Хулара
![]() Ӗнер, пуш уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, 11 сехет те 55 минутра оперативлӑ дежурнӑй пулчӗ ҫине хыпар килнӗ: арҫын ача кӗрт ӑшне кӗрсе ларнӑ та хӑй тӗллӗн тухаймасть. Ҫав вӑхӑтра иртен-ҫӳрен те курӑнман. Ҫӑлавҫӑсем, В.Г.Васильев смена пуҫлӑхӗ тата А.Ю.Гавриловпа В.Н.Трутнев, кӑтартнӑ адреспа - «Октябрь: 50 ҫул» урама - ҫийӗнчех ҫитнӗ. Чӑнах та, арҫын ача гараж тӑрринчен юр ҫине сикнӗ те пилӗкӗ таран кӗрсе ларнӑ, ниепле те тухайман. Ҫӑлавҫӑсем юра кӗреҫепе сирнӗ, арҫын ачана «тыткӑнран» кӑларнӑ. Ача пулӑшнӑшӑн вӗсене тав тунӑ Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Пушкӑрт Республикинчи Октябрьскинче пурӑнакансем валли Наци культурисен центрӗ «Навруз байрам» уяв йӗркелесе панӑ. Унта халӑх йышлӑн пухӑннӑ, ҫуркунне кӗтсе илнӗ. Сцена ҫине ертӳҫӗ тухсан тинех сивӗ хӗл иртсе кайнине, илемлӗ ҫуркунне ҫитнине хаваслӑн пӗлтернӗ. Навруза ҫынсем хаваслӑн кӗтсе илме тӑрӑшнӑ. Ара, вӗсем ӗненнӗ тӑрӑх, ҫутҫанталӑка юрама тӑрӑшнӑ. Ҫак уявра киле хӑнасене чӗннӗ, кӳрентернисене манса юрланӑ, ташланӑ, чунран савӑннӑ. Наци культурисен центрӗн ушкӑнӗсем те пухӑннӑ халӑха хаваслӑ кӑмӑл парнелеме тӑрӑшнӑ. Сцена ҫине тухнӑ ушкӑнсен йышӗнче чӑваш халӑх вокал ансамблӗ «Илемпи» те пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Пушӑн 25-мӗшӗнче «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партин Чӑваш Енри уйрӑмӗн канашӗн председателӗ, РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Олег Николаев йышӑну кунӗ ирттернӗ. Пулӑшу ыйтма хирӗҫтӑрусене хутшӑннӑ ветерансем те ҫитнӗ. Юрий Петров тата Владимир Осипов тӳре-шара саккунра палӑртнӑ ҫӑмӑллӑхсемпе тивӗҫтерменни пирки каласа кӑтартнӑ. Елизавета Валентиновӑн вара ашшӗ Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче пуҫ хунӑ. Анчах тӑванӗсем ӑна Хӗрлӗ Ҫӑлтӑр орденӗпе чыслани пирки темиҫе ҫултан ҫеҫ пӗлнӗ. Хӗрне удостоврение панӑ-ха, анчах орденӗ ҫук. Татьяна Хлебникова тивӗҫлӗ канӑва тухиччен правительство органӗсенче ӗҫленӗ. Хӗрарӑм «Сфера» управляющи компанийӗ панкрута тухнин механизмӗ, вӑл пӑхса тӑнӑ нумай хваттерлӗ ҫуртсене «Горизонта» пани ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Лидия Грачева вара лайӑхах мар лару-тӑрӑва кӗрсе ӳкнӗ. Вӑл «Союз-Инвест» финанс пирамидин ертӳҫи тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫшӗн айӑпланнӑ. Тӗмерен тухсан, суд йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн, унӑн пенсийӗнчен компани клиенчӗсем валли укҫа тытса юлма пуҫланӑ. Олег Николаев кашни ҫыннах тулли хурав пама тӑрӑшнӑ, вӗсен ыйтӑвӗсен тӗлӗшпе вара депутат запросӗсем янӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() 2020 ҫулта Чӑваш автономийӗ йӗркеленнӗренпе 100 ҫул ҫитӗ. Ҫавна май ҫак уяв медальне ҫирӗплетнӗ, ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев хушӑва алӑ пуснӑ. Кун