пӗрлештернӗ хуласем тата вырӑнти влаҫ» ассоциацин Еврази регонӗнчи уйрӑмӗн виҫҫӗмӗш саммичӗ 2019 ҫулта иртӗ. Анчах вӑл ӑҫта пуласси хальлӗхе паллӑ мар. Хула депутачӗсен ячӗпе нумаях пулмасть ҫыру килнӗ. Унта палӑртнӑ тӑрӑх, Шупашкар та саммит ирттерме заявка хатӗрлесе ярса пама пултарать.
Халӑх тарҫисем куншӑн савӑннӑ — ара, Чӑваш Ен тӗп хули Шупашкар йӗркеленнӗренпе 550 ҫул ҫитнине 2019 ҫулта анлӑн паллӑ тума хатӗрленет-ҫке-ха. Вӑл халӑхсене пӗрлештерекен пысӑк мероприятипе ҫыхӑнни вара лайӑх кӑна.
Акӑ ӑҫта пурӑнса ҫитрӗмӗр. Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен пӗртен-пӗр хаҫатне хупса ӑна вырӑсла кӑна кӑларса тӑрасшӑн. Кун пирки ӗнер халӑх тетелӗсенче хыпар сарӑлнӑ, паян «Хыпар» хаҫат та ҫырнӑ.
Чӑваш наципе культура автономийӗн ӗҫтӑвком ларӑвӗ нумаях пулмасть Чӗмпӗрте иртнӗ, тӗп ыйту «Канаш» хаҫат пуласлӑхӗ пирки пулнӑ.
«Паян телефонпа Николай Ларионовпа (сӑмах «Канаш» хаҫат редакторӗ пирки пырать) та калаҫрӑм... Олег Мустаев облаҫри чӑваш автономийӗн пуҫлӑхне ларни нумай вӑхӑт та иртмерӗ... И.Я. Яковлев хисепленекен ҫутӗҫ обществине хуптарчӗ, унччен «Еткер» передачӑна пӗтерсе хучӗ... Халь хӑйӗн юлташӗсемпе (депутатсем тата влаҫ ҫумӗнче ҫаврӑнакан такамсем) «Канаш» хаҫата тапӑннӑ: облаҫри пӗртен-пӗр чӑваш хаҫатне вырӑсла кӑларма тытӑнасшӑн («хаҫатӑн тиражӗ пӗчӗккӗ»; пӗр депутатӑн ачисем «Канаш» хаҫата питӗ вуласшӑн тет, анчах чӑвашла пӗлмеҫҫӗ иккен...), хаҫат редакторне Николай Ларионова ӗҫӗнчен кӑларасшӑн... Пухӑннӑ чӑвашсем ҫавна сивлерӗҫ, облаҫра МИХ пуҫлӑхӗ патне ҫыру хатӗрлеме тытӑнчӗҫ», — ҫырнӑ хӑйӗн «Ҫыхӑнура» страницинче Николай Павловский.
Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем хӑйсем кам пулнине ӗнентерекен, аякранах курӑнакан курткӑсемпе ҫӳрӗҫ. Кун пики эпир ҫирӗплетсех калаймӑпӑр та, анчах тӗнче тетелӗсенчен пӗринче Рита Кириллова журналист чӑваш парламенчӗн депутачӗсене ятарлӑ курткӑсемпе тивӗҫтерме шут тытнине пӗлтерет. Ку хыпара Александр Белов журналист та хӑйӗн страницинче вырнаҫтарнӑ.
Рита Кириллова ҫырнӑ тӑрӑх, курткӑн малти енче, сулахайра, Чӑваш Республикин гербне ӳкернӗ, сылтӑмра — Патшалӑх Канашӗ тесе вырӑсла ҫырса хунӑ. Сӑн ӳкерчӗк тӑрӑх хакласан, ҫурӑм ҫине те ҫырни пур.
«Кам шучӗпе тумлантараҫҫӗ-ши?» — пуҫ ватать «Советская Чувашия» хаҫат журналисчӗ Рита Кириллова.
Шупашкарти депутатсен хула пухӑвӗнче тӗп хулан ҫӗнӗ мэрне суйланӑ. Малашне ку тивӗҫе Евгений Кадышев пурнӑҫлӗ. Вӑл — И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн ӑслӑлӑх ӗҫӗпе вӑй хуракан проректорӗ.
