Путишле ку пӑтӑрмах Каҫал тӑрӑхӗнче пулса иртнӗ. 25 ҫулти хӗрарӑма суд 30 сехет ӗҫлеттерме йышӑннӑ. Суд йышӑнӑвне суд приставсене яра панӑ. Административлӑ айӑплава часрах татас те усаллине манас вырӑнне хӗрарӑм ӗҫе кайма мар, суд приставӗсенчен тарса ҫӳренӗ.

Пӗр кунхине суд пристав-исполнителӗсем ӗҫе кайнӑ чух ҫав хӗрарӑма асӑрханӑ. Ун патне пырса сӑмах чӗнсен тата хайсемпе паллаштарсан тӗлӗнтермӗш этем пуля пек вӗҫтернӗ. Суд приставӗсем мӗскӗннӗн тӑрса юлман — хӗрарӑма хӑвалама пуҫланӑ. Тахӑш самантра хӗрарӑм куҫран йӗп пек ҫухалнӑ. Анчах аякка тарман иккен — вӗлтрен ашне кӗрсе пытаннӑ.

Обязательнӑй ӗҫрен тарса ҫӳрекен хӗрарӑм тӗлӗшпе суд приставӗсем йӗркене административлӑ майпа пӑсни ҫинчен протокол ҫырнӑ. Комсомольски районӗнчи суд хӗрарӑма 4 талӑклӑха хупма йышӑннӑ.

Иртнӗ вырсарникун республикӑра виҫӗ ҫын путса вилнӗ. Ирхине Ҫӗрпӳри пӗвере 54 ҫулти арҫын путнӑ. Вӑл тусӗпе, иккӗшӗ те ӳсӗр пулнӑ вӗсем, пӗве урлӑ ишсе каҫма шухӑшланӑ. Варрине ҫитсен 54 ҫултискер вӑйран кайнӑ, шыва путнӑ. Унӑн виллине ҫӑлавҫӑсем шыраса тупнӑ.

Тепӗр пӑтӑрмах Атӑл леш енчи «Прометей» кану базинче пулнӑ. 17 сехетре Атӑлта 37 ҫулти хӗрарӑм путса вилнӗ. Унӑн виллине хальлӗхе тупайман.

Улатӑрта 11 ҫулти хӗрача путнӑ. Вӑл аппӑшӗсемпе пӗрле Сӑрӑн сулахай енне шыва кӗме кайнӑ. Хӗрача чӑнкӑ ҫыран хӗррине лекнӗ те шыв айне кайнӑ. Халӗ унӑн виллине шыраҫҫӗ.

Чӑвашстат вӑтам ӗҫ укҫи мӗн чухлӗпе танлашнине шутланӑ. Кӑҫалхи кӑрлач-ҫӗртме уйӑхӗсенче ку кӑтарту 23749,3 тенкӗпе танлашнӑ. Пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, 7,9 процент ӳснӗ.

Камсем ытларах ӗҫлесе илеҫҫӗ-ха? Пӗчӗк услама кӗмен организацисен ӗҫченӗсем ытларах шалу илеҫҫӗ. Ку 29441,6 тенкӗпе танлашать. Республикӑри хӑш районта чи пӗчӗк шалу пулни те паллӑ: Канаш районӗнче. Кӑтарту 17907,4 тенкӗпе танлашать. Шупашкар районӗнче вӑтам ӗҫ укҫи 21105,8 тенке ҫитнӗ.

Сӑмах май, прокуратура ӗҫ укҫин парӑмӗсене тӗплӗн тӗрӗслесе тӑрать. Аса илтерер: Чӑваш Енре парӑм 102 миллион тенкӗпе танлашнӑ. Вӗсенчен 81 миллионӑшне панкрута тухнӑ предприятисем ӗҫченӗсене тӳлемен. Унашкал предприяти пирӗн республикӑра – 6.

Шупашкарти МТВ-центра панкрута кӑларасшӑн. Ун пек тавӑҫа шӑрҫалаканни — «Санкт-Петербург» ятлӑ лизинг компанийӗ. Чӑваш Енӗн Арбитраж судне лизинг компанийӗн тавӑҫӗ ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, ҫитсе выртнӑ.

