Элӗк районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан 55 ҫулти хӗрарӑмпа унӑн 32-ри ывӑлне ҫынна каварлашса ирӗкрен хӑтарнӑшӑн явап тыттарнӑ. Ҫамрӑк арҫынна вӗлерессипе хӑратнишӗн те айӑпланӑ.

Ҫемьери пӑтӑрмах ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнче сиксе тухнӑ. Хуҫалӑха тирпейлеме килӗшменшӗн арӑмӗ упӑшкине хытах кӳреннӗ курӑнать. Ӑна вӑл вӗренпе ҫыхса лартнӑ та сӗтел ҫумне туртса ҫыхнӑ. Амӑшне ывӑлӗ пулӑшнӑ. Арҫын хӑйне кӑмӑлпах ҫыхтарманнине кура ывӑлӗ ашшӗн пӳрнине пӑрса лартнӑ, ӑна хуҫса пӑрахнӑ. Тата вӑл ашшӗн куҫне чавса шӑтарассипе, пӗвене кайса путарассипе хӑратнӑ.

Тарӑхнипе усалланнӑ амӑшӗпе ывӑлне суд ирӗкрен хӑтармасӑр айӑпламалла тунӑ. Хӗрарӑма — 3 ҫуллӑха, ывӑлне — 3 ҫул та 3 уйӑхлӑх. Чӑваш Ен прокуратуринче пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗрӗслев вӑхӑтне 2 ҫул та 6 уйӑхлӑха палӑртнӑ.

Шупашкарти Трактор тӑвакансен проспектӗнче Кадет паркӗ уҫӑлнӑранпа вӑхӑт нумаях та иртмен-ха. Унта хула ҫыннисем вӑхӑта хаваспах ирттереҫҫӗ. Тӗп хуламӑрта ҫук типӗ фонтан та ӗҫлет, ача-пӑчана выляса савӑнмалли лаптӑксем те пур, аслисем те унти илемпе киленме пултараҫҫӗ.

Анчах Шупашкар хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗ парка япӑхлатакансем пирки хыпарлать. Ҫавна май вӑл хула ҫыннисемпе хӑнисем валли ятарлӑ йӗрке ҫырса хатӗрленӗ, ӑна паркра ҫакса хунӑ.

Хулари тӳре-шара пӗлтернӗ тӑрӑх, чечексене таптаса пӗтернӗ, саксене ватнӑ, илемшӗн сарнӑ гранит ваккине сапаланӑ, пӗр чуччу ҫинчи 3-4 ача, ҫутӑ хунарӗсене тӗкӗнекенсем... Ҫакӑн пек кӑмӑлсӑр ӳкерчӗк тӗл пулать иккен ҫӗнӗ паркра.

Муркаш районӗнчи Куҫки ялӗнче пурӑнакан 85 ҫулти кинемейӗн килӗ умӗнче пысӑк йывӑҫсем ӳснӗ. Вӗсем кирек хӑш вӑхӑтра та хуҫӑлса ҫурт ҫине ӳкме пултарнӑ.

Ӗнер ҫӑлавҫӑсен дежурнӑй смени ун патне ҫитнӗ. Вӗсем тӑватӑ пысӑк йывӑҫа касас тесе альпинистсен ятарлӑ хатӗрӗсемпе усӑ курнӑ. Ара, йывӑҫа кассан вӑл пӳрт ҫине ӳкме, электролиние сиенлетме пултарать вӗт.

Икӗ йывӑҫа тӗппипех каснӑ, тепӗр иккӗшӗнне турачӗсене иртнӗ. Ҫӑлавҫӑсем пулӑшнӑшӑн кинемей шутсӑр савӑннӑ. Халӗ вӑл лӑпкӑ пурӑнӗ: йывӑҫсем ӳкес хӑрушлӑх ҫук.

Шупашкарти 130-мӗш ача пахчине ҫӳрекен Лев Гренадёрский Максим Галкин ертсе пыракан «Лучше всех» кӑларӑма хутшӑннӑччӗ. Кӑларӑм ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче эфира тухнӑ. Халӗ 5 ҫулти ача Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра «Гид любитель. До 18 лет» номинацире тупӑшать.

