|
Сывлӑх
 domstrousam.ru сайтри сӑн Кӑшӑлвиурспа вилнисен йышӗ кашни кунах ӳсет. Паянхи кун тӗлне тепӗр 3 пациент пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Ҫапла майпа вирус республикӑри 142 ҫыннӑн пурнӑҫне татнӑ. Ку таранччен 9841 ҫын чирленӗ, вӗсенчен 8381-шӗ сывалнӑ. Пӗр талӑкра 59 ҫын чирленӗ, 75 ҫын сывалнӑ. Палӑртмалла: юпа уйӑхӗн 20-мӗшӗнченпе Чӑваш Енре кашни кунах кӑшӑлвирусран вилнӗ тӗслӗхсем пулнӑ. Вунӑ кун хушшинче вирус 29 ҫыннӑн пурнӑҫне татнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Харпӑр шухӑш
Культура
«Чӑваш халӑх сайчӗн» яланхи хыпарҫи Виталий Станьял юлашки вӑхӑтра сыватӑшра выртрӗ. Кунта хавасли акӑ мӗн: ун патне юлташӗсем Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗсенчен шӑнкӑравласах тӑнӑ иккен. Аякран килнӗ саламсене (Михаил Саватнеев музыкант, Камчатка* Федор Мадуров учитель, Аксу* Валерий Ильдуганов культуролог, Тюмень* Николай Кондрашкин скульптор тата ытти нумай ҫыннисене) аксакал кӗске йӗркесемпе тав тунӑ. Сире сыватӑшри хӑшпӗр саламсемпе паллашма сӗнетпӗр.
* * * Кам пӗлет мӗскер пулассине? Шанчӑкпа упратӑп вӑй-хала. Хӳтлӗх кирлӗ пӗчӗк ҫынсене, Танлӑх кирлӗ пурнӑҫ майлама.
* * * Калатӑн эс — ҫын пурӑнни телей. Этем патне пыратӑн пӗр хаваслӑ. Чӑваш турри! Парсамччӗ сан тӗле Пехет те пурлӑх, сӑвапсем курмалӑх.
* * * Пурнатпӑр. Курнатпӑр. Каятпӑр. Ӗҫ ӗҫлетпӗр-ха, унсӑр мӗнле? Кунҫула ҫакӑ пурнӑҫ таять-тӑр, А ӑна эпир пӗртте пӗлмен!
* * * Эпир санпа иртен-ҫӳрен кӑна. Каятпӑрах тухса ыран-паян. |
|
Сывлӑх
 gp2dzm.ru сӑнӳкерчӗкӗ Маска тӑхӑнман ҫынсене мобильлӗ ушкӑнсем ятарлӑ приложенире шута илсе пыраҫҫӗ. Йӗрке пӑсакансене шута илме Чӑваш Енри IT-специалистсем пӗрлехи тытӑм хатӗрленӗ. «Мобильлӗ ушкӑнсен маршрутне вырӑнти пуҫлӑхсем йӗркелеҫҫӗ. Йӗркене пӑсакансене тупса палӑртсан ятарлӑ приложенире шута илме, сӑн ӳкерчӗксем вырнаҫтарма пулать. Ҫавӑ судра усӑ курма та кирлӗ», — тесе ӑнлантарнӑ Чӑваш Ен информаци политикин министрӗ Михаил Анисимов. Мобильлӗ приложенипе пурин те ӗҫлеме тӑрӑшмалла. Лайӑххипе Етӗрне, Красноармейски районӗсене, Улатӑр, Шупашкар тата Ҫӗнӗ Шупашкар хулисене палӑртнӑ, начаррипе — Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Комсомольски районӗсене тата Ҫӗмӗрлепе Канаш хулисене. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 Паян Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Пӗтӗм тӗнчери 13-мӗш кинофестиваль уҫӑлнӑ. Вӑл Дмитрий Астрахан режиссерӑн «Судьба диверсанта» кинолентипе пуҫланнӑ. Ӗҫе хатӗрленӗ чухне Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче пулса иртнӗ самантсене тӗпе хурнӑ. Кинофестивале савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫма Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев пырса ҫитнӗ. Вӑл «Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул» астӑвӑм медалӗпе Шупашкарти кинофестивалӗн программа директорне тата илемлӗх ертӳҫине Сергей Лаврентьева, Туризмпа культура информаци центрӗн директорне Максим Матросова, асӑннӑ центр методистне Лариса Захаровӑна чысланӑ. Кинофестивалӗн хисеплӗ хӑнине, РСФСР халӑх артисткине Светлана Немоляевӑна Шупашкар кинофестивалӗн ятарлӑ парнипе — «Анне» статуэткӑпа — хавхалантарнӑ. Фестиваль чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗччен пырӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкасси шкулӗнче вӗренекенсем те хальхи саманара тӗрлӗ хыпара тӗнче тетелӗнче ытларах шыраҫҫӗ. Анчах, шкулти чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен Алина Николаева шухӑшланӑ тӑрӑх, алла кӗнеке тытса вуланинчен пахи ҫук. Шкул вулавӑшӗн кунӗ тӗлне 9-мӗш класра пӗлӳ пухакансем Наталья Никифорова библиотекаре уяв ячӗпе саламласа сӑвӑсем хайланӑ, вуласа панӑ. «Кӗнеке пӗлӳ ҫӑлкуҫӗ пулнине ачасем мӗн пӗчӗкрен ӑнланса ҫитӗнеҫҫӗ, пушӑ вӑхӑтра час-часах библиотекӑна ҫӳреҫҫӗ. Вулавӑшра тематикӑллӑ мероприятисем, куравсем ирттереҫҫӗ. Кунта чӑваш тата вырӑс литература программине тивӗҫлӗ кӗнекесем, ытти илемлӗ литература, ӑслав литератури, хаҫат-журнал чылай. Вулавӑш фондне пуянлатма ҫулсеренех ҫӗнӗ кӗнеке килсех тӑрать. Ҫитес вӑхӑтра шкултан вӗренсе тухса каякансем чӑваш чӗлхипе литература предмечӗсене ҫӗнӗ учебниксемпе вӗренме тытӑнӗҫ», – тет Алина Николаева. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Республикӑра
 Чӑваш Енре вӑрҫӑ ачисене епле пулӑшасси пирки шухӑшлаҫҫӗ. Паян, юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ ҫумӗнчи Общество канашӗн пӗрремӗш ларӑвӗ иртнӗ. Аса илтерер: Чӑваш Ен Элтеперӗ ҫумӗнче канаш туса хурасси ҫинчен калакан хушӑва Олег Николаев юпа уйӑхӗн 16-мӗшӗнче алӑ пуснӑ. Йышра – 25 ҫын. Канашӑн ертӳҫи пулма Наталия Партасовӑна шаннӑ. Общество канашӗн пӗрремӗш ларӑвӗнче унӑн пайташӗсем тӗрлӗ комисси ӗҫне пӑхса тухнӑ, вӗсен ертӳҫисене палӑртнӑ. Вӑрҫӑ ачисене социаллӑ пулӑшу памалли мерӑсене пӑхса тухмалли пирки те калаҫнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Чӑваш чӗлхи
 Патшалӑх тата Пушкӑртстанри халӑхсен чӗлхисене (ҫав шутра чӑваш чӗлхи те пур) упраса хӑварма 4 млрд тенкӗ уйӑрӗҫ тесе пӗлтернӗ асӑннӑ республикӑра тухса тӑракан «Урал сасси» хаҫатра. Юрий Михайлов журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, Пушкӑртстан влаҫӗсем патшалӑх тата республикӑра пурӑнакан халӑхсен чӗлхисене упраса хӑвармалли тата аталантармалли программӑна пурнӑҫлама 3,74 млрд тенкӗ уйӑрӗҫ. Патшалӑх программи 2019-2024 ҫулсене пырса тивет иккен. Пӗлтерӗшлӗ документа республика премьер-министрӗ Андрей Назаров алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Политика
 Паян Чӑваш Енри темиҫе муниципалитетра администраци пуҫлӑхӗсене суйланӑ. Асӑннӑ постсене унччен пуҫлӑхра пулнисемех йышӑннӑ. Улатӑр районӗнчи Депутатсен пухӑвӗнче Депутатсен VII суйлаври депутачӗсем Нина Шпилевӑна шаннӑ. Вӑл ӗҫе ҫӗнӗрен чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче кӳлӗннӗ. Патӑрьел районӗнче пуҫлӑх пулма виҫӗ кандидат ӗмӗтленнӗ: Рудольф Селиванов, Виктор Львов, Петр Перепелкин. Унта ҫемҫе пукана Рудольф Селиванов сыхласа хӑварнӑ. Красноармейски районӗнче Александр Кузнецова суйланӑ, Шӑмӑршӑ районӗнче – Владимир Денисова. Чӳк уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхне суйлӗҫ. Ытти хӑш-пӗр районта та пуҫлӑхсене палӑртӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Хулара
 Шупашкарти Оперӑпа балет театрӗ тавра тимӗр хӳме тытни хулара пурӑнакансене килӗшменни пирки ҫынсем нумаях пулмасть Чӑваш Ен Элтеперӗн Олег Николаевӑн Инстаграмри страницине ҫырнӑ. Кайран республикӑн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви картана мӗншӗн тытнине ӑнлантарма пӑхнӑччӗ. Вӗсем ҫавна терроризмран хӳтӗленессипе сӑлтавланӑччӗ. Карта тытма хыснаран 1,5 миллион тенкӗ тӑкакланӑ. Тимӗр хӳмене культура учрежденийӗ тавра вырнаҫтарса тӗрӗсех тунине палӑртас тӗллевпе прокуратура тӗрӗслев ирттересси пирки те хыпарланӑччӗ. Чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче театр журналистсене пухма шухӑшланӑ. Унта хӳмепе ҫыхӑннӑ ыйтӑва уҫӑмлатӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Хулара
 goodfon.ru сайтри сӑн Юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче шыравпа ҫӑлав службине кушак ҫурине ҫӑлмашкӑн ыйтса шӑнкӑравланӑ. Линин тепӗр вӗҫӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта Трактор тӑвакансен проспектӗнчи пӗр шкул ҫывӑхӗнче кушак ҫури йывӑҫ ҫине хӑпарса ларнӑ та анайман. Иртен-ҫӳрен кушак ҫурине пулӑшма шутланӑ, ҫӑлав службине шӑнкӑравланӑ. Ҫӑлавҫӑсем вырӑна ҫитнӗ, альпхатӗрсемпе тата виҫӗ кустӑрмаллӑ пусмапа усӑ курса кушак ҫурине йывӑҫ ҫинчен илсе антарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
+16.3 °C
