Татьяна Ежова

Улатӑр хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Александр Седов юпа уйӑхӗн 21-мӗшӗнчен пуҫлӑх пуканне йышӑнма пӑрахнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Хула администрацийӗн ертӳҫин лавне туртакана ҫирӗплетме паян комисси йӗркеленӗ. Йыша республикӑн Патшалӑх Канашӗн депутачӗсене: либерал-демократсен партийӗн пайташне Сергей Белобаева тата «Шупашкарти 2-мӗш ҫӑкӑр савучӗн» пуҫлӑхне, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» пайташне Юрий Кислова, ЧР Президент Администрацийӗн Шалти политика управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумне Юрий Садовникова, Социаллӑ тата культура программисен фончӗн ертӳҫине Михаил Федотова кӗртнӗ.

Улатӑр хула администрацине хальлӗхе Татьяна Ежова, унччен вӑл пуҫлӑх ҫумӗнче тӑрӑшнӑ, ертсе пырать.

Маларах эпир Етӗрне район администрацийӗн пуҫлӑхне палӑртмалли комисси пайташӗсене ҫирӗплетнине пӗлтернӗччӗ.

Анатолий Яковлев текех министр ҫумӗ мар

Республикӑн Ҫутҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи министерствинче кадр улшӑнӑвӗ пулса иртнӗ. Ведомствӑра иккӗмӗш пукан йышӑннӑ Анатолий Яковлева ӗҫрен хӑтарнӑ.

Анатолий Петровича министр ҫумӗнчен кӑларасси пирки республикӑн премьер-министрӗ Иван Моторин паян 735-мӗш номерлӗ хушу кӑларнӑ. Сӑлтавне те кӑтартнӑ: министр ҫумӗ урӑх ӗҫе куҫать.

1964-мӗш ҫулта ҫуралнӑ Анатолий Яковлев 1979-1983-мӗш ҫулсенче Сӗнтӗрвӑрринчи вӑрман техникумӗнче, кайран Уралти вӑрман техникин институтӗнче вӗреннӗ. Ӗҫ биографине вӑл Вологда ҫӗрӗ ҫинчи лесничествӑсенчен пӗринчи вӑрманҫӑран тытӑннӑ. Чӑваш Енре те тӗрлӗ вӑрман хуҫалӑхӗнче тӑрӑшнӑ, ҫав шутра Сӑнавлӑ вӑрман хуҫалӑхне ертсе пынӑ. 2011 ҫулта ӑна министр ҫумӗн пуканне шанса панӑ.

Чӑваш Енре чиркӳрен турӑшсемпе ытти эреше вӑрланӑ ҫынсене тытса чарнӑ. Йӗксӗксем пирӗн республикӑра кӑна мар, кӳршӗ регионта та палӑрма ӗлкӗрнӗ.

Улатӑрти арҫынсен мӑнастирӗнчен ылтӑн эреш ҫухални пирки юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче полицие пӗлтернӗ. Унччен кӑшт маларах икӗ ҫамрӑк ҫын сентрене питӗ лайӑх сӑнанӑ, ыйтса пӗлнӗ. Анчах нимӗн те туянман.

Тӳрех ҫавсем вӑрланӑ тесе шухӑшланӑ. Вӗсем Улатӑр районӗнчи темиҫе храмра та пулнӑ. Вӗсем пекрех ҫынсем Мари Республикинче те хурахла ӗҫсем тунине пӗлтернӗ.

Каччӑсене Шупашкарта тытса чарнӑ. Ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти чиркӳре те хаклӑ япаласем ҫухалнӑ. Ахӑртнех, ку ӗҫе те вӗсем тума пултарнӑ. Халӗ вӗсен тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Канашри «Таса хула» предприяти директорӗ тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Хулари урамсенчен уйӑх ытла ӗнтӗ ҫӳп-ҫап илсе тухман. Утма ҫук.

Елена Макарова «Про Город» хаҫатран пулӑшу ыйтнӑ. Асӑннӑ предприяти хӑйӗн тивӗҫӗсене ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче пурнӑҫлама пӑрахнӑ-мӗн. Урамра ҫӳп-ҫап тултарнӑ хутаҫсем йӑваланни ҫынсене тарӑхтарать. Ку хула илемне те пӗтерет. Организаци ӗҫченӗсем ним калама та аптӑраҫҫӗ. Ҫынсем ку ыйтупа прокуратурӑна та ҫитнӗ.

Елена каланӑ тӑрӑх, ҫакна пула хулара йӗкехӳресем, шӑшисем ӗрченӗ, йытӑсем йышланнӑ.

Подряд организацийӗн техника ҫӗмӗрӗлнӗ-мӗн. Ӑна юсаҫҫӗ. Канмалли кунсенче ҫӳп-ҫапа пӗчӗккӗн илсе тухма тытӑннӑ.

Чӑваш Енре 50 ытла ҫын норовируспа чирленӗ. Ку – кӑҫалхи 9 уйӑхри кӑтарту. Тухтӑрсем сывлӑх тӗлӗшпе тимлӗрех пулма ыйтаҫҫӗ.

Ку вирус Чӑваш Енре 2011 ҫултах палӑрнӑ. Кӑҫал Шупашкарта пурӑнакан 45 ҫын уна чирленӗ. Патӑрьел районӗнче – 6 тӗслӗх. Тухтӑрсем асӑрхаттараҫҫӗ: норовирус ерет. Вӑл – пыршӑлӑх инфекцийӗ. Пӗрремӗш хутчен ӑна АПШри Норволк хулинче 1972 ҫулта тупса палӑртнӑ.

Юлашки ҫулсенче Раҫҫейре ку вируспа ҫынсем ытларах аптӑраҫҫӗ. Вӑл ҫуман пахча ҫимӗҫ, улма-ҫырла, чашӑк-тирӗк урлӑ ерет. Пӗр-пӗрне алӑ тытсан та вӑл организма лекет. Кун пек чухне кӑмӑл пӑтранать, хӑстарать, вар витти пуҫланать, ӳт температури ӳсет.

Юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче 4 сехет те 40 минутра Елчӗк районӗнчи полицие Ҫӗнӗ Пӑва ҫыннисенчен шӑнкӑрав килнӗ. Яла кӗнӗ ҫӗрте машина ҫунса кайни пирки пӗлтернӗ вӗсем.

Ҫулӑма сӳнтерсен Аслӑ Шӑхальте ҫуралнӑ 20 ҫулти каччӑ виллине тупнӑ. Халӗ Патӑрьелти районсен хушшинчи следстви уйрӑмӗ следстви умӗнхи тӗрӗслев ирттерет.

Ҫулӑм машинӑна йӑлтах пӗтернӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, каччӑ сӗрӗмпе чыхӑнса вилнӗ. Халӗ тӗрлӗ экспертиза ирттерӗҫ. Ахӑртнех, каччӑна никам та ятарласа вӗлермен.

«Хавал» чӑваш халӑх пӗрлешӗвӗн хастарӗ Александр Блинов «Кала-ха» вӗренӳ пособийӗ валли нимеҫӗсем (волонтерсем) шырать.

Аса илтеретпӗр, вӑл кӑларӑма вырӑс шкулӗнче чӑваш чӗлхи вӗренекен пӗрремӗш класс ачисем валли малтанласа диск ҫинче кӑларнӑччӗ. «Кала-ха» вӗренӳ пособине 15 юрӑ ҫырнӑ. Вӗсенчен пӗрине мӗнпур курс валли визит карточки тесе хаклаҫҫӗ. Чӑваш кӗнеке издательствинче пособи кун ҫути кӑтартассине те пӗлтернӗччӗ.

«Кала-ха» вӗренӳ пособине нимеҫӗсем чӑваш чӗлхин словарьне йӗркелеме, вӗренӳ пособийӗн сайтне тытса тӑма, хыпарсем вырнаҫтарма, йӑнӑшсене тӳрлетме тата текстсене сасӑпа вулама, пособи валли хушма материал хатӗрлеме кирлӗ.

Маларах чӑваш халӑх сайчӗ Чӑваш чӗлхин пӗрлехи комиссийӗн ҫак уйӑхри ларӑвӗнче Александр Блинов «Кала-ха» вӗренӳ кӗнеки валли хатӗрленӗ ҫӗнӗ сӑмахсене сӳтсе явнине ҫырнӑччӗ. Комисси пайташӗсем терминсемпе малтан хаҫат-журналсенче тата илемлӗ литературӑра усӑ курма сӗннӗ. Кайран тин, пурнӑҫа кӗртсен, вӗренӳ кӗнекине те кӗртме юрать тенӗ. «Ачасем ҫинче эксперимент тума кирлӗ мар», — пулнӑ пӗтӗмлетӳ.

Малалла...

Шупашкартан Канаша 18 сехет те 40 минутра каякан пуйӑса расписанирен кӑларӗҫ. Чукун ҫул транспортне кӑмӑллакансемшӗн савӑнӑҫлах мар хыпара Тутарстанри Транспорт министерстви пӗлтернӗ.

«Канаш—Шупашкар» тата «Шупашкар—Канаш» маршрутпа хутлакан пуйӑсӑн ҫӗнӗ рапсисанийӗ паянтан вӑя кӗрет.

Ҫапла вара паян 03 сехет те 51 минутра Канашран Шупашкара 6502 номерлӗ пуйӑс килмӗ. Шупашкартан Канаша ҫӳренӗ 6505 номерлӗ пуйӑс та 18 сехет те 40 минутра ҫула тухмӗ.

Канаша 07 сехет те 12 минутра тата Канашран Шупашкара 17 сехет те 05 минутра хутланӑ пуйӑссем малашне те ҫӳрӗҫ.

Маларах Чӑваш халӑх сайчӗ Шупашкартан Самара пуйӑс ҫулӗ туни экономика тӗлӗшӗнчен усӑллӑ тесе шухӑшланӑ май «Раҫҫейӗн чукун ҫулӗсем» акционерсен уҫӑ обществи ҫак икӗ хулана пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ пуйӑссем ҫӳрекен ҫулпа ҫыхӑнтарма сӗннине пӗлтернӗччӗ.

Юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнче республикӑри Наци вулавӑшӗнче «Актуальность перевода на национальные языки и с национальных языков в российском и европейском контексте» (чӑв. Наци чӗлхисене куҫарнин тата наци чӗлхисенчен куҫарни Раҫҫей тата Европа контекстӗнче) ҫавра сӗтел ӗҫлемелле. Унта Раҫҫейри тата Европӑри литературоведсем, ҫыравҫӑсем, тӑлмачсем хутшӑнмалла.

Вулавӑшӑн «Чӑваш кӗнеки» центрӗ чӑваш авторӗсен хайлавӗсене тӗнчери тӗрлӗ халӑх чӗлхи ҫине куҫарнине аса илтерет. Чӑн та, Константин Ивановӑн «Нарспи» поэмине, сӑмахран, 20 чӗлхе ҫине куҫарнӑ, Ҫеҫпӗл Мишшин «Ҫӗн кун акине» — 55 чӗлхе ҫине.

Тепӗр халӑхӑн культурине, шухӑшлавне, хӑйне евӗрлӗхне куҫару урлӑ туйса илме пултарать. Тӑлмачсен йывӑрлӑхӗсем тата ытти ҫивӗч ыйту пирки ҫавра сӗтел вӑхӑтӗнче сӳтсе явӗҫ. Мероприяти 14 сехет те 30 минутра 201-мӗш пӳлӗмре пуҫланӗ.

Пӗтӗм Раҫҫейри «Ҫулталӑкри ҫемье» конкурса Чӑваш Енри икӗ ҫемье хутшӑнать. Вӗсенчен пӗри – Надеждинсен ҫемйи. Романпа Наталья пӗрле 17 ҫул пурӑнаҫҫӗ. Вӗсем 4 ачана воспитани параҫҫӗ. Вӗсенчен пӗри – опекӑна илни. Темиҫе ҫул каялла Наталья тӗнче тетелӗнче хаваслӑ арҫын ача пирки каласа панине курнӑ. Ача – сусӑр, тӑлӑх. Наталья ӑна шелленипе ҫемьене илнӗ.

Львовсем те конкурса хутшӑнаҫҫӗ. Вӗсен – 6 ача. Виҫӗшне вӗсем опекӑна илнӗ. Александрпа Татьяна ачасене тивӗҫлӗ воспитани парас тесе нумай тӑрӑшаҫҫӗ. Татьяна ЧР ача усрава илнӗ ашшӗ-амӑшӗн ассоциацийӗнче тӑрать. Вӑл район тата республика шайӗнче иртекен мероприятисене хастар хутшӑнать.

Раҫҫей шайӗнче конкурс иртсен «Ҫулталӑкри ҫемье. Раҫҫей, 2016» кӗнеке кӑларӗҫ. Ҫӗнтерӳҫӗсене парнесемпе хавхалантарӗҫ. Сӑмах май, конкурса пӗтӗмпе тӗрлӗ регионти 294 ҫемье хутшӑнать.