Ӗнер, пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, Крым ҫурутравпа Севастополь хули Раҫҫейпе пӗрлешнӗренпе ӗнер ҫулталӑк ҫитрӗ. Ҫакна Раҫҫейри чылай хулара палӑртрӗҫ. Шупашкар та ыттисенчен юлман. Республика лапамӗнче ҫав ятпа митинг-концерт иртнӗ.
Чӑваш Енӗн Общество палати официаллӑ ҫӑлкуҫсем пӗлтерни ҫине таянса хыпарланӑ тӑрӑх, митинг-концерта 7 пине яхӑн ҫын хутшӑннӑ пулать. Ку йышра ветеран, патриотизм, ҫамрӑксен тата профсоюз организацийӗсен пайташӗсене, вӗренӳ учрежденийӗсенче ӗҫлекенсене, техникумсемпе училищесенче, аслӑ шкулсенче вӗренекенсене асӑннӑ. Чӑваш Енӗн Общество палатин пайташӗсем те унта хутшӑннӑ.
Концерта пурте пӗлекен тата нумайӑшӗ юратакан Августа Уляндина, Вячеслав Христофоров юрӑҫсем хутшӑннӑ. Ушкӑнсем те пулнӑ: «Ҫӑлкуҫ» фольклор ансамблӗ, «Асамат» эстрада ансамблӗ, «Фаворит» ача-пӑча ташӑ ушкӑнӗ.
Кӑҫал авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Элтеперне суйлӗҫ. Чылайӑшне пӗр ыйту канӑҫсӑрлантарчӗ: Михаил Игнатьев унта хутшӑнӗ-и е ҫук-и?
Михаил Васильевич паян, пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, массӑллӑ информаци хатӗрӗсемпе ирттернӗ пресс-конференцире суйлава хутшӑнассине официаллӑ мелпе пӗлтернӗ.
Унччен Михаил Игнатьев хӑйӗн шухӑшне «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин хастарӗсемпе тӗл пулнӑ чухне пӗлтернӗ. Анчах паян вара ҫак сӑмахсене Михаил Васильевич журналистсен умӗнче каланӑ.
Михаил Васильевич каланӑ тӑрӑх, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти унӑн кандидатурине суйлава хутшӑнтарасси пирки ырланӑ. Анчах суйлава кам хутшӑнасси пирки регион конференцийӗнче татӑклӑ палӑртӗҫ.
Аса илтерер: Михаил Игнатьевӑн полномочийӗ кӑҫал ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнче вӗҫленет. Саккунпа килӗшӳллӗн, Михаил Игнатьевӑн суйлав умӗнхи кампанине хутшӑнас тесен отпуска каймалла е Владимир Путинран отставка пирки ыйтмалла. Михаил Васильевич хӑш вариантне суйлӗ? Кун пирки вӑл журналистсене пӗлтермен.
Укаҫа-тенкӗ ҫитсе пыманни пирки юлашки вӑхӑтра тӗнче тетелӗнче те вӗҫӗм йӗплеме тытӑнчӗҫ. Пин тенкӗ апат-ҫимӗҫ лавккине пӗрре кӗрсе тухма та ҫитмест теҫҫӗ. Кун пек чухне тӳре-шара укҫапа иртӗхеҫҫӗ тесе шухӑшлакансем те пур.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хӑйне тата премьер-министра, правительствӑра тӑрӑшакан ытти ҫынна та шалу сахалтарах тӳлеме тытӑнӗ. Ӗҫ укҫине республикӑн Элтеперӗ 10 процент чакарать иккен. Тивӗҫлӗ йышӑнӑва Михаил Игнатьев нумаях пулмасть алӑ пуссах ҫирӗплетнӗ.
Шалӑва тӳре-шара кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тытӑнса раштавӑн 31-мӗшӗччен унчченхинчен сахалрах илсе тӑмалла.
Хушура патшалӑх должноҫӗнчи ытти ҫынӑнне те шалӑвне 10 процент чакарма сӗннӗ. Капла йышӑнни «республикӑн хыснин тӑкакне оптимизацилес» тӗллевпе ҫыхӑннӑ-мӗн.
