Шупашкар Ҫӗнӗ ҫулпа Раштав канӑвне ирттерме меллӗ те кӑмӑллӑ чи йӳнӗ виҫӗ хула шутне кӗнӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Культура министерстви хӑйӗн сайтӗнче паян, кӑрлач уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, хыпарланӑ.

Хӑйне евӗрлӗ ҫак танлаштарӑма хӑна ҫурчӗсенчи номерсене йышӑнса хума май паракан tvil.ru сайт тӑрӑх кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 1-8-мӗшӗсене тӗплӗ пӑхса-тишкерсе хатӗрленӗ. Шупашкарсӑр пуҫне Ҫӗнӗ ҫулпа Раштав каникулне ытлашши тӑкакланмасӑр ирттерме меллӗ чи йӳнӗ вунӑ хула йышне Брянск, Самар, Новосибирск, Тӗмен, Новокузнецк (Кемӗр облаҫӗ), Волгоград, Тула, Кисан тата Люберцы (Мускав облаҫӗ) кӗнӗ.

Танлаштарӑма кӗнӗ ҫак хуласенчи хӑна ҫурчӗсенче туристсем вӑтамран 1-3 талӑклӑха чарӑннӑ, пӗр талӑкшӑн 1,1-2,1 пин тенкӗ тӳленӗ.

Улатӑр районӗнчи пӗр тӑрӑхра сӑмакун аппарачӗ сирпӗннипе ҫын пиҫсе кайнӑ. Ҫак хыпара паян «Хыпар» издательство ҫурчӗн сайтӗнче пӗлтернӗ.

Эрне пуҫланмассерен Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев пуҫлӑхсемпе канашу ирттерет. Хальхинче унта иртсе кайнӑ уяв кунӗсенчи тӑрӑма тишкернӗ. Ҫавна май Инкеклӗ лару-тӑру енӗпе ӗҫлекен патшалӑх комитечӗн ертӳҫи Вениамин Петров ҫак тапхӑрта пулнӑ инкексем пирки каласа кӑтартнӑ.

Уяв кунӗсенче 31 пушар тухнӑ, вутра пӗр ҫын вилнӗ. Пӗлтӗр ҫак тапхӑр 6 ҫын пурнӑҫне татнине шута илсен кӑҫал инкексен шучӗ чакни — ырӑ пулӑм.

Улатӑр районӗнче сӑмакун аппарачӗ сирпӗннипе ҫыннӑн ӳчӗ пиҫсе кайнӑ.

Пиротехникӑпа асӑрханманнипе суранланнӑ тӗслӗхсем те яланхиллех пулнӑ.

Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ ӗҫсемпе тӑрӑшакан пӗрремӗш пайӗ коммерци фирмин пуҫлӑхне вӗлерме тӑнӑ ҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Хӑҫан тата вӗлерме шут тытни пирки уҫӑмлӑн каламан та, анчах Свердлов облаҫӗнче пурӑннӑ ҫынна пакунлисем иртнӗ ҫулхи раштав уйӑхӗн 25-мӗшӗнче тытса чарни паллӑ. Ҫынна вӗлерес шухӑш тытнӑскере тытса чарма Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин спецназ ӗҫченӗсем те хутшӑнни паллӑ.

Арҫынна раштав уйӑхӗн 25-мӗшӗнчи каҫхине Шупашкар хулинчи Ҫурҫӗр-Хӗвеланӑҫ районӗнче тытса чарнӑ. Ҫынна вӗлерме хӑтланнӑ этем хӗҫ-пӑшалпах хирӗҫ тӑнӑ. Апла пулин те ӑна сиенсӗрлетме тата тытса чарма май килнӗ. Право хуралӗн ӗҫченӗсем те, ахаль ҫынсем те аманман.

Пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.

«РИА Новости» агентство хыпарланӑ тӑрӑх, Копенгаген университечӗн ӑсчахӗсем халӑх анлӑ усӑ куракан, ӳт температурине чакаракан тата ыратнине ирттерекен «Ибупрофен» арҫынсен ар тытӑмне сиенлӗ витӗм кӳнине ҫирӗплетнӗ. Хайхи эмел, ӑсчахсем палӑртнӑ тӑрӑх, арҫынна йӑх тӑсӑмӗсӗр те хӑварма пултарать. Кун пирки вӗсем «Proceedings of the National Academy of Sciences» журналта статья пичетлесе кӑларнӑ.

Сӑнава 18-35 ҫулсенчи 31 арҫын хутшӑннӑ. Вӗсене икӗ ушкӑна пайланӑ: пӗрисене ултӑ эрне хушши кунсерен 600 мг «Ибупрофен» панӑ, теприсене плацебо (эмел хурӑмлӑ тӳме) ӗҫтернӗ.