Конкурса Раҫҫейри географи обществи йӗркелет. Унта хутшӑнакансен икӗ минута тӑсӑлакан ролик-видеоэкскурси ӳкерсе ярса памалла. Лев хутшӑнакан номинацие 600 ытла заявка панӑ.

5 ҫулти ача видеора Шупашкарти паллӑ вырӑнсем пирки сӑвӑласа каласа кӑтартать. Ӑна вӗсем амӑшӗпе ҫырнӑ. Лев Гренадёрские ҫӗнтерме пулӑшас килет-и? Youtube-канала кӗрсе курӑр. Жюри ҫӗнтерӳҫе палӑртнӑ чухне ролике миҫе ҫын пӑхнине, мӗнле хак панине шута илӗ.

Шупашкарти Мускав ҫыранне реконструкцилеҫҫӗ. Ӗҫ мӗнле пынине ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев тӗрӗсленӗ.

Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче Элтепер ҫакна асӑрханӑ: ҫынсем ҫырана Мускав ятне панипе килӗшмеҫҫӗ иккен. Чылайӑшӗ ӑна мӗншӗн шӑпах ҫак ята пани пирки ыйтать-мӗн. Ҫавна май Михаил Васильевич хула влаҫӗсене ку ы йтӑва пӑхса тухма сӗннӗ.

Элтепер Мускав ҫыранне реконструкцилес ӗҫе хӑвӑртлатмаллине те палӑртнӑ. Чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗччен 80 миллион тенкӗпе усӑ курмалла. Ӗҫ пур-ха: брусчатка хумалла, перила тумалла, ҫутӑ хута ямалла. Ӗҫе пурнӑҫлаканӗ – «Автодор» тулли мар яваплӑ общество. Унӑн Атӑл хӗрринчи 1,9 ҫухрӑма хӑтлӑлатмалла

Олег Долгов 1976 ҫулта Шӑмӑршӑ районӗнче ҫуралнӑ. Каярахпа унӑн ҫемйи Самар облаҫне куҫса кайнӑ. Ҫара кайсан вӑл Дагестанри Кизляр хулине лекнӗ. Ун чухне унта шӑпах ҫапӑҫусем пынӑ. Шел те, Чӑваш Ен каччин ӗмӗрӗ кӗске пулнӑ – вӑл 1996 ҫулта спецоперацире паттӑрла вилнӗ. Ӑна кун хыҫҫӑн Раҫҫей Геройӗн ятне панӑ.

Нумаях пулмасть Чӑваш Енре ҫуралнӑ каччӑ ячӗпе Раҫҫей почти марка кӑларнӑ. Унта Олег Долговӑн портретне, «Ылтӑн Ҫӑлтӑр» медале сӑнланӑ. Маркӑна 115 пин тиражпа кӑларнӑ, вӑл 27 тенкӗ тӑрать.

Шӑмӑршӑ районӗн каччи 20 ҫул та тултарса ӗлкӗреймен. Паттӑрӑн ятне ҫапла хисеп туни чӑннипех те мӑнаҫлӑх туйӑмӗ ҫуратать.

Ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин Игорь Комарова Атӑлҫи федераллӑ тӑрӑхӗн полномичиллӗ представителӗ пулма шаннӑ. Кун пирки «РИА Новости» агентство хыпарлать.

Игорь Комаров М.В. Ломоносов ячӗпе хисепленекен Мускав патшалӑх университетӗнче экономиста вӗреннӗ, 1987-1992 ҫулсенче ҫар хӗсметӗнче тӑнӑ. 2002 ҫулччен банк тытӑмӗнче, ертӳҫӗ должноҫӗсенче вӑй хунӑ, ун хыҫҫӑн «Норильский никель», «Ростех» тата «АвтоВАЗ» предприятисенче карьера тунӑ. 2013-2014 ҫулсенче Игорь Анатольевич Федераллӑ космос агентствин ертӳҫин ҫумӗ пулнӑ, 2014-2015 ҫулсенче Пӗрлештернӗ ракета-космос корпорацийӗн гендиректорӗ пулса ӗҫленӗ. 2015 ҫулта «Роскосмос» директорне ларнӑ. Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗнче «Энергия» ракета-космос корпорацийӗн директорсен канашне суйланнӑ. Тепӗр уйӑхран ӑна Раҫҫей ӑслӑлӑхпа вӗренӳ министрӗн ҫумне лартса хунӑ.