Украинӑри регионсене пулӑшас ыйтупа ӗҫлекен ӗҫ ушкӑнӗ эрнекун черетлӗ хутчен канашлӑва пухӑннӑ. Унта Украинӑри регионсене тата унтан ирӗксӗртен тухса тарнисене епле пулӑшмаллине сӳтсе явнӑ.
Канашлӑва республикӑн премьер-министрӗ Иван Моторин ертсе пынӑ. Ӗҫ ушкӑнӗн ларӑвне ҫавӑн пекех вице-премьер, вӑлах сывлӑх сыхлав тата социаллӑ аталану министрӗ те, Алла Самойлова хутшӑннӑ. Пысӑк шайри тӳре-шараран тата Федерацин миграци службин республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗ Виталий Черничкин унта пулнӑ.
Украинӑран ирӗксӗртен тухса килнисем хальхи вӑхӑтра пирӗн республикӑра 1357 ҫын иккен. Вӗсенчен 814-шӗ — вӑйпитисем, 170-шӗ — ӗҫлеме пултарайманнисем, шкул ҫулне ҫитмен ачасем — 167-ӗн, шкул ҫулӗнчисем — 206-ӑн. Хальтерех куҫса килнисене илсен, пӗр ушкӑн пушӑн 2-мӗшӗнче пирӗн тӑрӑха ҫитнӗ. Халӗ хайхисем кирлӗ хутсене хатӗрлеҫҫӗ иккен, яваплисем вара вӗсене пурӑнма май туса парассипе пуҫ ватаҫҫӗ. Шупашкарти ӗҫлӗх центрӗ, тӗслӗхрен, ӗҫе вырнаҫма 140 ваканси сӗннӗ. Пӗтӗмпе вара республикӑра Украина ҫыннисем валли 872 ӗҫ вырӑнӗ пур. Вӗсенчен 121 вакансине общежитире пурӑнмалли вырӑнпа пӗрлех сӗнеҫҫӗ.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗнер 80 ҫулти красноармейскисене саламланӑ. Унта вӑл вӑл тӑрӑхри депутатсемпе ял тӑрӑхӗсен пуҫлӑхӗсемпе, районти хисеплӗ ҫынсемпе тӗл пулнӑ. Элтеперпе пӗрле Красноармейскине республикӑн финанс министрӗ Светлана Енилина, ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Алексей Самаркин, ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем пырса ҫитнӗ.
Республикӑна ертсе пыракансем Чӑваш Енре пурнӑҫ лайӑхланса пыни пирки ӗнентернӗ май цифрӑсем илсе панӑ. Социаллӑ проектсем кӑҫал та пурнӑҫа кӗмелле-мӗн. Красноармейски районӗнчи ялсене, урамсене хӑтлӑх кӳме 36,5 миллион тенкӗ ытла укҫа уйӑрмалла. Республикӑн инвестици программипе вара вӑл тӑрӑхрисем валли 12,3 мимллион тенкӗ пӑхса хӑварнӑ.
Красноармейски районӗнче пурӑнакансем Михаил Игнатьев республикӑра ертсе пыракан ҫул-йӗрпе кӑмӑллӑ пулнине палӑртнӑ май ӑна хӑйӗн кандидатурине Элтепер пулма тӑратма ыйтса каланӑ иккен. Ун пек ыйтакансем ытти районта та пулнӑ-мӗн. Ҫакӑн пирки ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби хыпарлать.
«Медиалогия» информаципе аналитика системи кашни уйӑхра тенӗ пекех медиатанлашӑм хатӗрлет — унта вӑл е ку облаҫпе республика ертӳҫин ӗҫне МИХсенче мӗнле ҫутатнине палӑртаҫҫӗ. Ку танлашӑм ҫавӑн пекех региион пуҫлӑхӗ Раҫҫейре мӗн шайӗнче палӑрнине те кӑтартать.