Мэра паян, юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, суйланӑ. Кандидата вӑрттӑн сасӑлав мелӗпе палӑртнӑ. ЧПУ проректорӗшӗн Евгений Кадышевшӑн 30 ҫын сасӑланӑ. Вӑл присяга вуласа должноҫе йышӑннӑ. Варнава митрополит ҫӗнӗ вырӑнта тухӑҫлӑ та чыслӑ ӗҫлеме пехилленӗ, хула пуҫлӑхӗн хӑйӑвне ҫакса янӑ.
Аса илтерер: унччен ку ӗҫ вырӑнне Ирина Клементьева йышӑннӑччӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче хула мэрсӑр юлчӗ. Ирина Клементьева тӗлӗшпе ултӑ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Суд ӑна килтен тухмалла мар хупса хунӑ.
Тӗмен облаҫӗнчи чӑвашсен «Тӑван» ассоциацийӗн йышӗнчи хастарсенчен пӗрне, Геннадий Афанасьев поэта, сӑвӑ кӗнеки пичетлесе кӑларма вӑл тӑрӑхри чӑвашсен пӗрлӗхӗ тата облаҫ Думин депутачӗ Артем Зайцев (вӑл та чӑваш) пулӑшӗ. Ку хыпара «Хыпар» издательство ҫуртне ассоциаци ертӳҫи Ираида Маслова пӗлтернӗ.
Геннадий Афанасьев Тутарстанра ҫуралса ӳснӗ чӑваш иккен. Анчах вӑл Ҫурҫӗрте ӗҫлесе пурӑннӑ. Пӗлтӗр поэт Тӗмене куҫса пынӑ. Сӑввисене вырӑсла ҫырать. Хальлӗхе унӑн пӗр кӗнеке пичетленнӗ те иккен. Иккӗмӗшне кун ҫути кӑтартма «Тӑван» ассоциаци тата Тӗмен облаҫӗн Думин депутачӗ Артем Зайцев чӑваш пулӑшӗ.
Геннадий Афанасьев вырӑнти чӑвашсен ассоциацийӗ Пӗтӗм тӗнчери ваттисен кунӗ ячӗпе вырӑнти хастарсене пухса ирттернӗ уявра аякри ватӑ йӑхташӑмӑрсене хай ҫырнӑ сӑввипе саламланӑ.
Шупашкар хула пухӑвӗн улттӑмӗш созыври депутачӗ ҫул тунӑ чухне суя документсем хатӗрленӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ҫак депутат – Шупашкарти строительство фирмин генеральнӑй директорӗ.
Следстви версийӗ тӑрӑх, 2015 ҫулхи юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче депутат Красноармейски районӗнчи Мӑн Шетмӗ ял тӑрӑхӗнче ҫул тӑвасси пирки килӗшӳ алӑ пуснӑ. Хайхискер ӗҫе тивӗҫлипе пурнӑҫламан. Фирма директорӗ ӗҫе туни ҫинчен акт ҫырнӑ, ӗҫ миҫе тенке ларнине кӑтартакан справка хатӗрленӗ. Унта вӑл 327,4 пин тенкӗ тесе палӑртнӑ.
Ку укҫана фирмӑн расчет счечӗ ҫине куҫарнӑ. Халӗ ӗҫе уҫӑмлатаҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.
Ӗнер иртнӗ Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн сессийӗнче республика парламенчӗн Аппарачӗн ертӳҫине суйланӑ. Аса илтерер, ку должность унччен ҫав пукана йышӑннӑ Надежда Прокопьевӑна этем правине хӳтӗлекен уполномоченнӑя лартнӑ хыҫҫӑн пушанчӗ. Ӗнерех вӑл ЧР Паташлӑх Канашӗнчи унчченхи ӗҫе пӑрахрӗ.
Сессире парламент хӑйӗн кандидатурине сӗнчӗ. Вӑл ҫын — Аппарат ертӳҫин ҫумӗнче, патшалӑхпа право управленийӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗ Ирина Семенова. Ирина Семеновӑна кӑҫал «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ юрисчӗ» хисеплӗ ят панӑ.
Валерий Филимонов спикер Аппаратӑн ҫӗнӗ ертӳҫине ырласа сӑмах каларӗ, депутатсем те парламент сӗннӗ кандидатпа килӗшнине пӗлтерсе уншӑн сасӑларӗҫ.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн черетлӗ сессийӗ иртнине эпир ӗнерех пӗлтернӗччӗ. Кун йӗркине кӗртнӗ ыйтусем нумайран тата тӗрлӗ йышӑну йышлӑран паян та ку темӑна малалла тӑсӑпӑр.