пирки ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче пӗлтернӗ. Медальсене туса кӑларма, Элтепер каланӑ тӑрӑх, хушма укҫа-тенкӗ кирлӗ. Михаил Игнатьев Иван Моторин премьера тата Юрий Васильев премьер-министра нухрата хыснара пӑхса хума хушу панӑ. Чӑваш автономийӗ йӗркеленнӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ медальпе республика аталанӑвне тӳпе хывнӑ ҫынсене чыслӗҫ. Сӑмах май, нумаях пулмасть депутатсем Шупашкар 550 ҫул тултарнине халалланӑ юбилейлӑ медале йышӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял хуҫалӑхӗ
![]() Ял хуҫалӑх предприятийӗсене тупӑшлӑ ӗҫлеме ҫӑмӑл мар тесен те йӑнӑш мар пулӗ. Ҫанӑ тавӑрса тӑрӑшсан та тепӗр чух шӑрӑх ҫанталӑк тухӑҫ шайне чакарма пултарать. Ӳсентӑранпа пӗрлех выльӑх-чӗрлӗх отрасльне аталантаракансен ку енчен шанчӑклӑрах. Ҫакӑн пирки иртнӗ эрнере ЧР Ял хуҫалӑх министерствин анлӑ коллегийӗнче те палӑртрӗҫ. Ларӑва хутшӑннӑ Михаил Игнатьев Элтепер ҫӗрулмипе ӗҫлеме шикленнине хурласа калаҫрӗ. «Брянск облаҫӗ ҫулталӑкне 1,5 миллион тонна ытла туса илет. Эпир миллион тоннӑна ҫитме ҫеҫ ӗмӗтленетпӗр. Шикленетпӗр: пӗрре — лартатпӑр, тепре — лартмастпӑр. Лартмалла кӑна та мар, ҫуса хутаҫа тултарма тытӑнмалла. Брянск кӗпӗрнаттӑрӗ 10 ҫул каялла пирӗн патра Уй-хир кунӗнче пулнӑччӗ, пирӗн технологисемпе паллашнӑччӗ. Вунӑ ҫулта унта пирӗнтен иртсе кайрӗҫ. Федераци сечӗсен лавккисенче те паян Брянск ҫӗрулмине сутаҫҫӗ», — хастартарах пулма чӗнсе каларӗ Элтепер. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
![]() Хуласене тишкерекен республикӑри комисси канашлать Чӑваш Енри тӑватӑ хула Раҫҫейри конкурса хутшӑнать. Вӗсем хӑтлӑ хула хӑтлӑхне йӗркелекенсен конкурсӗнче тупӑшӗҫ. Кашниех хӑйсен уйрӑм территорийӗсене тӑратнӑ. Чӑваш Енӗн Строительство, архитектура тата ҫурт-йерпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерствинче асӑннӑ конкурса материалсене суйласа илекен ведомствӑсен хушшинчи комисси ларӑвӗ иртнӗ. Строительство министрӗ Алексей Грищенко конкурса тӑратнӑ ӗҫсемпе паллаштарнӑ. Улатӑр, Канаш, Ҫӗмӗрле хулисем хулисем 20 пинтен пуҫласа 50 пин таран ҫын пурӑнакан хуласен хушшинче тупӑшӗҫ, Улатӑр — 10 пин ҫын таран пурӑнаканнисен йышӗнче. Улатӑр хули «Алатырь – белгорючь камень» текен территорие конкурса тӑратнӑ, Канаш — хулари культура керменӗн ҫуллахи паркне, Ҫӗмӗрле — хулари культурӑпа кану паркне, Етӗрне — Комсомольски урама. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Тӗнче тетелӗ пулӑшнипе наркотик сутакансем те пур. Иртнӗ ҫул ҫав меслетпе 160 ҫын наркопреступлени тунӑ. Ҫулталӑк хушшинче тӗнче тетелӗнчи 10 лавкка ӗҫне чарса лартнӑ. Хайхисем наркотика пирӗн республикӑра тата кӳршӗ регионсенче сарнӑ. Массӑллӑ информаци хатӗрӗсен ӗҫне Роскомнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ тӗрӗслесе тӑрать-ха. Паян пирӗн республикӑра 120 МИХа шута