Икӗ эрнерен пӗрремӗш ушкӑнри арҫынсен организмӗ лютеинлакан гормон кӑларма тытӑннӑ. Вӑл вара ар вӑрлӑхне пултаракан тестостерен синтезне витӗм кӳрет иккен. Ҫӳлерех асӑннӑ гормон вара тестостерен шайне чакарса ар вӑрлӑхне ҫие хӑварма юрӑхсӑр тӑвать.

Ӑсчахсем асӑрхаттарнӑ тӑрӑх, ку эмеле тахҫан пӗрре ӗҫни сывлӑхшӑн сиенлӗ мар, анчах ӑна ӑша тӑтӑш яни организма хавшатма пултарать. Ҫавӑнпа та ученӑйсем спортсменсене (ыратнине ирттерекен эмелсене вӗсем ыттисенчен тӑтӑшрах ӗҫеҫҫӗ) «Ибупрофенран» сыхланма сӗнеҫҫӗ.

Чӑваш Енӗн тӗп хулинче иртнӗ ҫулта хӑш професси ҫыннисем шалу ытларах илнине шутласа кӑларнӑ. Хӑйне евӗр рейтинга HeadHunter аталитикӗсем хатӗрленӗ. Вӗсем 2017 ҫулта сайта вырнаҫтарнӑ вакансисене тишкернӗ.

Хайхи аналитиксем шутласа кӑларнӑ тӑрӑх, рейтингра пӗрремӗш вырӑна уйӑхсерен вӑтамран 60-шар пин тенкӗ илекен топ-менеджерсем тухнӑ, иккӗмӗш вырӑнта чӗр тавар туса илекенсем. Вӗсен ӗҫ укҫи уйӑхсерен 47,8 пин тенкӗ ӳксе пынӑ. Строительствӑпа куҫман пурлӑх тытӑмӗнче вӑй хуракансен шалӑвӗ те пӗчӗк мар: 33,2 пин тенкӗ.

Чи пӗчӗк шалу илекенсем бухгалтерсем иккен: 20 пин тенкӗ. Патшалӑх тытӑмӗнче тӑрӑшакансене ӗҫ сӗнекенсем 23 пин тенкӗ тӳлеме шантараҫҫӗ. Банксенче, искусствӑра, масс-медиӑра, маркетингпа спортра, транспорт тытӑмӗнче ӗҫлекенсем вӑтамран 25 пин тенкӗ илеҫҫӗ. Унсӑр пуҫне иртнӗ ҫулта IТ-технологисен, автомобиль бизнесӗн, медицина тытӑмӗсенче тата производствӑра тар тӑкакансен шалӑвӗ 30 пин тенкӗрен кая мар пулнӑ.

Кӑрлачӑн 7-мӗшӗнче суйлава хӑй тӗллӗн тухакансене йышӑнас тапхӑр вӗҫленнӗ. Тӗп суйлав комисси пӗлтернӗ тӑрӑх Раҫҫей Федерацийӗн президенчӗ пулма хӑй тӗллӗн тӑратнӑ 46 ҫынна йышӑннӑ. Саккӑр ҫынна регистрацилеме килӗшмен. Пӗри ют патшалӑх гражданӗ пулни паллӑ пулнӑ, теприн — судпа айӑпланнин вӑхӑчӗ тухманни. Ҫавӑн пекех тӗрлӗ партисенчен тепӗр 21 ҫынна тӑратнӑ.

Халь хӑй тӗллӗн тухнӑ кандидатсен 300 пин алӑ пусни пухмалла. Ҫав вӑхӑтрах пӗр тӑрӑхран 7500 ытла пухма юрамасть. Партисенчен тӑратнӑ ҫынсен суйлава хутшӑнма 100 пин пухмалла. Патшалӑх Думине лекнисене ку ӗҫрен хӑтӑрнӑ. Саккун тӑрӑх алӑ пуснисене суйлав комиссине кӑрлач уйӑхӗн вӗҫӗччен пырса памалла. Нарӑсӑн 10-мӗшӗнче вара пур хутсене те тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн суйлава хутшӑнма кама-кама ирӗк пани паллӑ пулӗ.

Владимир Путиншӑн алӑ пуснисене пирӗн хулара пухма пуҫланӑ. Тӗслӗхрен, Чӑваш халах сайчӗ унашкал кӗтессене МТВ-Центрта асӑрхарӗ.

Статистикӑна пӑхсан кӑҫалхи суйлава кандидатсене иртнӗ ҫулсенчисенчен ытларах тӑратнӑ. 2000 ҫулта 34 ҫын пулнӑ, 2004-мӗшӗнче — 11, 2008-мӗшӗнче — 13, 2012-мӗшӗнче — 14. Кӑҫалхинчен ытларах 1996 ҫулта ҫеҫ пулнӑ — ун чухне президент пулма 78 ҫын шухӑш тытнӑ.

Малалла...

Чӑваш Енре пӗлтӗр, унчченхи ҫулпа танлаштарсан, 128% ытларах эрех-ликер туса кӑларнӑ. Специалистсем ӑнлантарнӑ тӑрӑх, ҫакӑ Шупашкарти тата Етӗрнери спирт савучӗсем ҫӗнӗрен ӗҫлеме пуҫланипе ҫыхӑннӑ.

Иртнӗ ҫулта республикӑри предприятисем сутлӑха 560 пин декалитр алкоголь шӗвекӗ кӑларнӑ. Ҫапла майпа эрех продукцийӗ туса кӑларнӑран республика бюджетне хушма 222,7 миллион тенкӗ кӗнӗ.

Палӑртса хӑвармалла, пӗлтӗрхи пуш уйӑхӗнче Етӗрнери спирт савутне юсаса ҫӗнетнӗ хыҫҫӑн тепӗр хутчен ӗҫлеттерсе янӑ. Ку кӑна та мар, производствӑна йӗркелени 90 ҫынна ӗҫпе тивӗҫтерме май панӑ. Шупашкарти эрех-ликер савучӗ вара пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗн 12-мӗшӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Паянхи кун ку предприятире 140 ҫын вӑй хурать.

Кӑҫал «Хӑрушсӑр тата пахалӑхлӑ ҫулсем» проект малалла пурнӑҫланӗ. 2018 ҫулта ҫулсене юсамашкӑн 1 миллион та 461 пин тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ. Ку укҫапа 143 ҫухрӑма юсӗҫ.

Кӑҫал проект валли уйӑрма палӑртнӑ укҫа-тенкӗрен 730 миллион тенки федераци хыснинчен пулӗ. Сӑмах май, пӗлтӗр ку тӗллевпе 1 миллион та 268 пин тенкӗ тӑкакланӑ. Ҫитес ҫул валли вара 1 миллион та 360 пин тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ.

Кӑҫал «Хӑрушсӑр тата пахалӑхлӑ ҫулсем» проектпа килӗшӳллӗн Шупашкарти, Ҫӗнӗ Шупашкарти, Муркаш тата Шупашкар районӗсенчи ҫулсене юсӗҫ. Хальлӗхе республикӑра 95 ҫухрӑм ҫула йӗркене кӗртнӗ.

Эдера Лаврентьева

Ыран, кӑрлач уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, самбо енӗпе тӗнче чемпионкин Эдера Лаврентьевӑн 23 ҫул тултармаллаччӗ. Шел те, спортсменка хӑйӗн ҫуралнӑ кунне кӗтсе илеймен, вӑл инкеке пула вилнӗ.

Раштав уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Эдерӑна пульницӑна ӑсатнӑ. Тухтӑрсем унӑн пурнӑҫӗшӗн кӗрешнӗ, анчах спортменкӑна ҫӑлма май килмен. Раштав уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Эдера Лаврентьева сывлама чарӑннӑ.

Эдера – самбо енӗпе Раҫҫей спорт мастерӗ, Раҫҫей ӑмӑртӑвӗсен ҫӗнтерӳҫи. Вӑл 2012 тата 2014 ҫулсенче самбо енӗпе иртнӗ тӗнче ӑмӑртӑвӗнче те мала тухнӑ.

Ӗнер Муркаш районӗнчи Ҫармӑҫкасси ялӗ патӗнче инкек пулнӑ. Ирхи 7 сехет те 55 минутра М-7 трасса ҫинче икӗ автомобиль ҫапӑннӑ.

Ҫул-йӗр ҫинчи пӑтӑрмах пирки Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин пресс-служби пӗлтернӗ.

Малтанласа палӑртнӑ тӑрӑх, «КИА Сид» автомашинӑна тытса пыракан 33 ҫулти водитель юрлӑ ҫул ҫинче руле тытса чараймасӑр хирӗҫ ҫул ҫине тухса кайнӑ. Унта вӑл «Ниссан Кашкай» машинӑпа ҫапӑннӑ.

Инкекре икӗ водитель те аманнӑ. Пульницӑна икӗ хӗрарӑмпа 8 ҫулти ачана та илсе кайнӑ. Ача «Ниссан Кашкайра» пулнӑ.

Маларах эпир ӗнер Куславкка районӗнче пурӑнакан, пулӑран таврӑнакан пулӑҫсен машини тивсе кайнине, автомобильтисем шар курманние, анчах машина ҫунса кайнине пӗлтернӗччӗ.