Тулли мар яваплӑ общество регионсем хушшинчи суту-илӳпе курав центрне панкрута кӑларма ыйтать. Асӑннӑ компани МТВ-центрпа унччен те судлашнӑ. Ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Арбитраж сучӗ лизинг компанине майлӑ йышӑну кӑларса панӑ. Унпа килӗшӳллӗн, центрӑн «Санкт-Петербурга» 91,3 миллион тенкӗ укҫа тӳлемелле пулса тухнӑ. Ку шутра тӗп парӑм та, кивҫенпе усӑ курнин проценчӗ те пур. Питӗрти тата Ленинград облаҫӗнчи Арбитраж сучӗ МТВ-ценртан ҫӗр лаптӑкӗпе усӑ курнишӗн аренда укҫи тӳлеттерме тата пени шыраса илмелле йышӑну кӑларнӑ. Ку вӑл ҫак уйӑхӑн 4-мӗшӗнче пулнӑ.

Шухӑша яма тивӗҫ ҫак тӗслӗхе Чӗмпӗр тӑрӑхӗнче пурӑнакан Микулай Павловский хӑйӗн чӗрӗ журналӗнче ҫырса кӑтартнӑ.

Иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенче вӑл Пӳлер салинче час-часах пулнӑ. Пӗррехинче ӑна унта вырӑс майри пурӑнни ҫинчен каланӑ хыҫҫӑн ҫав кинеми патне ҫул тытнӑ. Кивӗрех йывӑҫ ҫуртра тирпейлӗ пурӑнакан 70-сенчи вырӑс вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче Унтакшӑ ялне лекнӗ, ҫавӑнта чӑвашла та вӗреннӗ иккен.

Тӑван чӗлхене «манакан», унран вӑтанакан чӑваш этеммисем ҫинчен сӑмах пуҫарнӑ та Микулай унпа, вырӑс кинеми ҫынсем апла хӑтланнине ырламан: «Кун пек хӑтланни — ӑслӑ ҫынсем туни мар», — тенӗ чӑвашла...

«Савӑнтӑм унпа калаҫса, чун хӑйӗнпе пӗр шухӑшлӑ чуна тупнипе хӗпӗртерӗ. Вырӑссем хушшинче те пур, иккен, пит сайра тӗл пулсан та, ӑнлӑ-пуҫлӑ ҫынсем: ҫумри халӑх чӗлхине те пӗлеҫҫӗ, чӗлхе урлӑ кӳршӗсене лайӑхрах пӗлсе хисеплеҫҫӗ. Ҫакӑн пек ҫынсем, чӑнах та, «халӑхсен туслӑхне» хут ҫинче, плакатсем — лозунгсем ҫырни пек кӑна пӗлмен — вӗсем ӑна пурнӑҫ витӗр, пурӑнса курнӑ, туйнӑ», — пӗтӗмлетнӗ чӑвашлӑхшӑн ҫунакан Микулай Павловский.

Хӗрлӗ Чутай 435 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Уяв тӗлне ҫынсем валли парне те пулнӑ: Совет урамӗнче 1 ҫухрӑм та 100 метр ҫӗнӗ ҫул сарнӑ.

Савӑнӑҫлӑ уява район пуҫлӑхӗ, ЧР информаци политикин министрӗ Александр Иванов, РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Николай Малов та ҫитнӗ. Ҫӗнӗ ҫулпа юнашар ача пахчи пур, халӑх музейӗ, храм та ҫывӑхра. Ҫула «Стройресурс» ООО тунӑ. Ҫӗнӗ ҫула уҫнӑ чухне чӑваш тумӗ тӑхӑннӑ ҫынсем те пулнӑ.

Ҫула велосипедҫӑсемпе лыжероллерсем тӗрӗсленӗ. Сӑмах май, иртнӗ эрнере Канашра та вӗсем Ильич урамӗнче юсанӑ ҫула ҫапла тӗрӗсленӗ.

И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗ тата Севастопольти патшалӑх университечӗ килӗштерсе ӗҫлесси пирки килӗшӳ алӑ пуснӑ.

Килӗшӗве ЧПУ ректорӗ Андрей Александров тата Севастопольти университет ректорӗ Владимир Нечаев ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Икӗ аслӑ шкул ӑслӑлӑх тӗпчевӗ, вӗренӳпе методика енӗпе килӗштерсе ӗҫлӗҫ. Икӗ ен квалификацие ӳстерес тытӑма аталантарӗҫ, студентсемпе ылмашӑнӗҫ.

Нумаях пулмасть, ҫурла уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче, ЧПУ делегацийӗ ректор ертсе пынипе Крымра пулнӑ. Унта вӗсем вӗренӳ базипе паллашнӑ, лабораторие тата инжиниринг центрне ҫитнӗ. Кӗҫех Севастополь делегацийӗ ЧПУна килмелле.

«WordPress’ӑн 20%-не тинех куҫартӑмӑр. Ҫакӑ ҫирӗм процент малалли 80% куҫармашкӑн шанчӑклӑ никӗс пулса тӑчӗ», — тесе пӗлтернӗ тӑватӑ кун каялла «VulaCV» чӑвашла вулаттаракан сайтра.

Хастарсем пӗлтернӗ тӑрӑх, WordPress’ӑн чӑвашла куҫарса тытӑннӑ чухне хальхи ансат пуплев чӗлхине; татӑклӑ терминсене — ҫӗнӗлле сӑмахсемсӗр; компромислӑ алфавита (Rf) тӗпе хунӑ.

Унтан тата ҫакна палӑртнӑ: «Анчах мӗнле йывӑрлӑхсемпе тӗл пулассине, еплерех ҫӗнӗ ӗҫ тунине ун чухне лайӑхах тӗшмӗртмерӗмӗр. Ансат сӑмах ҫаврӑнӑшсемпе пӗрле хальхи, малалла пӑхакан, глобальлӗ ҫынсен ыйтӑвӗсемпе ӑнтӑлӑвӗсене чӑвашла ӑнлантарма лекет», — тенӗ унта.

Терминологине куҫарнӑ май ҫуррине вырӑсларан, пӗр пайне акӑлчанларан илсен те, чӑвашла ҫӗнӗ, анчах ӑнланмалла сӑмахсем тусан лайӑх шухӑша та тӗпе хунӑ.

Паян ирхине Шупашкарта каллех ырӑ мар шӑршӑ кӗнӗ. Уйрӑмах тӗп урамсенче, ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче сӑмсана лайӑх мар шӑршӑ ҫурнӑ.

Вӑл чӳречене уҫсан пӳлӗмсене те кӗнӗ. Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, ирхине кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнче нимӗнле шӑршӑ та пулман. Николаев урамне ҫитсен ҫеҫ туйма пуҫланӑ.

Шӑршӑ ӑҫтан тухать? Хальлӗхе ҫакна палӑртайман. Аса илтерер: унашкалли темиҫе кун каялла пулнӑччӗ. Ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Лапсар поселокӗнче сывлӑша тӗрӗсленӗ. Роспотребнадзор унта сиенлӗ япаласем виҫерен ытларах пулнине палӑртман. Ҫынсем ку шӑршӑ «Юрмаран» тухать тесе шухӑшлаҫҫӗ. Анчах ҫакна Роспотребнадзор ҫирӗплетмен. Халӗ сывлӑша каллех тӗрӗслӗҫ.

Николаевкӑри чӑваш ачисем вырӑсла калаҫаҫҫӗ

Пушкӑртстанри чӑваш ялӗсенчен пӗринчи пурнӑҫпа вӑл тӑрӑхри «Proufu.ru» интернет-хаҫатра Зухра Буракаева журналист ҫырса кӑтартнӑ. Калем ӑсти республикӑри право хуралҫипе,чӑваш чӗлхине упраса хӑварасшӑн ҫунакан хастарпа, Чӑвашсен наципе культура автономийӗн вӗрентӳ енӗпе ӗҫлекен комиссийӗн ертӳҫипе Николай Игнатьевпа Кармаскалӑ районӗнчи Николаевка ялне ҫул тытнӑ.

Анлӑ материалта журналист чӑваш ялӗн чун ыратӑвне пур енлӗ ҫутатма тӑрӑшнӑ. Пӗрремӗшӗнчен, ялта аслисем ҫеҫ чӑвашла калаҫни. Ҫамрӑксем тата ачасем вырӑсла пупленине асӑрханӑ вӑл. Иккӗмӗшӗнчен, ялта ӗҫ ҫукран ҫынсем урӑх ҫӗре ҫӳреҫҫӗ. Ача пахчи те ҫук. Ферма юхӑнса ларать, ҫӳп-ҫап купи пысӑкланса пырать, тислӗк хирте купаланса выртать.

Журналист пынӑ кун чӑваш ялӗнче туй пынӑ. Унта чӑвашла тумланса пынӑ туй арӑмӗсем Николаевка ялӗнче юрласа савӑнма пиллӗк хыҫҫӑн ҫеҫ юранине пӗлтернӗ.