Етӗрне районӗнчи Кӑкшӑм ялӗнче кӑҫалхипе вуннӑмӗш хут Чечен Республикинче пуҫне хунӑ Иванов Анатолий Геннадьевича асӑнса йӗлтӗрпе чупассипе ӑмӑртусем иртнӗ. Унта пурӗ 120 спортсмен хутшӑнчӗ.
Малтанах спортсменсем Кӑкшӑм шкулӗн спортзалне линейкӑна йӗркеленсе тӑнӑ. Пухӑннисем умӗнче Кӑкшӑм ял тӑрӑхӗн ертӳҫи Константин Михайлов, Кӑкшӑм шкул директорӗ А.М.Иванов, Етӗрнери афган вӑрҫин ветеранӗсен обществин представителӗ Н.И.Кириллов, Етӗрнери социаллӑ пайӗн специалист-эксперчӗ И.А. Семенов тата ыттисем Иванов ячӗпе иртекен ӑмӑртура пурне те Анатолий пек хастар пулма, ҫирӗплӗх, ӑнӑҫусем сунчӗҫ.
Унтан пурте Раҫҫей гимнӗ янӑранӑ хыҫҫӑн паттӑр салтака асӑнса пӗр минут шӑп тӑчӗҫ.
Калиса Михайловна, Анатолин амӑшӗ, пухӑннисене хӑйӗн ывӑлне манса кайманшӑн куҫҫуль витӗр тав турӗ, ӑмӑрту йӗркелекенсене асӑнмалӑх парнесем пачӗ. Е.В. Лобастова ертсе пыракан Кӑкшӑм шкулӗнчи ташӑ ушкӑнӗ хӑнасене ташӑпа саламларӗ.
Чи кӗҫӗннисем — пӗрремӗш класра вӗренекен Алеша Ивановпа Маша Жандарова.
Ҫӗнӗ Шупашкар хулин темиҫе шкулне, вӗсен йышӗнче пирӗн 3-мӗш шкула та ачасем чирленине пула вӑхӑтлӑха карантина хупрӗҫ. Учительсене вӗренӳнчен пушанса кӑшт сывлӑш ҫавӑрса илме пушӑ вӑхӑт тупӑнчӗ.
Пирӗн шкулта сывӑ пурнӑҫ йӗркине тытса пыраҫҫӗ. Чылайӗшӗ спортпа физкультурӑпа туслӑ. Шкулта сывлӑх кунӗ иртесси йӑлана кӗнӗ. Карантин кунӗнче шкул директорӗ Любовь Александровна сывлӑх кунне ирттерме сӗнчӗ. Пурте ырӑ сӗнӗве хаваспах йышӑнтӑмӑр.
Тепӗр кунне пурте йӗлтӗр илсе Тӗкӗрӗҫ катине утрӑмӑр. Вӑрман пире лайӑх кӗтсе илчӗ. Вырсарникун «Йӗлтӗр йӗрӗ–2015» чупу иртнӗ пирки йӗлтӗр ҫулӗ питӗ аван сыхланса юлнӑ. Йӗлтӗр сыртӑмӑр та каталанса пӗр-пӗрин хыҫҫӑн тепри тапрантӑмӑр. Хӗллехи илемлӗ кунпа киленсе ярӑннипе вӑхӑт иртни сисӗнмерӗ те.
Сывлӑх кунне ҫакӑн пек ирттерни пурне те кӑмӑла кайрӗ. Пурне те йӗлтӗрпе ярӑнса сывлӑха ҫирӗплетме йыхравлатпӑр!
Ҫак канмалли кунсенче Шупашкарти ачасемпе ҫамркӑсен 1-мӗш спорт шкулӗнче бадминтонла выляссипе республика чемпионачӗпе первенстви иртнӗ. Унта хӑлха начар илтекенсем хутшӑннӑ.