илнӗ. Информаци технологийӗсем, массӑллӑ информаци хатӗрӗсем тата массӑллӑ коммуникацисем ҫинчен калакан саккунсене палӑртсан надзор органӗ ҫийӗнчех явап тыттарать. Паянхи кун Чӑваш Енре, сӑмах май, периодика пичет кӑларӑмӗсем — 68, электрон периодика тата сеть кӑларӑмӗсем — 33, телеканалсем — 3, радиоканалсем — 1, тӗнче тетелӗнчи информаципе телекоммуникаци сечӗсем шутланакан, анчах МИХ евӗр регистрациленмен сайтсем — 15. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Шупашкарта пурӑнакан пенсионера хваттер укҫине икӗ ҫӗрте харӑс тӳлеттернӗ. Ҫакна Чӑваш Ен прокуратурин тӗрӗслевӗ вӑхӑтӗнче палӑртнӑ. Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑха тытса тӑракан икӗ управляющи компание укҫа тӳленӗ ватӑ вӗсенчен пӗринчен, «Камал» ятлинчен, укҫана каялла шыраса илме хӑтланнӑ-ха. Анчах усси пулман. Ватӑ аптӑраса ларман — Шупашкар хулинчи Калинин районӗнчи прокуратурӑна ҫул тытнӑ. Унта вӑл хваттер укҫине «ПИК-»1 тата «Камал» управляющи компанисене тӳленине ӑнлантарса панӑ, укҫана каялла шыраса илес кӑмӑллине пӗлтернӗ. Ватӑ хыпарлани тӑрӑх надзор органӗ тӗрӗслев пуҫарнӑ. Пенсионер сӑмахӗ тӳрре килнӗ. Халӗ прокуратура ватта хӳтӗлесе суда тавӑҫпа тухнӑ. Унта «Камал» предприятирен 2 пин шыраса илме ыйтнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хӗсмет
![]() Ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫурхи призыв пуҫланать. Хальхинче Чӑваш Енрен 1400 каччӑ салтака каймалла. Тӳрех палӑртса хӑвармалла: 2018 ҫулта Тӗп ҫар округӗ палӑртнӑ плана 100 проценчӗпех пурнӑҫланӑ. Пӗлтӗр республикӑран 2684 ҫын ҫара кайнӑ (ҫурхи призывра – 1359, кӗрхи призывра 1325). Кашни пиллӗкмӗш призывникӑн аслӑ пӗлӳ пулнӑ, 13 проценчӗ ҫар учӗт специальноҫӗсемпе вӗреннӗ. Хальхи призывра та, ЧР Элтеперӗн администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, норма палӑртнӑ. Чӑваш Енрен кӑҫал 1398 ҫын ҫара каймаллине палӑртнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Суд приставӗсен федераци службин Чӑваш Енри управленине 32 ҫулти арҫын ӗҫе кӗме пынӑ. Хайхискер приставра ӗҫлесшӗн пулнӑ, анчах унӑн хӑйӗн те парӑмсем пур иккен. Ҫакна тӗрӗслев тупса палӑртнӑ. Ҫак арҫыннӑн 9 ҫулти ывӑлӗ пур, уншӑн алимент тӳлемелле. Анчах арҫын укҫана вӑхӑтра паман, парӑм 100 пин тенкӗрен те иртнӗ. Ун тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ, арҫынна суда илсе ҫитерме хӑтланнӑ. Анчах вӑл миравай судья патне кайма килӗшмен – полици чӗннӗ, пристав ӗҫ вырӑнӗпе ытлашши усӑ курнӑн туйӑннӑ. Ҫапах арҫынна суд участокне илсе ҫитернӗ, унта ӑна 50 сехет ӗҫлеттермелле тесе йышӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (26.06.2025 03:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 739 - 741 мм, 13 - 15 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Елен Нарпи, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |