Чӑваш Енри пӗчӗк ялсене те интернет ҫитӗ. Ҫӗршыври пӗчӗк ялсене тӗнче тетелне тухмашкӑн май туса парассипе ҫыхӑннӑ пуҫару пирки «Парламентская газета» хаҫат пӗлтерет.
Маларах та ҫапларах йышӑну тунӑччӗ. Ҫавна май пирӗн тӑрӑхри чылай яла телефон тата интернет ҫыхӑнӑвне ҫитернӗччӗ. Анчах ун чухне тӗнче тетелне килсерен тухма 500 ҫынран ытларах пурӑнакан ялсене ҫеҫ май туса панӑччӗ, 250-500 ҫынлисене – Wi-Fi урлӑ.
Ҫӗршыв Правительствин хальхи саккун проектӗнче 100-тен ытларах ҫын пурӑнакан ялсем пирки каланӑ.
Ҫӗнӗ йышӑну сахал йышлӑ ялсенче пурӑнакансене хӳтӗлессине, ҫыхӑну инфраструктурине ҫӗршывӗпех сарма май парассине палӑртнӑ.
Правительство сӗнӗвне ҫывӑх вӑхӑтри пленарлӑ ларусенчен пӗринче пӑхса тухма шухӑшлаҫҫӗ.
Пирӗн ҫӗршывра юридици пулӑшӑвӗ паракан портал уҫма палӑртнӑ. Ҫӗнӗ ресурс «мӗн тумалла?» ыйтӑва хуравлама пулӑшӗ. «Парламентская газета» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, право ыйтӑвӗсене юристсем он-лайн тата тӳлевсӗр хуравлӗҫ.
Раҫҫей Юстици министерстви «О едином государственном портале правового просвещения и бесплатной юридической помощи» (чӑв. Право ҫут ӗҫӗн тата тӳлевсӗр юридици пулӑшӑвӗн пӗрлехи патшалӑх порталӗ ҫинчен) ятпа правительство йышӑнӑвне хатӗрленӗ.
Портала 2021 ҫулта ӗҫлеттерсе яма палӑртаҫҫӗ.
Порталта ваккат тата нотариус сӗнӳ-канашӗ пулӗ. Кӑткӑс ыйтусем пулсан профессионал юристсен списокӗпе паллашма май килӗ. Регионсенче вырӑнти саккунсемпе норматив докуменчӗсем вӑйра тӑнине кура вӗсен сегментне те пӑхса хӑварӗҫ.
Вӑрҫӑ ачисем пирки юлашки вӑхӑтра час-часах калаҫаҫҫӗ. Патшалӑх хӑйсене пулӑшасса ашшӗсем ҫапӑҫу хирӗсенче пуҫ хунисен ывӑл-хӗрӗ уйрӑмах кӗтет.
Пуш уйӑхӗн 20-мӗшӗнче республикӑн Патшалӑх Канашӗнче Социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсем енӗпе ӗҫлекен комитетӑн ӗҫ ушкӑнӗ ларӑва пуҫтарӑннӑ. Раҫҫей Федерацийӗн коммунистсен партийӗн пайташӗ Александр Андреев пӗлтернӗ тӑрӑх, ларӑва асӑннӑ партин парламентри фракцийӗ сӗннипе пухӑннӑ.
«О детях войны» (чӑв. Вӑрҫӑ ачисем) саккун проектне сӳтсе явма депутатсем, влаҫра ӗҫлекенсем, юристсем пухӑннӑ. Ҫак ыйтӑва ветерансен организацийӗсемпе те маларах, пуш уйӑхӑн 13-мӗшӗнче, сӳтсе явнӑ.
Саккун проектӗнче вӑрҫӑ ачисен статусне тата вӗсене социаллӑ пулӑшу парассине пӑхса хӑварнӑ.
Вӑрҫӑ ачисен йышне 1927 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнчен пуҫласа 1945 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 3-мӗшӗччен ҫуралнисене кӗртме палӑртнӑ.
ЧР Патшалӑх Канашӗ ачасемпе ҫамрӑксене снюс сутма чарассине ырланӑ. Ҫакна паян парламент сессийӗнче йышӑннӑ. Малашне 18 ҫул тултарманнисене ҫак япалана сутакансене штрафлӗҫ.