Ӑмӑртӑва районсемпе хуласенчи 43 бадминтонист пырса ҫитнӗ. Пӗчченшер разрядра та, хутӑшла мӑшӑррӑн выляссипе те Феликс Галкинпа Анастасия Николаева спорт маҫтӑрӗсем республика чемпионӗсем пулса тӑнӑ. Феликс Галкин Юрий Бардасов тусӗпе пӗрле мӑшӑрлӑ вылянӑ чух та ҫӗнтернӗ. Хӗрарӑмсен турнирӗнче Анастасия Николаевапа Ольга Долгова мӑшӑррӑн выляса хӑйсем вӑйлине ӗнентернӗ. Ҫамрӑк бадминтонистсенчен Федор Григорьев тата Виктория Карпова палӑрнӑ.
Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ тренерӗ Надежда Тонина ку ӑмӑртӑва ҫӗршывӑн первенствине кама ярассине палӑртма йӗркеленине пӗлтернӗ. Юниорсем хушшинче ӑмӑрту Чулхулара нарӑсӑн 19–22-мӗшӗсенче иртмелле. Пуш уйӑхӗн 12–15-мӗшӗсенче вара хӗрсемпе каччӑсем ҫӗршыв наградишӗн тупӑшӗҫ. Ӑмӑрту Ҫӗнӗ Шупашкарта иртмелле. Раҫҫей чемпионатне вара пуш уйӑхӗн 30–апрелӗн 3-мӗшӗсенче Ленинград облаҫӗнче пухӑнӗҫ.
Сӑнсем (10)
Нарӑсӑн 7-мӗшӗнче Елчӗк районӗнчи Патреккелте шайбӑпа хоккей вылякансен район шайӗнчи уҫӑ первнестви иртнӗ. Ӑна асӑннӑ ялта хоккей выляссине пуҫарса янӑ Н.Ф. Рыбкина халалланӑ. Хӑй вӑл физкультура учителӗ пулнӑ.
Турнира район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ — вӗренӳ пайӗн пуҫлӑхӗ Леонард Левый уҫнӑ. Спортсменсене Патреккелти тулли мар вӑтам шкул директорӗ Ольга Петрова та, ӑмӑртусен тӗп тӳри Борис Клементьев та ӑнӑҫу суннӑ.
Ӑмӑртура 5 ушкӑн тӗлпулнӑ, Патреккел, Лащ Таяпа, Аслӑ Елчӗк, Тӑрӑм тата Тӳскел ялӗнче ҫитнӗ спортсменсем. Матч виҫӗ тапхӑртан тӑнӑ, кашнийӗ 20-шар минута пынӑ. Тапхӑрпа тапхӑр хушшинче 15-шар минут канса илнӗ.
Пӗрремӗш курнӑҫу тӑрӑмсемпе тӳскелсем хушшинче иртнӗ. Кунта тӳскелсем 6:2 шутпа ҫӗнтернӗ. Иккӗӗмш хутӗнче аслӑ елчӗксем лащ таяпасене 6:1 шутпа хыҫа хӑварнӑ. Виҫҫӗмӗшӗнче патреккелсемпе тӳскелсем вылянӑ. Ку хутӗнче патреккелсем тӳскелсене 2 очко ҫитеймен. Ҫурма финала тухнисенчен патреккелсем аслӑ елчӗксенчен вӑйлӑрах выляса хапхана 3 хутчен шайба кӗртнӗ, аслӑ елчӗксен хӳтӗленесси кӑна юлнӑ. Тӳскелсемпе вылянӑ чух аслӑ елчӗксем пӗр шайба та кӗрттермен.
Нарӑсан 8-мӗшӗнче Пӗтӗм Раҫҫейри «Йӗлтӗр йӗрӗ» ӑмӑрту иртнӗ. Унта республикӑри кашни тӑрӑхах хутшӑннӑ.
Ӑмӑртура чи вӑйлисене кӑна мар, чи ҫамрӑккисемпе ваттисене те чысланӑ, парнесем панӑ. Шупашкарта чыслав «Шупашкар: 500 ул» паркра иртнӗ.