Палӑртса хӑвармалла, унччен Атӑлҫи федераллӑ тӑрӑхӗн полномичиллӗ представителӗ Михаил Бабич пулнӑ, ӑна ҫурла уйӑхӗнче Раҫҫейӗн Беларуҫри посолне лартнӑ.

Шупашкарта ретро-машинӑсен музейне тӑвасшӑн. Ӑна Трактор историйӗн музейне хирӗҫ, Мир проспектӗнчи скверта, вырнаҫтарасшӑн.

Музейра 30 машина пулмалла. Ҫак кунсенче Шупашкар хула администрацийӗ проектпа смета документацийӗсене тумашкӑн аукцион ирттерни пирки пӗлтернӗ. Хакӗ – 300 пин тенкӗ.

Аукцион ҫӗнтерӳҫин кӑҫал раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗччен 80 метр тӑршшӗ, 12,5 метр сарлакӑш, 5,65 метр ҫӳллӗш павильон проектне кӑтартмалла.

Мэрире палӑртнӑ тӑрӑх, хальлӗхе музея хӑҫан уҫасси пирки калама иртерех, мӗншӗн тесен ӑна тӑвасси пирки татӑклӑ йышӑну ҫук-ха.

Надежда Клинк

Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ пуҫланиччен яланхи пекех Раҫҫейри чи лайӑх вӗрентекенсене палӑртнӑ. Ҫак ята тивӗҫнӗ 1000 педогогӑн ячӗ ҫурла уйӑхӗн 29-мӗшӗнче паллӑ пулнӑ. Вӗсене 200-шер пин тенкӗ парса хавхалантарӗҫ. Кӑҫал ку йыша Чӑваш Енри 9 вӗрентекен кӗнӗ:

Етӗрнери 2-мӗш шкулти вӑй-хал культурин вӗрентекенӗ Александр Меркурьев;

Патӑрьелти 1-мӗш шкул йӗркелӳҫи Юрий Васюткин;

Шупашкарти 47-мӗш шкулти технологи учителӗ Наталия Выйгетова;

Шупашкарти 3-мӗш лицейри физика вӗрентекенӗ Надежда Клинк;

Шупашкарти 49-мӗш шкулти технологи учителӗ Валерий Кудряшов;

Шупашкарти 24-мӗш шкулти историпе обшествознани вӗрентекенӗ Марина Кумалякова;

Вӑрмарти Егоров ячӗллӗ шкулти биологи учителӗ Клавдия Николаева;

Шупашкарти 44-мӗш лицейри истори вӗрентекенӗ Елена Пустовалова;

Йӗпреҫри 2-мӗш шкулти чӑваш чӗлхипе литературин вӗрентекенӗ Алена Ядрицова

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗнчи политика партийӗсен тӑватӑ фракцийӗн представителӗсемпе тата РФ Патшалӑх Думин депутачӗсемпе тӗлпулнӑ.

Калаҫӑва РФ Патшалӑх Думин депутачӗсем: Валентин Шурчанов (РФКП рескомӗн пӗрремӗш секретарӗ), Олег Николаев («Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партин регионти уйрӑмӗн ертӳҫи), Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин ертӳҫин Дмитрий Медведевӑн регионти йышӑну пӳлӗмӗн ертӳҫи Николай Николаев, РЛДП фракцирен суйланнӑ Константин Степанов —хутшӑннӑ.

Тӗлпулӑва уҫнӑ май Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев депутатсене политика тӗлӗшӗнчен тӗрлӗ шухӑшлӑ пулсан та республика ырлӑхӗшӗн пӗрле тухӑҫлӑ ӗҫлесе пынӑшӑн тав тунӑ. ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, саккунсем, нормӑпа право акчӗсене йышӑннӑ чухне яланах пӗр-пӗрин сӑмахне итлеме тата илтме тӑрӑшнине каланӑ.