Чӑваш Енри икӗ райпо Раҫҫейре палӑрнӑ. Ку хыпара Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗн, промышленноҫӑн тата суту-илӗвӗн министерстви пӗлтерет.

«За эффективное развитие отраслей деятельности» (чӑв. Ӗҫ-хӗлӗн отраслӗсене тухӑҫлӑ аталантарнӑшӑн) Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра кӑҫалхи иккӗмӗш квартал кӑтартӑвӗпе Чӑвашпотребсоюз хӑй те палӑрнӑ. Пӗтӗмӗшле ӗҫ-хӗле аталантарнӑшӑн вӑл пӗрремӗш вырӑна тухнӑ. Унсӑр пуҫне вӑл ваккӑн суту-илӗве аталантарнипе виҫҫӗмӗш вырӑна, пӗтӗмӗшле ӗҫ-хӗле аталантарнӑшӑн федерацин Атӑлҫи округӗнче пӗрремӗш вырӑна тухнӑ.

Пӗрремӗш ҫур ҫулхи кӑтартупа унсӑр пуҫне Чӑваш Енри икӗ райпо Раҫҫейри виҫӗ пине яхӑн райпо хушшинче палӑрнӑ. Муркаш райповӗ иккӗмӗш вырӑна тивӗҫнӗ, Ишлей райповӗ — виҫҫӗмӗш.

Константин Ишутов блогер тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, ӑна нацизм идеологине реабилитациленӗшӗн айӑпласшӑн. Ун тӗлӗшпе РФ Уголовлӑ кодексӗн 354-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Григорий Данилов Фейсбукра паян Фейсбукра ҫырнӑ тӑрӑх, паян ирпе Чӑваш Енӗн прокуратурине тата ЧР Шалти ӗҫсен министерствине ыйтса ҫырусем янине пӗлтернӗ. Надзор органне вӑл пуҫиле ӗҫе саккунпа килӗшӳллӗн пуҫарнине тӗрӗслеме ыйтнӑ.

Сӑмах май, РФ Следстви комитечӗ республикӑри управленийӗ блогер урӑх преступленисем те тума пултарнине тӗрӗсленине те пӗлтернӗ.

Шупашкар районӗнче педиатрсем ҫитмеҫҫӗ. Ку ыйтӑва паян район администрацйӗнче иртнӗ планеркӑра сӳтсе явнӑ.

Шупашкар районӗн пульницин тӗп тухтӑрӗн ҫумӗ Елена Сапрунова каланӑ тӑрӑх, халӗ Ҫӗньялти пӗтӗмӗшле практика офисӗнче, Тутаркассинчи участок пульницинче, Ишлейри пульницӑра, Тренькассинчи пӗтӗмӗшле практика офисӗнче педиатрсем ҫук. Кунсӑр пуҫне хӑш-пӗр шкулта, Тутаркассинчи участок пульницинче ача-пӑча медицина сестрисем кирлӗ.

Халӗ ҫамрӑк тухтӑрсене яла «Земство тухтӑрӗ» программӑпа ӗҫлеме килнӗшӗн 1 миллион тенкӗ параҫҫӗ. Ҫапах, Елена Сапрунова каланӑ тӑрӑх, ку кадрсен дефицитне татса памасть. Вӑл кӳршӗ регионсенче педиатрсене ӗҫлеме килнӗшӗн укҫа уйӑрса панисӗр пуҫне (хӑш-пӗр тӑрӑхра ку тӳлев 3 миллиона та ҫитет-мӗн) хӑтлӑ ҫуртпа (тӗпӗнрех каласан, коттеджпа) тивӗҫтернине пӗлтернӗ.

Педиатрсем ҫитменнине кура ачасене вакцинаци тумашкӑн ялсене тухса ҫӳрекен бригадӑсем йӗркеленӗ.

Кӑҫал Чӑваш Енре пурӑнакан 230 пин ҫын грипран прививка тунӑ. Ку – халӑхӑн 18,9 проценчӗ. Роспотребнадзор пӗлтернӗ тӑрӑх, кӳрсе килнӗ вакцинӑн 97 проценчӗпе усӑ курнӑ ӗнтӗ.

Иртнӗ эрнере 5242 ҫын ОРВИпе чирленӗ. Ку, малтанхи эрнепе танлаштарсан, 1,5 процент сахалрах. Ытти ҫулти вӑтам кӑтартӑва илес пулсан, халӗ чирлекенсен йышӗ 27 процент сахалланнӑ.

Палӑртмалла: ытларах Шупашкар тата Ҫӗмӗрле хулисенче пурӑнакансем чирлеҫҫӗ. ОРВИпе аптӑраса ӳкнисенчен ҫурри ытла – 17 ҫул тултарман ачасем. Каласа хӑвармалла: ку тапхӑрта чирленӗ 112 ҫынна пульницӑна вырттарнӑ.

Чӑваш Енпе Чулхула облаҫне ҫыхӑнтаракан кӗпере, Сӑр юханшывӗ урлӑ хывнӑскере, юсама палӑртнӑ. Кун валли 33,4 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ.

Ӗҫе Чулхула облаҫӗнчи Автоҫулсен тӗп управленийӗн саккасӗпе юсӗҫ. Ку ӗҫе РЭБ СК «ОКА» тулли мар яваплӑ общество пурнӑҫлӗ.

Кӗпере чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗнче юсама пуҫлӗҫ. Понтонсене пӑсса юсава илсе кайӗҫ, ҫуркунне вара каялла илсе килӗҫ. Кӗперӗн ытти пайне, ун патне пымалли ҫула та юсӗҫ. Кӑҫал подрядчик ӗҫе 4 миллион тенкӗлӗх тӑвӗ, ҫитес ҫул – 29,4 миллион тенкӗлӗх.

Хӗлле кӗпер вырӑнӗнче пӑр ҫийӗн каҫмалли пулӗ. Ӑна пӑр хулӑнлансан ҫеҫ хурӗҫ.

Чӑваш халӑх сайчӗ ертсе пынипе йӗркеленекен Электронлӑ сӑмахсар Н.И. Ашмарин хатӗрленӗ «Чӑваш сӑмахӗсен кӗнекин» черетлӗ томӗпе пуянланчӗ. Хальхинче эпир 14-мӗш тома кӗртрӗмӗр. Унччен маларах 11,12 тата 13-мӗш тома электронлӑ варианта куҫарса вырнаҫтарнӑччӗ. Ҫапла май халь словарьти С саспаллирен пуҫласа Тӑтӑшлӑ сӑмах таран пирӗн электронлӑ сӑмахсарта паллашма май пур. Пурӗ 11 пин ытла сӑмах кӗртнӗ. Ку пӗтӗм кӗнекесене электронлӑ варианта хатӗрлесе параканӗ — Алина Иванова.

Н.И. Ашмаринӑн 17 томран тӑракан «Чӑваш сӑмахӗсен кӗнекине» эпир электронлӑ варианта Николай Ивановичӑн пысӑк юбилейӗ тӗлне куҫарса ҫитересшӗн. Ку ӗҫе кашни хутшӑнма пултарать. Пӗр кӗнекене хатӗрлесе ҫитернӗшӗн 7000 тенкӗ тӳлетпӗр. Аса илтеретпӗр, Николай Иванович Ашмарин 1870 ҫулхи юпан 4-мӗшӗнче ҫуралнӑ.

Шупашкарти муниципалитет тӳре-шари малашне выговоршӑн тата асӑрхаттарнӑшӑн премисӗр тӑрса юлӗ. Постановление хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков улшӑнусем кӗртнӗ.

Постановленин малтанхи вариантӗнче (2017 ҫулхи юпа уйӑхӗнче йышӑннӑ ӑна) ҫапларах ҫырнӑ: тӳре-шаран дисциплинарлӑ шырав пур тӑк ӑна преми памаҫҫӗ. Улшӑнусем кӗртнӗ хыҫҫӑн вара уйрӑм муниципалитет служащийӗсем премисӗр тӑрса юлма пултараҫҫӗ.

Администрацире ӗҫлекен ҫын выговор илчӗ тӗк ӑна премие 100 проценчӗпех памӗҫ. Асӑрхаттару кӑна парсан премин 50 процентне катӗҫ.

Постановление мӗнле пурнӑҫланине тӗрӗслесе тӑмашкӑн хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумне Алексей Маклыгина шаннӑ.

«Про Город» сайтран илнӗ сӑн

Юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче 1996 ҫулта ҫуралнӑ Губанов Владимир Андреевич пӗлӗшӗ патне пулла кайнӑ. Килтен вӑл 12 сехетре тухнӑ. Ҫавӑнтанпа вӑл таврӑнман.

Юлашки хутчен ӑна Мӑн Ҫавал хӗрринче курнӑ. 22-ри каччӑ киле килменнине кура тӑванӗсем пӑшӑрханса ӳкнӗ, кун пирки полицие пӗлтернӗ. Тӑванӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, каччӑ вӑрмана кӑмпана та кайма пултарнӑ. Ун патне вӗсем шӑнкӑравланӑ, анчах лешӗ тытмасть.

Владимир 170 сантиметр ҫӳллӗш, куҫӗ кӑвак, ҫӳҫӗ ҫутӑ. Мӑйӗ ҫинче пысӑк тур палли пур, алли ҫине «За ВДВ» тесе татуировка тутарнӑ.

Килтен тухса кайнӑ кун вӑл ӑшӑ ҫар тумне тӑхӑннӑ пулнӑ. Ӑна халӗ полицейскисем те шыраҫҫӗ. Ӑна курнӑ тӑк кӗсье телефонӗнчен 102 номерпе шӑнкӑравалма ыйтаҫҫӗ.

Атнер Хусанкай

Паян, юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, чӑваш ҫӗрӗн тата тӗнчин сумлӑ ҫынӗ Атнер Хусанкай 70 ҫул тултарать.

Атнер Петрович Шупашкарта 1948 ҫулхи юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Вӑл нумай енлӗ пултарулӑхпа уйрӑлса тӑракан, тӗлӗнмелле интеллигентлӑ ҫын. Тепӗр тесен, урӑхла пулма та пултарайман пулӗ. Ашшӗ — Петӗр Хусанкай, чӑваш халӑх поэчӗ. Амӑшӗ — Вера Кузьмина, СССР халӑх артистки. Атнер Петрович Ленинград патшалӑх университечӗн хӗвӗлтухӑҫ чӗлхисен факультетӗнче, СССР Наукӑсен академийӗн Хӗвелтухӑҫ чӗлхисен институчӗн аспирантуринче вӗреннӗ. Филолог, литература критикӗ, хӗвелтухӑҫ чӗлхисен тӗпчевҫи, публицист, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент, СССР Писательсен союзӗн членӗ. Социолингвистика, ономастика, куҫару ыйтӑвӗсен, чӗлхен поэзи тытӑмӗсен специалисчӗ.

Египет Араб Республикинче ҫар куҫаруҫи пулнӑ, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн чӑваш чӗлхипе тюркологи кафедринче ассистентра, аслӑ преподавательте, доцентра, профессорта ӗҫленӗ. Каярах вӑл Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче тӑрӑшнӑ.

Ҫак ыйту тавра пуҫ ватать Пушкӑртстанри Федоровка районӗнче пурӑнакан Аркадий Русаков ҫыравҫӑ.

«Эпир — чӑвашсем, тӑван чӗлхешӗн хамӑр пуҫ ватмасан, уншӑн урӑх никам та тӑрӑшмасси паллӑ. Эпир ӑна пӗлни ытти ҫынсене кирлӗ мар, ҫав шутра депутатсене те. Ҫавӑнпа вӗсем, тӑван чӗлхесене шкулсенче вӗренмесен те юрать тесе уйлаҫҫӗ, ав... Ҫак кӑткӑс саманара тӑван чӗлхене упраса хӑварасси — чӑваш халӑхӗн, чӑваш лидерӗсен, кашни чӑваш ҫыннин тивӗҫӗ. Хальхи глобализаципе урбанизаци саманинче туслӑ та хӑйӑнлану шайӗ пысӑк, пуҫаруллӑ халӑхсем ҫеҫ сыхланса юлма пултараҫҫӗ. Чӑваш халӑхӗ тата унӑн ҫыннисем, халӑх суйланӑ лидерсем шӑп та лӑп ҫапла пулассине шанатӑп. Ҫакӑн пек пулни халӑха выльӑх кӗтӗвӗнчен уйӑрса тӑрать», — тесе ҫырнӑ вӑл ҫав тӑрӑхри «Урал сасси» хаҫатра.