Ҫӗмӗрле районӗнчи Пысӑк Улхаш ялӗ ҫывӑхӗнче Китай ҫыннисем «Сычуань-Чӑваш Ен» проектпа килӗшӳллӗн ферма тума пуҫланӑ. Анчах вӗсен лицензине каялла туртса илнӗ.
Промышленноҫ аталанӑвӗн фончӗн ертӳҫи Александр Спиридонов каланӑ тӑрӑх, Китай ҫыннисем хӑйсен тивӗҫӗсене кирлӗ пек пурнӑҫламан. Строительство саккуна пӑсса пурнӑҫланса пынӑ. Инвестор пӗтӗм комплекса мар, сооруженине ҫеҫ тума ирӗк илнӗ. Кунсӑр пуҫне вӗсем фермӑн проектпа смета документцине кӑтартайман.
Халӗ фонд ку лару-тӑрӑва тишкерет. Китай енчисем саккуна пӑсса ӗҫлесен строительствӑна чарса лартӗҫ.
Шупашкарти «АККОНД» акционерсен обществи паян хӑйӗн черетлӗ ҫуралнӑ кунне паллӑ тунӑ. Унта халӗ ҫӗнӗ лини хута янӑ. Ҫавӑн валли 149 миллион тенкӗ укҫа хывнӑ. Предприятире республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев пулнӑ.
Предприяти пуҫлӑхӗ Валерий Иванов экономика кӑтартӑвӗсем ҫулталӑкра 10-15 процент ӳснине ӗнентернӗ. Цехсене юсаса ҫӗнетес ӗҫе пӗрмай туса ирттернине пӗлтернӗ.
Сахӑр печенийӗ кӑларакан ҫӗнӗ лини ҫулталӑкра 3 пин ытла тонна продукци кӑларма май парӗ.
Ҫитес ҫулсенче предприяти тата тепӗр инвестици проекчӗ хута яма ӗмӗтленет. Унӑн хакӗ – 2 млрд тенке яхӑн. Палӑртнине пурнӑҫласан 500 ҫынлӑх ӗҫ вырӑнӗ пулӗ.
Паян пирӗн республикӑра ҫӗнӗ канаш йӗркеленӗ. Унӑн ячӗ — Инвестици тата усламҫӑсен пуҫарулӑхне аталантарас, предпринимательсен правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен координаци канашӗ.
Указа республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев паян, ҫурла уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
Документра каланӑ тӑрӑх, канаша инвестицин пӗрлехи политикине йӗркелес тата пурнӑҫа кӗртес тӗллевпе туса хунӑ. Асӑннӑ канаш республикӑн социаллӑ пурнӑҫӗпе экономика аталанӑвне тӗпе хурса ӗҫлемелле.
Ҫӗнӗ канашӑн ертӳҫи республика Элтеперӗ хӑй пулӗ. Канаш йышне те вӑл хӑех ҫирӗплетӗ. Кун пирки те Указра палӑртса хӑварнӑ.
| ҪУР |
| 11 |
Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр (ку ӗҫе тахҫантанпах тӑвайманччӗ-ха...). Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).
Тӗлӗнмелле: хӑшпӗр чухне хальхи чӗлхере нимле ӑнланӑва пӗлтермен сӑмах пирки шухӑшласа каятӑн та... тем чухлӗ шыранӑ-чакаланнӑ хыҫҫӑн ун пӗлтерӗшӗн тымарӗ епле тери тарӑннине куратӑн.
Ҫӗтӗк-ҫатӑк, тетпӗр эпир халь тум тата ытти ӑпӑр-тапӑрӑн татӑлса-таткаланса пӗтнӗ юлашкине. Ҫӗтӗк сӑмах пирӗн чӗлхере хӑй пӗлтерӗшӗпе те ҫӳрет, пӗччен те ӑнланӑва пӗлтерет. Ҫатӑк сӑмахпа хӑйне пӗччен хальхи чӗлхере усӑ курмастпӑр.
Ҫапах та ҫатӑк тенин пӗлтерӗшӗ пур-ши?
Пур иккен. Ӗлӗк-авал хӑйне уйрӑм хуҫалӑх тытса пыман, ҫӗрсӗр ҫынна ҫапла ҫатӑк тенӗ. Казах, кӑркӑс, нухай чӗлхисенче ку сӑмах халь те авалхи пӗлтерӗшӗпех ҫӳрет: ҫатӑк (джатак) — ҫӗрсӗр-хуҫалӑхсӑр ҫын, ыйткалакан.
Ҫӗрсӗр, хуҫалӑхсӑр, юхӑнса кайнӑ ҫыннӑн ӗнтӗ ӗлӗк чӑнах та мӗнле пурӑнмалла пулнӑ? Ирӗксӗрех ыйткаласа ҫӳреме тивет.
Ҫӗмӗрлери «Проектэлектротехника» предприяти вунӑ ҫул ӗнтӗ хӑйӗн трансформаторӗсене ҫӗршывӗпех сутать, чикӗ леш енне те ӑсатать.
Ҫӗмӗрле – калӑпӑшӗпе Чӑваш Енри пиллӗкмӗш хула. Унта 28 пин ҫын пурӑнать, вӗсенчен 1,5 пине яхӑн ҫын «Проект-техника» корпорацинче тӑрӑшать. Асӑннӑ корпораци – машина тӑвакан Раҫҫейри чи пысӑк компанисенчен пӗри. Корпорацие 1988 ҫулта Мускавра йӗркеленӗ, 1993 ҫулта ун йышне ытти предприятипе пӗрле Ҫӗмӗрлери спецавтомобильсен савучӗ кӗнӗ. Вӑл вара 1929 ҫултанпа ӗҫлекенскерех.
Унта хальхи вӑхӑтра виҫӗ фазӑллӑ трансформаторсем туса кӑлараҫҫӗ. Продукци тӗнчери 21 ҫӗршыва ӑсанать. Предприятире кунсерен икшер трансформатор пухса хатӗрлеҫҫӗ, ҫулталӑкра – 400-е яхӑн.
Парӑма кӗрсен тухма йывӑр ҫав. Ҫӗмӗрле хулинче вырнаҫнӑ «Шумерлинские городские электрические сети» (чӑв. Ҫӗмӗрле хулинчи электричество сечӗсем) муниципалитетӑн унитарлӑ предприятийӗ 2012-2014 ҫулсенче пухнӑ парӑмсемпе паян кун та татӑлса пӗтеймест. Предприятин счечӗсене арестленӗ. Предприяти хӑйне панкрута кӑларма ыйтса суда тавӑҫпа тухнӑ. Тавӑҫ Чӑваш Енӗн Арбитраж судӗнче выртать.
Паян Ҫӗмӗрле хулипе районӗнче Чӑваш Ен промышленность тата энергетика министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Сергей Лекарев пулнӑ. Вӑл вырӑнти тӳре-шарапа курнӑҫнӑ, маларах асӑннӑ МУПри лару-тӑрӑва сӳтсе явнӑ. Сергей Лекарев вырӑнти тӳре-шарапа унитарлӑ предприятийӗнчи лару-тӑрӑва татса памалли майсене тишкернӗ.
Кӑшӑлвируса пула пандеми тесе йышӑннӑ тапхӑрта экономикӑн тӗрлӗ отраслӗ йывӑрлӑха кӗрсе ӳкрӗ. Усламҫӑсене пулӑшас тесе ҫӗршыв тата регионсен шайӗнче тӗрлӗ мера йышӑнчӗҫ. Паллах, пур ҫӗрте те пӗр пек мар. Кашни регионӑн экономикин хӑйне евӗрлӗхне шута илсе.
Наци рейтингӗн агентстви пандеми вӑхӑтӗнче бизнеса хӑш регионта еплерех пулӑшнине тишкернӗ. 15 регион лидерсен шутне лекнӗ. Пуринчен ытла пулӑшу кӳнисен йышне Мускав, Бурят Республики, Крым Республики, Тула, Иркутск облаҫӗсем, Пермь тӑрӑхӗ, Челябинск облаҫӗ, Чукотка автономи округӗ лекнӗ.
Тепӗр ҫичӗ регионта: Амур облаҫӗнче, Кабарда-Балкар, Адыгея, Тува, Рязань облаҫӗсенче, Удмурт Республикинче тата Чӑваш Енре — пулӑшу мерине тӗрлӗ енлӗн палӑртнӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑслакан Олег Николаев паян Шупашкарти «ЭКРА» ӑслӑлӑхпа производство предприятийӗнче пулнӑ. Унти радиоэлектроника аппаратурипе приборӗсен монтажникне Нина Иванована вӑл Раҫҫей Президенчӗн Тав ҫырӑвӗпе чысланӑ.
«ЭКРА» Чӑваш Енӗн электротехника отраслӗнче сумлӑ вырӑн йышӑнать. Вӑл пӗчӗк процессорлӑ аппаратура туса кӑларать, ӑна хута ярса ӗҫлеттерет. Предприятин оборудованийӗпе «Россети», «РусГидро», «Росэнергоатом», «Газпром», «Транснефть» йышши предприятисенче усӑ кураҫҫӗ.
Пӗлтӗр предприяти И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗренӳпе практика лабораторийӗ уҫнӑ. Унта электроэнергетика енӗпе ӗҫлекен студентсене вӗрентсе хатӗрлеҫҫӗ.
«Мой бизнес» (чӑв. Манӑн услам) центр усламҫӑсем валли тӳлевсӗр онлайн-марафон ирттерӗ.
Усламҫӑ ӗҫне аталантарас, тавара сутассине тата пулӑшу кӳрессине тӗнче тетелӗ урлӑ сарас йӗркепе паллаштарӗҫ. Малтан ятшӑн ӗҫлемелле, унтан ят саншӑн ӗҫлӗ теҫҫӗ те, ҫакӑ услам ӗҫӗнче те тӗрӗс. Апла пулсан брендинг мӗнне те ӑнлантарӗҫ.
Марафон утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнчен пуҫласа ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗччен пырӗ. Усламҫӑсене тӗрлӗ темӑпа вӗрентӗҫ: ваккӑн сутасси, курттӑм сутасси, строительство ӗҫӗ тата ҫурт-йӗре илемлетесси, илем сфери, аграри секторӗ тата ытти те.
Ӗҫе пуҫӑнакансемпе усламҫӑсем вебинарсене хутшӑнайӗҫ. Пӗлменнине бизнес-тренерсемпе экспертсенчен уҫӑмлатма май килӗ.
Тӳлевсӗр онлайн-марафона хутшӑнас тесен hot-event.ru сайтра регистрациленмелле.
Чӑваш Енре социаллӑ-экономика аталанӑвӗн комплекслӑ программине хатӗрленӗ. Унпа Аслӑ экономика канашӗн ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче иртнӗ ларӑвӗнче паллаштарнӑ. Унта РФ Федераци Канашӗн ертӳҫин ҫумӗ Николай Федоров, РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Анатолий Аксаков хутшӑннӑччӗ.
Асӑннӑ программа – пилӗк ҫуллӑх. Ҫав вӑхӑтра 309 инвестици проекчӗ пурнӑҫа кӗртме палӑртнӑ. Асӑннӑ проектсемпе 2020-2025 ҫулсенче республикӑна 162,4 миллиард тенкӗ ытла укҫа килмелле. Уйрӑмах пысӑк суммӑна ҫурт-йӗр строительствине хывма палӑртнӑ. Ҫитес пилӗк ҫулта Чӑваш Ене инвестици хывма палӑртнинчен строительство отрасльне аталантарма 42,4 процент лекӗ, промышленноҫа – 29 процент, агропромышленность комплексне – 14 процент.
+18.3 °C