ЧР прокуратури никотинлӑ снюса ачасемпе ҫамрӑксене сутмалла маррине палӑртса саккун проекчӗ хатӗрленӗ. Федераци саккунӗсенче ҫакна тума чаракан статьясем ҫук, ҫавна май снюса кирек хӑш ӳсӗмри ҫын туянма пултарнӑ.
Малашне Чӑваш Енре ачасемпе ҫамрӑксене снюс сутнӑшӑн граждансене – 3,5-5 пин, должноҫри ҫынсене – 10-50 пин, юридици сӑпачӗсене 50-100 пин тенкӗлӗх штрафлӗҫ.
Ленинград облаҫӗнче ҫӑмӑллӑхҫӑсен ҫӗнӗ категорийӗ пулӗ. Вӗсем — вӑрҫӑ ачисем. Ку йыша Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче ача пулнисем лекӗҫ.
Саккун проектне регионти парламент нарӑс уйӑхӗн 26-мӗшӗнче иккӗмӗш вулавра йышӑннӑ.
«Вӑрҫӑ ачисем» категорие 1927 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 3-мӗшӗнчен пуҫласа 1945 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 2-мӗшӗччен ҫуралнисем кӗрӗҫ. Ҫав вӑхӑтрах пӗр саманта та шута илмелле: «вӑрҫӑ ачисен» йышне Ленинград облаҫӗнче пилӗк ҫултан кая мар пурӑннисене ҫеҫ илӗҫ. Ун пеккисем паян — 4656-ӑн иккен.
Вӑрҫӑ ачисене социаллӑ пулӑшупа тӳлевсӗр тивӗҫтерӗҫ, тухтӑрсен вӗсем патне киле пырса тӗрӗслеме тивӗ.
Халӗ облаҫри вӑрҫӑ ачисене пенси ҫумне уйӑхсерен 624-шар тенкӗ хушса тӳленипех ҫырлахнӑ.
Снюс сутнине тата унпа усӑ курнине прокуратура тӗрӗсленине те, снюспа минренӗ 20 ҫын тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнине те Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ.
Халӗ вара ырӑ хыпар пӗлтӗмӗр. Чӑваш Енре ҫул ҫитмен ачасемпе ҫамрӑксене снюс сутма чарӗҫ. Республикӑн наркологи пульницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ятарлӑ саккун проектне прокуратура хатӗрленӗ.
Техника регламенчӗн 6-мӗш статйинче пӑхса хӑварнӑ тӑрӑх, пӗр сигаретра никотин виҫи 1 миллиграмран пысӑк пулмалла мар. Табак шутланман снюсра вара ун виҫи 10-20 миллиграмм таран. Ӑна чӑмлани ҫын сывлӑхне епле витӗм кӳнине тавҫӑрма йывӑр мар. Снюса сутма чаракан саккун ҫукран ҫамрӑксем унпа иртӗхме пуҫланӑ. Теприсем унӑн сиенне пӗлсе пӗтерейменни те пӗтерет.
Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑнах пирӗнтен хӑшӗсем черетлӗ кану кунӗсем пирки ӗмӗтленме пуҫлаҫҫӗ. Ют ҫӗршывра ӑшӑ хӗвелпе тинӗс е океан хӗрринче иленме юратакансем ҫуллаччен тӑхтамаҫҫӗ — хӗллех канаҫҫӗ.
Кану уйӑхне суйланӑ чух ҫапах та пӗр япалана шута илмелле. Укҫа-тенкӗ ҫине куҫарса пӑхсан канни пур уйӑхра та пайталлах мар. Ӑна-кӑна ӑнланакансем каланӑ тӑрӑх, ӗҫ кунӗсем нумайрах тивекен уйӑхра канни тӗрӗсрех. Кун пек чух отпуск укҫи шалупа пӗр пекрехех тенӗ пек тухать. Вырсарникунсене канмалли кун шутне кӗртни те усӑллӑ. Мӗншӗн тесен вӗсемшӗн те тӳлеҫҫӗ.
Ҫу, кӑрлач уйӑхӗсенче кансан отпуск укҫи катӑлать. Ҫав вӑхӑтрах тепӗр лайӑх енӗ те пур — асӑннӑ ҫак уйӑхсенчи кану кунӗсен шучӗпе отпуск вӑрӑмланӗ. Сӑмах май каласан, пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗнче черетлӗ канупа ҫыхӑннӑ ҫӗнӗ йӗрке вӑя кӗчӗ. Канасси пирки пирки пуҫлӑха электрон ҫырупа систерсен те ҫителӗклӗ.
Юлашки вӑхӑтра Чӑваш Енре снюссем пирки нумай калаҫма пуҫларӗҫ. Сӑлтавӗ те пур: сиенлӗскере ҫамрӑксем, ҫав шутра 18 ҫул тултарманнисем те, тутанаҫҫӗ. Йӗрке хуралҫисен те сехри хӑпнӑ: ара, снюса лавккасенче ҫӑмӑллӑнах туянма пулать-ҫке-хе.
Чи шухӑшлаттараканни – хальлӗхе Раҫҫейре снюссен сутма чаракан саккун ҫукки. Чӑваш Ен прокурорӗ Василий Пословский регионти саккуна улшӑнусем кӗртме проект хатӗрлеме сӗннӗ.
Снюс наркотик хутӑшӗ шутланать, вӑл ҫынна самаях минретет. Ку таранччен 20 ҫын пульницӑна пулӑшу ыйтма пынӑ. Ашшӗ-амӑшӗ те пӑшӑрханать, хӑшӗ-пӗри ачи снюс тутанса курни пирки каласа кӑтартнӑ. Ҫакна вӗсем шкулта тӑваҫҫӗ-мӗн.
Паян ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче саккун проектне пӑхса тухнӑ. Вӑл сусӑр ачасене воспитани паракан ҫемьесене транспорт налукӗнчен хӑтарассипе ҫыхӑннӑ.
Документра палӑртнӑ тӑрӑх, сусӑр ачана ҫитӗнтерекен ҫемьесен 150 лаша вӑйӗллӗ пӗр машинӑшӑн налук тӳлемелле мар. Элтепер ку шухӑша ырланӑ.
«Чӑваш Енре кунашкал 5 пине яхӑн ҫемье. Кашни иккӗмӗш ҫемьен тенӗ пекех ҫӑмӑл машина пур. Сусӑр ачасене, паллах, вӗренме, пульницӑна, реабилитацие илесе каймалла. Вара шухӑш ҫуралчӗ – кунашкал ҫемьесене транспорт налукӗнчен хӑтармалла. Кун пирки эпир ЧР Элтеперне Михаил Игнатьева пӗлтертӗмӗр, вӑл ӑна ырларӗ», - ҫапла каланӑ ЧР Патшалӑх Канашӗн председателӗн ҫумӗ Юрий Кислов.
Раштав уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Пӗтӗм чӑвашсен «Асам» IV кинофестивалӗ уҫӑлчӗ. Ҫавна май ӗнерех пресс-конференци иртнӗ. Йӗркелӳҫӗсем унта пуҫтарӑннисен ыйтӑвӗсене хуравланӑ, фестиваль ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Чӑваш Енри Кинематографистсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Олег Цыпленков культурӑн ҫак енне патшалӑх енчен пулӑшу кӳресси ҫинчен калакан саккун йышӑнасси пирки ӗмӗтленет. Ҫак шухӑша вӑл пресс-конференцире кӑна мар, фестиваль уҫӑлас умӗн тухса калаҫнӑ чух та палӑртнӑ. Ҫӗршывӑн тепӗр регионӗсенче ун пек саккун пур-мӗн. Тӗслӗх вырӑнне Калининград облаҫне асӑнса хӑварнӑ.
Аса илтерер: кинофестиваль иртнӗ май фильмсене виҫӗ кун кӑтартӗҫ. Раштавӑн 6-мӗшӗнче 14 сехетре «Асам» IV кинофестивалӗн ҫӗнтерӳҫисене чыслӗҫ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (17.06.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, ҫумӑр ҫума пултарать, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 13 - 15 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Корольков Василий Антонович, истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доценчӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |