Чӑваш Енӗн предприятийӗсем тата Михаил Игнатьев Элтепер Мускав облаҫӗнче иртекен ҫарпа ҫыхӑннӑ «Армия-2018» форума хутшӑнаҫҫӗ. Ҫурла уйӑхӗн 21-26-мӗшӗсенчи мероприятие Мускав облаҫӗнчи Кубинка хулинчи «Патриот» конгреспа курав центрӗнче йӗркеленӗ.

Чӑваш Енри паллӑ промышленность предприятийӗсем форумра хӑйсен продукцийӗпе паллаштараҫҫӗ. Пӗтӗм тӗнчери мероприятире «ВНИИР-Прогресс», «Волгостальконструкция», «Комбинат автомобильных фургонов» (чӑв. Автомобиль фургонӗсен комбиначӗ), «Лента», Шупашкарти В.И. Чапаев ячӗллӗ производство пӗрлешӗвӗ, «ХСН» тулли мар яваплӑ общество, «ЭЛАРА» Г.А. Ильенко ячӗллӗ ӑслӑлӑхпа производство комплексӗ ҫар промышленноҫӗ валли кӑларакан продукцине хаклама май килӗ.

«Армия-2018» форум вӑхӑтӗнче ӑслӑлӑхпа ӗҫ программисен шучӗ 140-рен иртмеллине пӗлтереҫҫӗ.

Раҫҫейӗн ҫар техникин хӑвачӗпе те паллаштарӗҫ.

Чӑваш Енри хӗрарӑм Крымра каннӑ чухне ту ҫинче аманнӑ. Ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Крымри ҫӑлавҫӑсен пульчӗ ҫине хыпар килнӗ: хӗрарӑм канат ҫулӗнчен инҫех мар аннӑ чухне ӳксе суранланнӑ-мӗн. Ҫӑлавҫӑсем вырӑна ҫийӗнчех ҫитнӗ.

Хӗрарӑм ту ҫинчен хӑй тӗллӗн анайман. Ун патне Ялтӑри аварипе ҫӑлав отрячӗн 4 ҫынни тата 1 техника ҫитнӗ. Вӗсем «Ай-Петри» плато ҫине хӑпарсан 1975 ҫулта ҫуралнӑ, Чӑваш Енре пурӑнакан хӗрарӑма тупнӑ.

Ҫӑлавҫӑсем хӗрарӑма пӗрремӗш медпулӑшу панӑ. Унтан наҫилкка ҫине хурса канат ҫулӗпе васкавлӑ медпулӑшу машини патне илсе ҫитернӗ. Хӗрарӑма пульницӑна илсе кайнӑ.<s></s>

Мускаври GayRussia юхӑм хастарӗ Николай Алексеев Чӑваш Енри тата Воронеж облаҫӗнчи ӗҫтешӗсемпе Сарӑту облаҫӗнчи 5 район центрӗнче гей-парад йӗркелеме планланӑ. Унта 300 ҫын хутшӑнмалла пулнӑ.

Николай Алексеев парада Вольск, Балаково, Маркс, Пугачев, Энгельс тӑрӑхӗсенче ирттерме шухӑшланӑ. Вольскра 3 акци йӗркелесшӗн пулнӑ, кун пирки район пуҫлӑхне те ҫырса пӗлтернӗ. Икӗ мероприяти ҫурла уйӑхӗн 23-мӗшӗнче иртмелле пулнӑ. Ҫурлан 29-мӗшӗнче вара юхӑм хастарӗсем гей-парад ирттерме шутланӑ.

Хайхискерсем Вольск районӗн пуҫлӑхне «общество йӗркелӗхӗпе тата хӑрушсӑрлӑхӗпе тивӗҫтерме» ыйтнӑ. Анчах ертӳҫӗ кунашкал парада ирттерме хирӗҫ пулнине пӗлтернӗ, хастарсене федераци саккунӗсем пирки аса илтерсе ҫырӑва хуравланӑ.

Чӑваш Енри хуласенче «Кӗр парнисем» ярмӑрккӑ ӗҫлеме пуҫланӑ. Ҫак тапхӑрта республикӑри аграрисене пахча-ҫимӗҫе сутмашкӑн тӳлевсӗр вырӑнсем уйӑрса парӗҫ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта ярмӑрккӑ ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнчен пуҫласа юпан 25-мӗшӗччен ӗҫлӗ. Шупашкарта, Улатӑрта, Ҫӗмӗрлере, Канашра вара аграрисен пахча ҫимӗҫне ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗччен туянма май пулӗ.

Ярмӑрккӑна канашлура ЧР ял хуҫалӑх министрӗпе Сергей Артамоновпа сӳтсе явнӑ. Унта тӳлевсӗр вырӑнсем ӑҫта пуласси пирки калаҫнӑ.

Шупашкарта тӗп лапамсем «Мадагаскар» суту-илӳ комплексӗ ҫывӑхӗнче тата «Николаевски» суту-илӳ комплексӗнче ӗҫлӗҫ.

Анатолий Овчинников тата Александр Демьянов блогерсем Шупашкар хула администрацине вӗсен сӑнӳкерчӗкӗсемпе усӑ курнӑшӑн суда панӑ. Блогерсем куншӑн укҫапа саплаштарма ыйтаҫҫӗ.

Пӗлтӗр Хула кунне тата Республика кунне паллӑ тунӑ чухне плакатсемпе билбордсем хатӗрленӗ. Вӗсенче блогерсен сӑнӳкерчӗкӗсемпе усӑ курнӑ. Авторӗсемпе вара малтан никам та калаҫса татӑлман. Плакатсемпе билбордсене Хӗрлӗ лапамри тӗп сцена ҫинче кӑтартнӑ.

Блогерсем администрацие кун пирки темиҫе те ҫырнӑ, анчах татӑклӑ хурав илеймен. Юлашкинчен пачах хуравламан. Кун хыҫҫӑн блогерсем суда тавӑҫ тӑратнӑ. Вӗсем заявленире укҫа нумаях ыйтман.

Ӗҫе юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче 10 сехет ҫурӑра Ленин районӗн судӗнче пӑхса тухӗҫ.

«Священная роща» фильмри кадр

Чӑвашкиновне йӗркелесе янӑ Иаким Максимов-Кошкинскин пултарулӑхӗпе пурнӑҫӗ пирки фильм ӳкересшӗн. Малтанлӑха ӑна «Священная роща» чувашского кинематографа» (чӑв. «Чӑваш кинематографӗн «Сӑваплӑ рашчи») ят панӑ. Ятарласа аукцион ирттереҫҫӗ. Заказчикӗ – «Чӑвашкино».

Фильма ӳкермешкӗн федераци хыснинчен 2,7 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ, республика хыснинчен 1 миллион тенкӗ парӗҫ. Фильм 45 минута пырӗ. Унта Иаким Максимов-Кошкинский тата унӑн мӑшӑрӗ Тани Юн пирки каласа кӑтартӗҫ.

Палӑртмалла: Иаким Максимов-Кошкинский 1930 ҫулта ӳкернӗ «Священная роща» фильм «Чӑвашкиновӗн» юлашки пулнӑ темелле. Ҫав ҫулах кӗркунне киностуди Атӑл тӑрӑхӗнчи республикӑсенчи тата обаҫсенчи киностудисене пӗрлештерекен «Востоккино» йышне кӗнӗ.

Етӗрне районӗнчи Мӑн Чураш ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗ хӗрарӑм ҫӗнех мар ноутбукшӑн судпа айӑпланнӑ.

Пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗнче вӑл хӑй ертсе пыракан ял тӑрӑхӗн балансӗ ҫинчи ноутбука шутран кӑларттарнӑ. Ҫав шутпа вӑл Етӗрне районӗнчи «Финанс тата хуҫалӑх ыйтӑвӗсемпе тивӗҫтеркен центр» муниципалитетӑн хысна учрежденине компьютер юсавсӑрриҫинчен суя документсем тӑратнӑ. Тата хайхи ноутбукпа 7 ҫул усӑ курнине ӗнентерекен хут та унта илсе ҫитернӗ. Компьютера тӗрӗссипе 2014 ҫулта ҫеҫ кӑларнӑ. Унтан хӗрарӑм-пуҫлӑх ноутбука килне илсе кайнӑ.

Хаклах та мар япалана хапсӑннӑ хӗрарӑм халӗ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫлемест ӗнтӗ. Ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫ суда ҫитнӗ. Унтисем ӑна ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса улталанӑ тесе ирӗкрен хӑтармасӑр 2 ҫуллӑха айӑпламалла тунӑ. Суд приговорӗ хальлӗхе вӑя кӗреймен.

Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗн, промышленноҫӑн тата суту илӗвӗн министерстви эрех сутакансен ӗҫне тӗрӗсленӗ.

Эрех сутакансен рынокӗнчи лару-тӑрӑва паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Правительство ҫуртӗнче министерствӑсемпе ведмоствӑсен пуҫлӑхӗсемпе ирттернӗ канашлура сӳтсе явнӑ. Ку ыйтупа Экономика министерствин пуҫлӑхӗ Владимир Аврелькин тухса калаҫнӑ.

Министерство тӗрӗслевӗ вӑхӑтӗнче «Альфа Пенза» тулли мар яваплӑ общество (вӑл «Красное и белое» лавккасене тытса тӑрать) эрехе чи пӗчӗк пулмалла хакран йӳнетсе сутнине асӑрханӑ. Ҫакна паянхи канашлура Владимир Аврелькин пӗлтернӗ. Кӑлтӑк пирки материалсене Алкоголь рынокне йӗркелесе тӑрассипе ӗҫлекен федераци службин Атӑлҫи федераци округӗнчи регионсем хушшинчи управленине ярса панӑ.

Чӑваш Енри инноваци проекчӗсене Мускавран укҫа тивӗҫӗ.

Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗ, промышленность тата суту-илӳ министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Инновацисене пулӑшакан фонд пирӗн республикӑри тӑватӑ проекта ырланӑ. Конкурса иртнӗ эрнекун, ҫурла уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, пӗтӗмлетнӗ.

Инноваци проекчӗсене хӳтӗлес кӑмӑллисен йышӗ ҫӗршывӗпе 970 таран пухӑннӑ, вӗсенчен 96-шне ҫеҫ суйласа илнӗ.

Пирӗн республикӑри тӑватӑ проектран пӗри — электричествӑпа ӗҫлекен пандуссем (2 тӗрли) тата хӑйсем тӗллӗн утайманнисем валли аппарель кӑларасси. Ӑна Антон Михеев ятлӑ ҫын хӳтӗленӗ. Нутриентсемпе пуянлатнӑ автономлӑ апат рационӗ хатӗрлеме Виктор Харнас сӗннӗ. Купӑстана ана ҫинчен тӗрлӗ мелпе пухса илекен комбайна тата унӑн технологине Алексей Алатырев шухӑшласа кӑларнӑ. Тепӗр проект — онкологи чирӗпе аптӑракансене эндоскопи тунӑ чух кирлӗ пулакан тытӑм. Унӑн авторӗ — Руслан Сарбаев.

Шӑматкунпа вырсарникун Шупашкар хули хӑйӗн черетлӗ ҫуралнӑ кунне уявларӗ. Ҫав ятпа Элкер урамӗнче, унччен тахҫан ача пахчи пулнӑ ҫуртра, Ачасен ӳнер академине савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫрӗҫ, Йӑлӑмра хӑйӑр ҫинче машинӑсем тупӑшнӑ, Парус регати тата ытти нумай мероприяти иртрӗ.

Шупашкарти кӳлмек патӗнче 46 метр ҫӳллӗш урапа-чуччу уҫӑлнӑ. Вӑл Шупашкар ҫыннисемпе хӑнисене ирхи 9-тан пуҫласа 23 сехетчен йыхравлӗ. Ку хыпара республикӑн тӗп хулин администрацийӗн сайтӗнче пӗлтернӗ. Урапа-чуччу ҫине 24 хупӑ кабина вырнаҫтарнӑ.

Ку аттракциона уҫнине хирӗҫ тӗрлӗ надзор органӗ пулнӑ. Апла пулин те хула кунӗ умӗн ӑна ӗҫлеттерсе янӑ-янах.

Чуччу-урапа вырнаҫтарма Шупашкарти кӳлмекре чӑрӑшсене каснине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.