Шел те, Игнатьев Михаил Васильевич медиарейтингра яланхилле вӗҫнелле вырнаҫнӑ — нарӑс уйӑхӗнче ку 72 вырӑн (кӑрлдачринчен 1 вырӑн аяларах). Малти вырӑнсенче Сергей Собянин (Мускав), Сергей Аксенов (Крым), Нататья Комарова (Ханты-Манси автономи округӗ), Рустам Минниханов (Тутарстан) вырнаҫнӑ.
Атӑлҫи федераллӑ округӗнчи пуҫлӑхсене илсен те пирӗн Михаил Васильевич вӗҫӗнчен виҫҫӗмӗш. Унтан аяларах Ӗремпур облаҫӗн кӗпернаторӗ Юрий Берг тата Мари Эл Пуҫлӑхӗ Леонид Маркелов кӑна вырнаҫнӑ.
«Медиалогия» — хӑй тӗллӗн ӗҫлекен компьютер системи. Вӑл тӗрлӗ МИХсене тишкерет, персонӑна миҫе хут асӑннине пӗлет тата ӑна мӗнле хак панине. Пурӗ 21 пин ытла хаҫат-журнал, телеканал тишкерет вӑл. Тӗпченӗ чухне статья хӑш страницӑра вырнаҫнине, сюжет хӑш вӑхӑтра тухнине; статья калӑпӑшне; сӑнӳкерчӗк пуррипе ҫуккине; объект тӗп е иккӗмешле вырӑнта пулнине; объекта пуҫелӗкре асӑннине; тӳрӗ калаҫу пуррипе ҫуккине; ҫынна лайӑх е начал хакланине пӑхать.
Чӑваш Енри суйлав тӗп комиссийӗн 2015 ҫулхи суйлавсенче икчӗлхелӗхе пӑхӑнмалла. Кун тӗлӗшпе «Ирӗклӗх» общество ҫыру янӑ.
Суйлав тӗп комиссийӗн председателӗн Александр Цветковӑн ячӗпе янӑ ҫырура «Ирӗклӗх» хастарӗсем ЧР Конституцийӗпе тата «Чӗлхесем пирки» саккунпа килӗшӳллӗн Чӑваш Енре вырӑс тата чӑваш чӗлхи пӗр танах пулнине палӑртнӑ.
Ҫав вӑхӑтрах «Чӗлхесем ҫинчен» саккунра «суйлав бюллетенӗсем Чӑваш Енре вырӑсла пичетленеҫҫӗ» тесе палӑртнӑ. Анчах суйлав комиссийӗ йышӑнӑвӗпе вӗсене чӑвашла та, кирлӗ пулсан ытти чӗлхепе те пичетлеме май пур.
Ҫавна май «Ирӗклӗх» суйлав тӗп комиссине бюллетеньсене вырӑсла та, чӑвашла та пичетлеме ыйтать. Май пулсан бюллетеньсене тутарла тата ирҫелле хатӗрлеме сӗнеҫҫӗ.
Аса илтерер: авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Элтеперне тата Шупашкар хула пухӑвӗн депутачӗсене суйлама палӑртнӑ.
Чӑваш Енри паллӑ блогера Константин Ишутова вӗлерессипе хӑратнӑ имӗш. Кун пирки вӑл хӑйӗн блогӗнче пӗлтерни тӑрӑх интернет-хаҫатсенчен пӗри хыпарлать.
«Chuvashiya» никпа «Чӗрӗ журналта» ҫыракан автор «Ыйтса пӗлнӗ хыҫҫӑн полици пайӗнчен таврӑнтӑм, ҫула май заявлени ҫырса хӑвартӑм. Паянхи телефон шӑнкӑравне тахӑҫанаха кӗтнӗччӗ. Анчах мана ҫавӑн пекех сӗмӗсӗррӗн хӑратасса шутламанччӗ. Кун пекки хальччен пулманччӗ. «Ядринмолоко» АУОран хӑпма ыйтса шӑнкӑравланӑ чух та хитре те танлӑ пулнӑччӗ. «Диалога йӗркелеме» пӗлекен ҫынсене юрататӑп, анчах мана хирӗҫ тӑракансемшӗн ку вӑл пустуй пуҫару кӑна», — тесе ҫырнӑ Ишутов хӑйӗн блогӗнче.
Блогер хӑйне епле номертен шӑнкӑравласа хӑратнине тата ҫав номере кам ячӗпе регистрациленине пӗлет имӗш. Ҫывӑх вӑхӑтра вӑл ку фактпа мӗнпур материала тӗнче тетелӗнче вырнаҫтарасшӑн.
Константин Ишутов социаллӑ политика темисемпе ҫырать.
Ҫӗрпӳ район администрацине тӗрмере ӗҫленӗ ҫын ертсе пыма тытӑннӑ. Район администрацийӗн пуҫлӑхӗнче тӑрӑшнӑ 38 ҫулти Сергей Артамонова пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗн вӗҫӗнче Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумне куҫарнӑ хыҫҫӑн Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗн лавне вӑхӑтлӑх туртма райадминистрацин пуҫлӑхӗн ҫумне — ял хуҫалӑх пайӗн пуҫлӑхне Борис Маркова шанни, кӑҫалтан Ҫӗрпӳ район администрацийӗн тытӑмӗнче улшӑну пулса иртни пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Ун чухне райадминистраци пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулма — строительство пайӗн пуҫлӑхӗ тата райадминистраци пуҫлӑхӗн тивӗҫне вӑхӑтлӑх пурнӑҫлама Александр Казакова лартнӑччӗ.
Паян Ҫӗрпӳре депутатсен пухӑвӗ иртнӗ. Унта Казаков кандидатурине район администрацийӗн пуҫлӑхӗ пулма ҫирӗплетнӗ. Аса илтеретпӗр, Казаков Ҫӗрпӳре пурӑнать. Хусанти танк институтне вӗренсе пӗтернӗ хыҫҫӑн ҫар ҫынни пулнӑ. 2000 ҫулта хӑй ирӗкӗпе саппаса янӑ хыҫҫӑн Казаков Ҫӗрпӳри юсанмалли 9-мӗш колоние стажера вырнаҫнӑ. Тӗрлӗ должноҫре ӗҫлесе вӑл колони пуҫлӑхне ҫитнӗ.
Кирек мӗнле патшалӑхра пурӑнсан та ҫыннӑн тӑван чӗлхине пӗлмелле. Регион пуҫлӑхӗн уйрӑмах тӑван чӗлхепе калаҫмалла. Казахстанра вара акӑ мӗн сиксе тухнӑ: хӑйӗн кандидатурине президент постне сӗннӗ Канат Журман патшалӑх чӗлхипе ирӗклӗн калаҫаймасть-мӗн.
Тӗп суйлав комиссийӗн пресс-центрӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫапла экзамен комиссийӗ йышӑннӑ. Кандидат «Манӑн ҫӗршыв — манӑн ҫӗр» темӑна уҫса парайман. Унта вӑл пӗтӗмпе 31 стилистика тата пунктуаци йӑнӑшӗ тунӑ.
Абай Кунанбаев поэзине вуланӑ чухне Жуман орфоэпика йӑнӑшӗсем тунӑ. Вӑл казахла пӗр сӑвӑ та пӑхмасӑр калайман. Халӑх умне тухса калаҫнӑ чухне вӑл 15 минут вырӑнне 5 ҫеҫ калаҫнӑ. Литература калаҫӑвӗпе словарь саппасӗ начар пулни тӳрех сисӗннӗ.
Лингвистика комиссийӗн пӗр саслӑн йышӑну тунӑ: кандидат патшалӑх казах чӗлхипе лайӑх калаҫма пӗлмест. Президент постне йышӑнас пулсан вара казах чӗлхине пӗлмелле. Унччен те кун пек тӗслӗх пулнӑ-мӗн. Хӑйӗн кандидатурине тӑратнӑ Аскар Сыргабаев патшалӑх чӗлхипе экзамен тытайман-мӗн.
Сӑмах май, пирӗн республикӑра та тӳре-шара пуканне йышӑниччен ҫакнашкал экзамен тыттарсан аванччӗ.
+7.3 °C