Ӗнер «халӑх тарҫисем» (маларах депутатсене ытарлӑн ҫавӑн пек калатчӗҫ. Сӑмах ҫаврӑнӑшӗ паян хай сӗмне ҫухатнипе ҫухатманнине тишкерес тӗллевӗмӗр ҫук та ун пирки чарӑнса тӑмӑпӑр) парламентри икӗ комитет ертӳҫине суйларӗҫ. Сӑнавҫӑсем асӑрханӑ тӑрӑх, шалуллӑ должноҫсене «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташне Игорь Молякова парас мар тени черетлӗ хутчен пурнӑҫа кӗчӗ.
Парламентӑн экономика политики, агропромышленноҫ комплексӗ тата экологи енӗпе комитет ертӳҫи пулма паллӑ спортсмена, Олимп чемпионне, тӗнче чемпионкине Елена Николаевана шанчӗҫ. Тӗнче шайӗнчи паллӑ спортсменка сессире тӑван яла пилӗк ҫул каялла таврӑннине, унта хӑйӗн суйлавҫисемпе юнашар пулнине палӑртнӑ.
«Эпӗ, паллах, ҫветтуй мар. Анчах апла пулма тӑрӑшмалла. Аталанма вӗҫӗмех пулать, ҫветтуй пулса ҫуралмаҫҫӗ, пулса тӑраҫҫӗ. Ҫамрӑк депутатсене тата аслӑ юлташсене пулӑшнӑшӑн тав тӑватӑп, пӗтӗмпех турӑ ирӗкӗпе пулса пырать», — тенӗ Елена Николаева сессире.
Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗсен пысӑк йышӗ этем правине унччен юстици министрӗ пулнӑ Надежда Прокопьевӑна хӳтӗлеттересшӗн тесе эпир ҫурла уйӑхӗнче пӗлтерни тӳрре килчӗ.
Аса илтерер, маларах министр пулнӑ ҫын юлашки вӑхӑтра республикӑн Патшалӑх Канашӗн Аппарачӗн Ертӳҫинче тӑрӑшрӗ. Вӑрттӑн сасӑлав ирттерсе халӑх тарҫисенчен 35-шӗ Надежда Прокопьевашӑн сасӑларӗҫ. Ку кандидатурӑна иккӗн ырламарӗҫ.
Сасӑлама епле сасӑланине пӗлеймӗпӗр те, анчах сессире «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗ, чӑваш парламентӗнчи ҫав партин фракци ертӳҫи Игорь Моляков ӗнерхи тӳре-шара ҫынсен правине хӳтӗлессипе чунтан тӑрӑшасси пирки иккӗленнине палӑртрӗ. Ант тунӑ чухне Надежда Прокопьева тивӗҫе таса чунпа пурнӑҫлама шантарчӗ.
Паян тӑван республикӑмӑрӑн парламенчӗ черетлӗ, 12-мӗш, сессие пуҫтарӑнчӗ. Унта чылай чухнехиллех нумай ыйту кӗртнӗ. Кӗртменнисемпе пӗрлех урӑххисене пӑхса тухма сӗнекенсем те пулчӗҫ.
Раҫҫей Федерацийӗн коммунистсен партийӗн пайташӗ Григорий Данилов харӑсах икӗ сӗнӳпе тухрӗ. Вӗсенчен пӗри Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче выҫӑллӑ-тутӑллӑ пурӑннисене, ашшӗ ӑшшине туймасӑр ӳснисене пырса тиврӗ. Григорий Данилов депутат вӑрҫӑ ачисене патшалӑх енчен укҫа-тенкӗпе пулӑшмалла тесе шухӑшланине, ку сӗнӳпе Мускава тухмаллине палӑртрӗ.
Анчах чӑваш парламенчӗн социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен комитечӗ ертӳҫи Вячеслав Рафинов республикӑри халӑх тарҫисем ку ыйтӑва маларах тишкернине пӗлтерчӗ. Тутарстанри депутатсем ҫапла сӗнӳпе тухнӑ саккун проектне РФ Патшалӑх Думи пӑхса тухманнине палӑртнӑ май пирӗн тӑрӑхри депутатсем ку сӗнӳпе Федерацин Атӑлҫи округӗнчи ӗҫтешӗсемпе пӗрле тухас шухӑшлине ӗнентерчӗ.
+7.3 °C