Ӑмӑртӑва хутшӑннӑ ачасене уйрӑммӑн палӑртнӑ. Чи ҫамрӑк йӗлтӗрҫӗсен йышне 2012 ҫулта ҫуралнӑ Стефания Юрьевна тата 2013 ҫулта ҫут тӗнчене килнӗ Матвей Игонин кӗнӗ. Йӗлтӗр сырнӑ чи аслӑ ҫынсем – 81-ри Леонид Иванович Никифоров, 85 ҫулти Миранда Васильевна Кольцова тата 81 ҫулти Вера Афанасьевна Орлова. Вера Орлова — Стефания Юрьевӑн кукамӑшӗ.
1946 ҫулта ҫуралнӑ Валерий Гаврилов та старта тухнӑ. Вӑл судьясене «Йелтӗр йӗрӗ» тесе ҫырнӑ 13 калпак кӑтартнӑ. Валерий Гаврилов ӑмӑртӑва пӗрремӗш хут Мускавра 1983 ҫулта хутшӑннӑ, 40 ҫухрӑм чупнӑ.
Чӑваш Енре Олимп тата Паралимп вӑййисене хутшӑнма пултаракан кандидатсене уйӑхсерен стипенди тӳлеме тытӑннӑ. Хушӑва кӑрлачӑн 30-мӗшӗнче Министрсен Кабинечӗн Председателӗ Иван Моторин алӑ пуснӑ.
Документпа килӗшӳллӗн стипендие кӑҫалхи кӑрлачран пуҫласа 2016 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 31-мӗшӗччен тӳлӗҫ. Раҫҫей командин тӗп йышне кӗнисем, 15 спортсмен, уйӑхсерен 30-шер пин тенкӗ илсе тӑрӗҫ. Резерв йышне кӗнӗ 10 спортсмена 15-шер пин тенкӗ тӳлӗҫ. Паралимп вӑййисен кандидачӗсене те ҫавӑн чухлех стипенди параҫҫӗ.
Тӗп йыша Олимп вӑййисен пӑхӑр призерӗсем Ирина Калентьева маунтинбайкистка тата Татьяна Архипова марафонистка, тӗрлӗ ҫулсенче Олимпиадӑна хутшӑннӑ Елена Наговицына тата Наталья Гольц кӗнӗ. Лондонра иртнӗ Паралимп вӑййисен виҫӗ хут чемпионки Елена Свиридова та (хӗр чухнехи хушамачӗ - Иванова) уйӑхсерен 30 пин тенкӗ илсе тӑрӗ.
Аса илтерер: Олимп тата Паралимп вӑййисем 2016 ҫулта Бразилири Рио-де-Жанейро хулинче иртӗҫ.
Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, кӑҫал та ЧР Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн стипендине 1000 ҫамрӑк тивӗҫнӗ. Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрвашра пурӑнакан Алинӑпа Анатолий Гурьевсен ҫемйинче стипендие тӳрех иккӗн тивӗҫнӗ.
Вӗсем — Евгения тата Николай. Асли Женя Канашри педагогика колледжӗнче вӑй-хал культурин уйрӑмӗнче 3-мӗш курсра вӗренет. Коля ялти шкулта 10-мӗш класра ӑс пухать.
Вӗсем иккӗшӗ те спортпа туслӑ. Вӗсем кашни ӑмӑртӑвах хутшӑнма тӑрӑшаҫҫӗ, унтан ҫӗнтерӳпе таврӑнаҫҫӗ.
Женя спорт мастерӗн кандидачӗн ятне илме тивӗҫ пулнӑ. Коля юлашки 3 ҫулта ӑмартусенче 14 вырӑн ҫӗнсе илнӗ.
Мероприятийӗ ку маларахах иртнӗ те, ҫапах та пӗлтересех терӗмӗр. Пултаруллӑ ҫын пур енчен те маттур иккен. Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗсем волейбол выляссипе ылтӑн медале тивӗҫнӗ.
Мечӗк хыҫҫӑн хӑвалама сцена ӑстисем ахальтен тухман. Иртнӗ уйӑхра вӗсем республикӑн культура тата ӳнер учрежденийӗсем хушшинче йӗркеленӗ II физкультурӑпа спорт спартакиадине хастар хутшӑннӑ.
Финала малтанхи тапхӑрти 6 вӑйлӑ ушкӑн тухнӑ. Вӗсене икӗ ушкӑна пайлаттарса выляттарнӑ. Пӗрремӗш ушкӑнра К. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ Хальхи историн патшалӑх архивӗн тата Чӑваш Наци вулавӑшӗн ушкӑнӗсене пӗр пек: 2:0 — шутпа ҫӗнтернӗ. Иккӗмӗш вырӑна ку ушкӑнра вулавӑшра ӗҫлекенсем ҫӗнсе илнӗ. Тепӗр командӑна пайланса вылякансем те ҫӗнтерӳшӗн хытах тупӑшнӑ. Ара, финала кам тухассине ҫав вӑйӑ кӑтартса панӑ-ҫке. Ҫапла вара Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗпе финала тухнӑ. Кунта чӑваш драма театрӗн артисчӗсем оперӑпа балет артисчӗсенчен маттуртарах пулнӑ. Бронза медале Чӑваш патшалӑх филармонийӗ тивӗҫнӗ.
Воллейбол вӑййипех лӑпланмӗҫ-ха культура ӗҫченӗсем.
Нарӑсӑн 8-мӗшӗнче Пӗтӗм Раҫҫейри «Йӗлтӗр йӗрӗ — 2015» иртет. Халӗ мероприятие хӗрсе хатӗрленеҫҫӗ. Кӑҫал ӑна Сочири Олимп вӑййисем уҫӑлнӑранпа 1 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.
ЧР Спорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак кун 48 пин ҫын йӗлтӗр ҫине тӑма палӑртать. Шупашкарта ӑмӑрту «Шупашкар: 500 ҫул» паркра иртӗ. Хулара унта 2 пине яхӑн ҫын хутшӑнмалла.
Ӑмӑртӑва хутшӑнмашкӑн нумайрах ҫынна илӗртес тӗллевпе Канашра «Йӗлтӗр йӗрӗ» логотиппа усӑ курса ҫӑматӑсем хатӗрленӗ. Вӗсем йӗлтӗр ӑмӑртӑвӗн ҫӗнтерӳҫисемпе призерӗсене лекӗҫ.
Нарӑсӑн 7-мӗшӗнче Раҫҫейре Хӗллехи спорт енӗсен кунӗ иртмелле. Ҫав куна ҫулталӑк каялла Сочире уҫӑлнӑ Хӗллехи Олимп вӑййисен кунӗпе ҫыхӑнтарнӑ.
Пирӗн республикӑра ҫав кун тӗрлӗ мероприяти ирттерме палӑртаҫҫӗ. Халӑх чи йышлӑ хутшӑнаканнисен шутне «Пирӗн шанчӑкӑн пӑрӗ» тӑркӑч (коньки) спорчӗ пулӗ. Ӑмӑртӑва шуҫ тупанпа профессилле майпа ярӑнакансем те, ун ҫине хутран-ситрен тӑракансем те хутшӑнаяҫҫӗ. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарти Андриян Николаев ячӗллӗ тӗп стадионта иртмелле.
Ҫӗнӗ Лапсарти йӗлтӗр базинче вара арҫынсемпе хӗрарӑмсем 5 тата 10 километра тупӑшӗҫ. Шупашкарти «Олимп» стадионта спорт уявӗ иртӗ. Вӑл 16 сехетре пуҫланӗ. Унта фигуристсем, шуҫ тупанпа ярӑнакансем, хоккеистсем хӑйсен пултарулӑхне кӑтартӗҫ. Уяв пӑр ҫинчи каҫхи ташӑ каҫӗпе вӗҫленӗ.
+8.3 °C